Sunday 30 August 2020

පිටකොටුවේ රැයක් - රෝෂන් නිශාන්ත විජේසිංහ

2019 ගොඩගේ අත්පිටපත් තරඟය - විශිෂ්ටතම නවකතාව

2020 ගොඩගේ හොඳම නවාකතාව - දිගු ලයිස්තු නිර්දේශිත

පොතක නමක් හේතුවෙන් හෝ පිටකවරය හේතුවෙන් හෝ මම පොතක් කියවන්න ගන්නේම නැති තරම්. ඉංග්‍රීසි පොතක් නම්, එවන් කුතුහලය අවුලන පොතක් නම්, ඉන්න තැන සිටම අන්තර්ජාලයෙන් කරුණු නොවිමසා එලෙස පොතක් ගැනෙන්නේම නැති තරම්. එම නිසා මේ කෘතියේ නම ට අමතරව, එය ඉහත ලබා ගත් පිළිගැනීම් ද, මේ මීට කලින් නම හෝ අසා නොතිබුණු මේ ලේඛකයාගේ පොත මිල දී ගැනීමට මාව පෙළඹෙව්වා.

ඉතින් පොත කොහොමද ? 

පොතේ නම හැටියට මා වඩාත් බලාපොරොත්තු උනේ, රාත්‍රි කාලයේ පිටකොටුව අඳුරේ දිගැරෙන නිශාචර ජීවිතය තරමක් දුරට විනිවිදින ආරේ ආඛ්‍යායනයක් කියවන්න. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, අනුරසිරි හෙට්ටිගේ ගේ "කළුවරයි පුරහඳ" නම් විශිෂ්ඨ කෘතියේ සමාජ පසුබිමට යම් සමීප බවක්, එක් රැයක ගලායාම් තුලින් බලාපොරොත්තු උනේ. එහෙත් මෙම කෘතිය එම විෂය දෙස යොමු කර ඇත්තේ ඈත සිට බලන්නෙකුගේ දෑසක් පමණයි. මත් කුඩු වලට ඇබ්බැහිවූවන්, සොරුන්, අඩු මිලකට විකිණෙන වෛශ්‍යාවන්, රෑ ඩියුටියේ යන පොලිසියේ අය සිටියත්, ඒ සියළු දෙනා අප දකිනුයේ රාත්‍රී කළුවර තුලින්, තරමක් ඈතින්. ඔවුන් අවශේෂ චරිත - කිමද මෙහි විශේෂ චරිතයක් ද සිටින්නේ ය. ඒ එදින විශ්‍රාමය දැනුම්දීමේ ලිපිය ලත්, සෙනෙවිරත්නය. ඉතින් ඒ අර්ථයෙන්, මගේ ප්‍රධාන අපේක්ෂාව ඉෂ්ඨ සිද්ධ උනේ නැත.

ඒ වෙනුවට අපි ට හමුවන්නේ, තමන් ව  ස්තිර ලෙස විශාමයෑමේ ලියමන ලැබීම  හේතුවෙන් වික්ෂිප්ත වූ සැට හැවිරිදි සෙනෙවිරත්නගේ  ඒකපාත්‍ර භාෂණය. ඔහු බස් නැවතුම පොළ ආශ්‍රිතව ගත කරන "පිටකොටුවේ රැයක්" ය, අපි කියවනුයේ.  සෙල්ලක්කාර පියෙකුගේ අනියම් භාර්‍යාවකට හමු වූ පුතෙකු, එම පියාගේ නෛතික  පවුලෙන් ලත් දරුවන්ගෙන් මුළු බාල විය පුරාම ලත් උපහාස, අපහාස, පහරදීම් මැද ජීවිතය යම් තාක් දුරකට සරි කොට ගත්තෙකුගේ ආවර්ජ්නයන් ය, අප මේ රාත්‍රිය පුරාවට අහන්න ලැබෙන්නේ. 

"'මෙන්න සෙනෙවි ඔයාගෙ රිටයමන්ට් ලෙටර් එක.'

...ඒක ඇහෙද්දි මට මොකක්දෝ සිද්ධ වුනා... ඒත් එදා ඉඩම ලියලා දෙන මොහොතෙ අපේ තාත්තට සිද්ධවුන දේ මටත් සිද්ධ වෙන්න ඇති. තාත්තට එහෙම වුනේ එයාගේ සියලු ගෞරවය වගේම  අභිමානයත් තිබුණේ එතන හින්දා. සත්තකින්ම තාත්තා හිතුවදේ හරියටම හරි. එයාට තමන්ගෙ ලමයි යන්තමින් හරි සැලකුවෙ ඔය ඉඩම එයාගෙ නමට තියෙන හින්දා විතරමයි... ... ඉතින් උන් කපණ්න බැරි අත ඉම්බා. ඉන් පස්සෙ තාත්තා නිකං අවලංගු කාසියක් බවට පත්වුනා...

... මගෙත් ගෞරවය වගේම ආත්මාභිමානයත් රැඳිලා තියෙන්නෙ මේ රස්සාවත් එක්ක කියලා මට වැඩියෙන්ම හිතෙන්නෙ දැන් තමයි. දැන් ඒකත් නැතිවෙනවා. මම කියන චරිතයෙන් හතරෙන් තුනක්ම කැඩිලා, විසිරිලා, බිඳිලා, කුඩුවෙලාම යනවා."

(98-99 පිටු )

ඉතින්, තමන් ගේ හෙට දවස ගැන අවිනිශ්චය, නැති වූ අවස්ථා, තමන් ට හැම දා හතුරුකම් කරපු සහෝදර සහෝදරියන්ට තමන් කරනා උපකාර, පශ්චත්තාපයන්, වයසට ගිය තනිකඩ මිනිසෙකුට සමාජ ජාලා මගින් ලංවෙන්න කුරුමානං අල්ලන අන් ගැහැණුන් හා පිරිමින්, මෙය ලියැවුණු කාලයේ දේශපාලන වටපිටාව ආදිය ගැන දිගැරෙමින්, පිටු 152 ට සීමා වූ තරමක් කෙටි නවකතාවකි මෙය ( එය ද මෙය මිල දී ගැනිම්මට රුකුල් විය ). මෙහි කථිකයා ගේ මතකය අවදිවීම අනුව ඔහුගේ ජීවිතයේ විවිධ අවදි ඔහු අප ඉදිරියේ තබයි. මෙහි අයෙකුට සාහිත්‍ය කෘතියක් ලෙස් රස විඳිය හැකි කරුණු කාරණා රැසක් හමුවේ. එහෙත්, අපැහැදිලි චිත්‍රයක කොටස් තැනින් තැන මතුවෙන්නාක් මෙන් වූ   ආඛ්‍යාන රටාව සැම විටම සාර්ථක නොවේ. ඔහු හේ ම මතකයන් අවදිවීමක් විනා, අපට ඔහුගේ තතුකීමේ අරමුණකින් සිදු නොවූ නිසාදො, එහි පැහැදිලිබවේ අඩුවක් තැනෙක දෙකක දැනේ - ඒ  ආකෘතියේ රටාව යි. අයෙකුට එහි යම් ස්වභාවික බවක් ඇතැයි කිව හැක. ලියැවී ඇත්තේ බොහෝ සෙයින් සරල කථන භාෂාවෙනි. පිට කොටුවේ විස්තර පමණක් නොව, සෙනෙවිගේ පවුලේ විස්තර පවා සුන්දර කියවීම් නොවේ. පරුෂ වචනයෙන් ම තම මතකයන් ආවර්ජනය කරන අවස්ථා එමටය.

පිටකොටුවේ අහුමුළු ගැන කියවීමේ ආසාවෙන් මිල දී ගත්ත ද, ඒ ගැන එතරම් දෙයක් නොතිබුන ද, සිංහල නවකතාවට යම් නුහුරු ආකෘතියක් මගින් දිගැරෙන රස විඳිය හැකි නිර්මාණයකි. මෙය ගොඩගේ දිගු ලයිස්තුව තුලට පැමිණිමේ දොසක් නොදකිමි.

( 2019 ප්‍රකාශ වූ නවකතා කියවීම - 4 )
 
***1/2
ප්‍රකාශනය - ගොඩගේ


No comments:

Post a Comment