භික්ෂු වාට්ටුව - අවාසනාවන්ත පස්කු ප්‍රහාර සිද්ධියත්, ඉන් පසුව හට ගත් මුස්ලිම් විරෝධයත් අලලා ලියූවකි. එරික් යම් යම් අදහස් ගම්‍ය කරනු වස් භාවිත කොට ඇති රූපන, හෝ පාත්‍ර වර්ගයාගේ සිතුවිලි ඔහුගේ නිර්මාණ ශක්තියට දෙස් තියයි.
"එම විශාල ලොකය සහරා වාලුකා කාන්තාර දර්ශනයක් ලෙස දස අතේ දුවන හාමුදුරුවන්ගේ මනසේ ඇඳුණේය... රැලි ගැසුණු වැලි පොළොවේ විශාල පඹයින් වැනි පතොක් වැවී ඇත. තෙතමනයක ලකුණක්වත් නැත... ගෙයක් දොරක් කාමරයක් කුටියක් නැතිව දොර පමණක් වැල්ලේ සිටුවා එම දොර ඉබි යතුරු දමා තරයේ වසා තිබේ.... උස බාමියන් පිළිමය එක ඇසිල්ලකින් අළු දූලි වී යනු ඥානාරාම දුටුවේය. ටික වෙලාවකින් ඥානාරාම දැක්කේ තම කහ සිවුර ලේ වැකී රතු වී ඇති බවකි" (16-17 පිටුව )
අභිනික්මන - වෙනස් වූ නගරයක්, පෙර කලෙක මෙන් ලබැඳියාවන් දැන් අඩු වූ නගරයක් ගැන සාංකාවක්, පුද්ගල සම්බන්ධතාවකට සම කරමින් ලියූ vignette ආකාර නිර්මාණයකි. කෙටිකතාව ආරම්බය වෙසෙසින් ආකර්ශනීය ය.
"ඉස්සර මීගමුව ප්‍රමාද වී අඳුර ගලන දුම්කොළ ටවුමක්, බයිස්කෝප් ටවුමක්, කැවුම් ලෑතර ටවුමකි. එහි සිටි කිසිවකුට දුම්කොළ ගන්ධය මඟ හැර සිටින්නට නොහැකි විය. දුම්කොළ තෝරන පොල් අතු මන්දිර අතිවිශාල ඒවා වූ අතර කිසියම් නිහතමානිකමකින් යුතුව පාරට බෑවුම් වන ලොකු වහලින් යුතු විය. කැවුම් හා ලෑතර තිබුණේ එළවළු මාකැට්ටුවේ විවෘත දොරකඩය. චිත්ත ඇඳ ගත් ගැහැනු වට්ටි, හට්ටි හා බෝතලවල දමා ගෙන විකුණූහ.
හිටිහැටියේ සියල්ල වෙනස් විය. බීඩි බීම හා දුම්කොළ කෑම නතර විය. අංගුලිමාල පෙන්වා විවෘත කර තිබුණු රාජ් හෝල් ගිනි තබන ලද අතර රීගල්, නඩරාජා හා මීපුර තියටර් එකපස එක වැසී ගියේය. රුක්මනී හදිසි රිය අනතුරකින් මිය ගියාය. මඤ්ඤොක්කා හේනේ සිදු කරන ලද භූමදානය වෙනුවෙන් අතිවිශාල ජනකායක් එක් රොක් වුණු අතර මහනගර සභාවට පැමිණි මොහිදින් බෙග් බුද්ධං සරණං ගීය ගායනා කරන්නා සේ හඬ නඟා ඇඬුවේය. ඉන් පසු මීගමුව ටවුම වෙනුවෙන් අඬන්නට කඳුළු නැති විය."
(50 පිටුව )
එරික් ගේ නිර්මාණ මට රුචි වීමට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ ඔහු තම නිර්මාණ හරහා ගෙනෙන මනෝභාවයන් ය - එය වරෙක වචානයට නතු කර ගැනීම උගහටය. මෙම කෙටි කතා සංග්‍රහයේ විශේෂයෙන් අප ට හමුවන සම්මතාකාරයෙන් ඈත් චරිත මෙම මනෝභාවයන් හී තීව්‍රතාව වඩවයි. නූතන සිළිඳු කෙනෙකු ලෙස අප කතුවරයා දකින ඔලම්මා ( සිළිඳුගේ දියණිය ) ගෙ පියාවය. ඔලම්මාගේ පියා දඩයක්කාරයකු ව සිට, නීතියේ තහංචි හේතුවෙන් දැදුරු ඔය නිම්නයෙන් කල්පිටියට පැමිණියේ තම ප්‍රියතම කර්තව්‍යයේ යෙදීමට ය.
සරසවි පෙමක් ඇවෑමෙන් දිගු කලකට පසුව පෙම්වතා නැවත පෙම්වතිය වෙත පැමිණීමක් මාතෘකා කොට ගෙන ලියැවුණු විශ්‍රාමික පෙම්වතිය, මෙම සංග්‍රහයේ ප්‍රමුඛ අඳුරු ව්‍යාකූල මනෝභාවයන් හා සංඝත වූවකි. තුන්වන පාර්ශවයක් වන කථකයා ට ඇය හමුවන්නේ සීතල නුවර එළියේ දී ය. ඔහු ගේ ප්‍රේමය ඇය ප්‍රතික්ෂේප කල ද, ඇගේ දසුනකින් ඔහු පිනවන්නට තරම් සෙනෙහසක් තවම ඈ තුල පවතින්නී ද ?
මෙම කෙටි කතා සංග්‍රහයේ එරික් යම් ආකරයකට විවිධත්වයක් ගෙනෙමින්, පර්යේෂණ කොට ඇති බවක් පෙනී යයි. "නාට්‍ය අනුවර්තනය", එවන් නිර්මාණයකි. චොකොෆ්ගේ චෙරි උයන, අසාර්ථක වූ තේ වත්තක් සහ එහි ආර්ථික අහේනියට පත් වූ අයිතිකරුවන් ට අනුවර්තනය කරමින් ලියැවුන්නකි. පර්යේෂණාත්මක ලක්ෂණ හේතුවෙන් එහ් වැදගම්මක් තිබුන ද මා වඩාත් රස විඳි නිර්මාණයක් නොවේ.
නෙරුඩා සහ වැල්ලවත්තේ චණ්ඩාල කුල ස්ත්‍රියක් අතර ඇති වූ සබඳතාව මුල් කොට ගෙන එය නූතන මිඩියකුත්, තම රැකියාව හොඳින් ඉටු කරලීම පිළිබඳ යම් අභිමානයකින් හැසිරෙන කාන්තාවක්, විශ්වාස කල නොහැකි ආරකින් නෙරුඩා ගේ චරිතෝපදානයක් වෙත ඇලීමක් ඇති කරගන්නේ, ඒ අතීත බැඳීමේ සිට ඇදී එන අපැහැදිලි හුයක් නිසා ද ? (යකඩ බාල්දිය )
පශ්චාත් යුද තත්වයේ දැඩි ජාතිකත්වයකට අප රට බහුතර මතය පෙළ ගැසීම, එරික් ගේ මෑත කාලීන සාහිත්‍යයේ වෙසෙස් විචාරයාට නතු වන්නකි. ඇමේසන් ගින්න මගින් ද, වෙසෙසින් විදෙස් රට වල ඉඳිමින් ලාංකීය අනන්‍යතාව කෙරෙහි බැඳීම පිළිබඳ අපූරු දිගැරීමකි.
පල්ලියවත්ත දූපතේ සිට, කල්පිටියට එන ගමනක හමු වූ අයෙකු, සහ ඔහු විකිණීමට සිත සාදා ගන්න උත්සාහ දරණ යතුරු පැදියට ඇති බැඳීමත්, එම කටුක මුත් ඊට ආවේණික අලංකාරිත්වය රැගත් පරිසරයේ විස්තරත්, අවාරිස්ගේ යතුරුපැදිය කෙටිකතාව රසවත් කරයි.
මේ කෘතියට කලින් එරික් මෙහි භාවිත සමහර කෙටිකතා ආකාර භාවිත කොට නැත. මැටි කෝප්පය, ගල් ඔරලෝසුව හා කපුරු බෝල සලකන්න - එහි මිතුරන් තිදෙනෙකු කැස්බෑව-වාද්දුව මාර්ගයේ ගොස් දොඩම්ගොඩින් අධිවේගි මාර්ගයට ප්‍රවිශ්ටව, අනතුරුව ගාලු කොටිව ට යති. මෙහි ඇත්තේ ඒ ගමන'තර ඔවුන්ගේ අත්දැකීම් ආශ්‍රයෙන් කියූ තරමක් අසාමාන්‍ය කතා තුනකි - අපිට මහදහවලේ තම වයස්ගත අඹුව සමග රති සම්බෝයගේ යෙදෙන කට්ටඩියෙක්, කුල බේදය නො අඩු යාපන කෝවිලක ශබ්ද පූජාව සහ පල්ලි ගොඩනැගිල්ලක තිබූ දීර්ඝ කාලයක් ක්‍රියා විරහිතව තිබූ ඔර්ලෝසුවක් සෑදීමට පැමිණි ස්විස් ජාතිකයකු පිළිබඳ අතුරු කතා තුනක් හමු වේ.
මීගමුවේ ටවුමේ අස්සක් මුල්ලක් නෑර ඇවිද, එහි අතුළු කතා, සරල ලෙස ජීවත් වුවද සැලකිය යුතු චරිත ආදිය මේ සංග්‍රහයේ තරම් අප හට හඳුන්වා දී නැත. පෝසත්තු ද එවන් මීගමු නගරයේ කතාවකි. මුදල් යහමින් තිබීම තමන් ට හුරුපුරුදු ජීවිතය අතැරීමට හේතුවක් නොවේ. මේ කෙටිකතාවේ කියන දේ ට වඩා අඟවා කොකියන දේ වැඩිය. පිටු 160 ක් පුරා කෙටි කතා පහළොවකින් සපිරිය - ඉන් බහුතරය
කුණුකාරයෝ මගින්, අප කතුවරයා කසල ඇදීම රැකියාවක් ලෙස කරන පිරිස් අනුසාරයෙන්, ඔවුන්ගේ දිනචරියාව අනුසාරයන් නිර්මාණයක් කරලීමට යත්න දරා ඇත. සංග්‍රහයේ එන එතරම සාර්ථක නොවන කෙටි කතාවකැයි සිතුණි.
ලලිත සමය වූ කලි, "මාස්ටර්" ගේ රැස් මඩල යට ජීවත් වෙන අන් චරිතයන්ගේ නවකතාවකි. සංගීත ඊශ්වර විසංතිය ද, එවන් අවශේෂ චරිතයන් ඔහුගේ ඇවෑමෙන්, ඔහුගේ රැස් මඬලක මතකය විකුණමින් ජීවත් වන්නන් ගැන ගෙතූවකි. එනමුදු මෙහි එන සාර්ථක බවින් තරමක් අඩු කෙටි කතාවකි.
රාජ්‍ය තන්ත්‍රයේ සේවය යුක්ත වූවෙකුට හොඳක් අසා ගන්නේ කලාතුරකිනි. ෂයිලොක් නම් කෙටිකතාව ට මුල් වී ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි කථිකාචාර්‍ය පුතෙකු සහ විශ්‍රාම වයසෙන් පසුව ද, රාජ්‍ය තන්ත්‍රයේ ව්‍යාපෘති වල නියැළි තාත්තෙකු අතර දිගින් දිගට ගැටෙමින් ඇදෙන පිළිසඳරකි. කියවීමට තුඩු දෙන ලෙස ඇදී යන රසවත් නිර්මාණයකි.
හුදෙක් අධ්‍යාපනය අයෙකු ගේ ආර්ථික තත්ත්වය තීරණයට හේතු වන්නේ නැත. ඉතා හොඳින් උගත්, සමාජයේ පිළිගැනෙන අය හා මුසු ව, පසු කාලීනව ආර්ථික අහේණියකින් යුතුව සුළු රැකියා කරන, මත් පැන ට ලොල් වූ පුද්ගලයින් අප සමාජයේ ඇත. එවන් අයෙකු ගැන, සමාජයේ හැංගී ඉන්නා උගතුන් බුද්ධිමතුන් ගැන අපූරු කියවමකි, ඈබට්.
ඉතින්, යම් සුවිශීෂි බවක් දරන අප්‍රකට චරිත, සිදුවීම්, කාලයත් සමඟ වූ වෙනස්කම්, තමන් උපන් ප්‍රදේශය වූ මීගමුවේ අපූරු විත්ති ආදියෙන් සුපෝෂිත රස ගුලාවකි, මෙම කෙටි කතා සංග්‍රහය. මෑත ඉතිහාසයේ බොහෝ අප්‍රකට සිදුවීම් සිදු වූ, ඇතුලෙහි දැල් වූ කහ පාට විදුලි බුබුලක එළිය, පොල් අතු අතරින් පිටතට කාන්දු වන, සවස් යාමයේ පොල් අතු මන්දිරයක දර්ශනයක, ගුප්ත බවක්, කාංසාවක්, නිවීමක් මෙන්ම ව්‍යාකූලභවක් ද, මෙම සංග්‍රහය මගේ මනසේ මවයි. මෙවන් සර්ථක කෘති කියවන කල, ලේඛකයාගේ මුල් කාලින් කෙටි කතා කියවීම දිනෙන් දින කල් දැමීම, අපරාදයක් බවකි හැඟෙන්නේ.
(2019 ප්‍රකාශ වූ කෙටි කතා සංග්‍රහයන් කියවීම - 4)
****1/2
කෙටිකතා - 2019
ගොඩගේ ප්‍රකාශනයකි.
No comments:
Post a Comment