කොට තුවක්කු - ප්‍රියන්ත ලියනගේ

 මේ පොතේ නම මට ප්‍රථම වරට නෙත ගැටුණේ, 2019 ප්‍රකාශ වූ පොත් ගැන මුහුණුපොත් සංවාදයකදී ජයන්ත කහටපිටිය ගේ ඇගයීමක් හේතුවෙනි. එතනින් ඔබ්බට සොයද්දි, සුදර්ශන සමරවීර පොත දොරටවැඩුම දින කල දෙසුමේ අදහස් කිහිපයක් නෙත ගැටුණි. එහි ඔහු දක්වා තිබූ අදහස් අනුව,  එය දරුණු දේශපාලන කතිකාවතට මගපාදන බවට ඒත්තු ගියේය. මහජන පුස්තකාලයෙන් පිටපතක් බැහැරට ගෙන කියවන අතරේ ය, ගොඩගේ දිගු ලයිස්තු නිර්දේශ අතර ට කොට තුවක්කු එන්නේ. පොත කියවා අනතුරුව මට සිතුනේ, මෙහි පිටපතක් මා සතු විය යුතු බවකි. පොතක් කියවා හමාඅර් වූ පසු එහි පිටපතක් අයෙක් සතු යැයි සිතන්නේ නම්, එහි යම් සුවිශේෂිත්වයක් තිබිය යුතුය.

ලේඛකයා '71 සහ '89 කැරැලි වලට උරුමයක් සහ ඍජු සබඳතාවක් තිබුණු බවක් "කැරලිකාරයකුගේ පුනරාගමනය" හි දි ඔහු පවසයි. මෙය අනිවාර්‍යයෙන් "දේශපාලන උණෙන්" තම දිවියේ වැඩි කොටසක් ගෙවූ අයෙකුගේ නිර්මාණයක් බවට පැහැදිලි

ලකුණු, පළමු පිට කියවන්නටත් පෙර දිස්වේ. සමස්ත වශයෙන්, මෙය  එක්තරා දකුණේ පක්ෂයක් ගත් තීරණත්, ඒ අනුව සිදු වූ ඔවුන්ගේ විනාශයත්, ඊට සමාන්තරව උතුරේ ස්වරාජ්‍යයක් ගැන සිහින මැවූවන්ගේ විනාශයත් පිළිබඳව පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණයක් වැනිය.

"සෝවියට් දේශයට ගිය රාජ්වීර් සහෝදරයා සමාජවාදෙ දැක්කෙ සමූහ ගොවිපොළවල් ඇතුළෙ. අපි හැමෝම ගිනිකණා වැටුණෙ ඒ සමූහ ගොවිපොළව සමාජවාදෙන්, හැබැයි ඒ සාමූහිකත්වය හදලා තිබුණෙ සුළු දේපළ හිමියන්ව බලහත්කාරයෙන් එකතු කරල. 'පෙරළු නැවුම් පසෙන්' සමාජවාදය දැක්ක අපි ඒක ඇතුළෙ තිබ්බ බලහත්කාරය දැක්කෙ නෑ. ...    ඒ ආකෘතිය ඔළුවෙ තියාගෙන මෙහෙ ආවෙ නැතත් රාජ්වීර් සහෝදරය මෙහෙ ඇවිල්ල කම්කරුවො හෙව්වෙ ගොවිජනපද ව්‍යාපාරෙ ඇතුලළෙ....  ගොවි මානසිකත්වය නිතරම බැඳෙන්නේ භූමියත් එක්ක. එතකොට ජාතිකවාදය එන්නේ එයාගෙ අධ්‍යාත්මය ඇතුළෙන්මයි. ඒකෙ තර්කානුකූල ප්‍රතිඵලය අපේ ව්‍යාපාරෙට වෙච්චි විනාසෙ කියලා අහ මට හිතෙනව. අපි කළේ මේ ගොවියො ටික අරන් නොදන්නා අනුරාධපුරයක වන්දනාවෙ යාම. අන්තිමට අපි විප්ලවය වෙනුවට ජාතිය කියන මල් වට්ටිය අරන් එකම වටරවුමක් කරකුණා. ජාතිවාදියො ඒ වට රවුමෙ අටවල තියෙන උගුල්වල අපි පැටලුණා. මේක උතුරට වගේම දකුණටත් පොදු උගුලක්... " ( 285-286 පිටු )

ඉතින් මේ පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණය ට බාහිරව අනාගතයේ බලාපොරොත්තුවක් ලෙස ආදරයේ දේශපාලනය පිළිබඳ ඉඟි කරයි. එය දැනටම යම් පමණකින් අදාළ පක්ෂයේ ක්‍රියාකාරිත්වය තුල දකින්නට ඇත ( ඔවුන් පිළිබඳ වෙනත් අනේක දෝෂ දර්ශනයන් පෞද්ගලික්ව තිබුන ද , මෙය ඊට තැන නොවෙයි ). ජාතිය බොඳ කරලීමේ ආදරයේ දේශපාලනයක් ගැන ඉඟි කරනුයේ, විවාහයේ කෘතීම සීමා පිළිබඳ වඩාත් පුළුල් සංවාදයක ට අර අදිමිනි. ලිංගිකත්වයේ විඳීම ට එරෙහි පටු සීමා ගැන කියවෙන්නේ තැනක දෙකක නොවේ.

නවකතාවේ ආඛ්‍යායනය හැම විටම පූර්ණ විශ්වාසවන්ත නොවන්නට පුළුවන. තැනෙක දෙකක හින්දි චිත්‍රපටයකට නෑකම් කියන උපක්‍රමයන්, අහම්බයන්, දිගු ගැලපුම් නැතුවා නොවේ. එහෙත් ඒ  මධ්‍යයේ, කතුවරයා පාඨකයා ගේ කුතුහලය රඳවා ගනිමින්, ඊළඟ පිටුව පෙරලීමට පෙළඹවීමට සමත් වෙයි.  කතුවරයා පෙර කී පෙරවදනේ පවසන්නේ, මුළු දිවියම දේශපාලනය වෙනුවෙන් ගත කලද, පක්ෂයේ වෙනස් නොවීම, අලුත් වාමවාදි මතවාදි මතුවීම සමග,

"රාමුගත නැති සංකීර්ණ මිනිස් ස්වභාවය කියව ගන්න අපි රාමුවෙලා  හිටිය දේශපාලනයේ තියෙන අසමත්කම",

ගැන ඔහු සෙමීට තේරුම්ගැනීම ගැනයි. ඒ  සමඟ, කල අපූරු වියමනකි මෙම කෘතිය. මෙම ආඛ්‍යායන තුල අවංකකමක්, වැරදි පිළිගැනීමක්, මෙන්ම බලාපොරොත්තු නැති ඉච්ඡාබගත්වයක සේයාවක් සමග ම, ළඟින් කියවන්නෙකුට, ඊළඟ පියවර සකසා ගැනීමට ඉංගිත ද නැත්තේ නොවේ.

"අපේ උපායමාර්ගික උවමනාව වෙනුවෙන් ලෙනින්ට පටහැණිව අපි ලෙනින්ව පාවිච්චි කළා.... රාජ්වීර් සහෝදරයා ඒ වෙනුවෙන් පොතක්ම ලිව්ව. අපි ඒක අපේ මහාවංශය කර ගත්ත.... අපි ජාත්‍යන්තරවාදය ගැන කතා කරමින් ජාතිකවාදයට පල්ලම් බැස්සා... සමාජවාදයේ සෝවියට් ෆැන්ටසියත් වැරදියි... පස් අවුරුදු සැලසුම් ජයගත්ත සොවියට් දේශෙ ඩෙනිම් කලිසමකිනුයි කොකා කෝලා බෝතලයකිනුයි වට්ටන්න ප්‍රාග්ධනය සමත් වුණා. අපි ප්‍රාග්ධනය පරාද කරන්න යන්නෙ ප්‍රාග්ධනයෙ ගැටවලට අහුවෙලා." ( 192 පිටුව )

තැනින් තැන, අපි දන්නා සමහර දේ ගැන  ඇති විවේචන ද  කියවීම රසවත් කරයි.... "දූපත" පත්තරය ගැන විවේචනය එවැන්නකි ( මා ද මීට දස වසරකට පමණ පෙර, එහි පාඨකයෙක් ව සිටියෙමි ); චණ්ඩාශෝක ගේ චීවරයක ඔතන ලද බලහත්කාරය තවෙකකි, කොට තුවක්කු ගැන විචාරය තවෙකකි

"තමුසේ දන්නවද මං දේශප්‍රේමීන්ට ආදරේ ඇයි කියල. උන්ට තියෙන්නෙ කොට තුවක්කු සහ ළඟ ඉලක්ක. උන් කලබලයි. ඒත් කොමියුනිස්ට්කාරයො, උන් හරියට ස්නයිපර් වගේ. උන්ට තියෙන්නෙ දුර ඉලක්ක සහ තියුණු සැලසුම්. උන්ට වරදින්නෙ ඒක අස්සට රිංගල ඉන්න තමුසෙල වගේ දේශප්‍රේමී ගැරඬි හින්ද." ( 118 පිටුව )

කුමන සම්මාන නිර්දේශනට ඇතුලත් වුවද, නොවූවද, මෙය සුවිශේෂි කෘතියකි. කතුවරයා මෙහි කතාකරනා දේශපාලනයේ, ඔහු ගේ බලාපොරොත්තු බිඳවැටීමේ අවංකභාවය ගැන සංශයක් පාඨකයා තුලට කා නොවදියි. මෙහි සමස්ත දේශපාලන කියවීමේ පොහොසත්කම හමුවේ, එය ගොඩනැවීමට කතුවරයා සිදුකර ඇති ආඛ්‍යාන දිගැරීම්, උපක්‍රම ගැලපීම් ආදිය ගැන කියවන්නිය එතරම් වද වෙවී, අඩුපාඩු සොයතැයි සිතිය නොහැක.

මා රසවිඳි කෘතියකි; දේශපාලනය ගැන සංවේදි පාඨකයනට නිර්දේශ කරමි.

( 2019 ප්‍රකාශ වූ නවකතා කියවීම - 5 )

****
නවකතා ( 2019)
ප්‍රකාශනය - NINE පබ්ලිෂ්ට්