Tuesday, 24 December 2019

කඳුලු මිටියාවතින් - දර්ශන මේදිස්

උක්ත කාව්‍ය සංග්‍රහය කියවීමි. පළමු වරට 1992 වසරේ ප්‍රකාශ වී ඇති මේ සංග්‍රහය දෙවෙනි වර මුද්‍රණය ලබනුයේ 2018 වසරේදී ය. නිර්ධන පංති විප්ලවය, වාමවාදී දේශපාලනය, විමුක්ති අරගලය ආදී මෑ මූලික් වශයෙන් තම කවි වලට මූලයන් කොට ඇති මේ සංග්‍රහයේ කවි 32 කි. වරෙක ප්‍රචාරාත්මක ලක්ෂණ පෙන්වුව ද, බොහෝ කාව්‍යයෝ සාර්තක නිර්මාණ ය. බොහෝ කාව්‍ය  1992 වසර හා සාපේක්ෂව ප්‍රගතිශීලී කවි පංතියෝය. එතෙක් මෙතෙක් මේ කාව්‍ය සංග්‍රහය බොහෝ විචාරකයින්ගේ සහ සම දේශපාලන මත දරන්නගේ මහත් විමසිල්ලටත්, පැසසුමටත් පත්‍ර වී ඇත.  මේ මුද්‍රණයේ කවි පංති 31 අවසානයේ, "විචාරක සහ රසික ප්‍රතිචාර" වෙනුවට පිටු දහයක් වෙන්ව ඇත.
"...කෙතෙරම් පරිහාණි හෝ ජරාජීර්ණ බවක් පෙනුණත් ලෝකය ප්‍රගති ගමනක යෙදී සිටින බව විශ්වාස කරන කවියෙකි...
...බොහෝ රචනා සාම්ප්‍රදායික දෘෂ්ටිවාදවලට එරෙහිව ගසන කැරළි බඳුය"
( ලියනගේ අමරකිර්ති , 1994)
මීට අමතරව සරත් විජේසූරිය, රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ, මහින්ද ප්‍රසාද් මස්ඉඹුල, ආරියවංශ රණවීර, මංජුල වෙඩිවර්ධන, බුද්ධදාස ගලපත්ති, ජයන්ත අමරසිංහ යන අය, මේදිස් ගේ කව් ගැන ප්‍රශංසා මුඛයෙන් කියූ දෑ මෙහි සදහන් ය - ඒ පසුගිය අවුරුදු 27 පුරාවටම ය. මා යම් ගරු කරලිමක් කරනා එක් කියවන්නෙක් මේ පොත ගැන පැවසූ හෙයින් මෙය මිල දී ගෙන කියවීමට සිතුවෙමි. ඉතින් මෙහි එන කවි ගැන මගේ කියවීම මෙසේය;

කවියා තම දේශපාලන මතවාදය ගැන 100% ක්ම සැක නැතිව විශ්වාස කරන්නෙකි. නව මුද්‍රණයට පෙරවදනක් සපයන කවියා මෙසේ කියයි;
"සකල කලාවෙහි මතු නො ව සමස්ත මානව සංහතියෙ හි ද ඉරනම අදටත් රඳා පවතිනුයේ එකී දේශපාලන පක්ශයෙහි ( විප්ලවවාදී ලෝක පක්ශය හෙවත් හතරවෙනි ජාත්‍යන්තරය ) විප්ලවීය ඉදිරි දර්ශනය මත පමනක් ම බව යලිදු ප්‍රතිරාවය කිරිමට මට සිදු වී ඇත."

පළමු කවි පංතිය සමාරාධනා! නමි. එහි ඔහු සියළු ජනයාට තමන් සමඟ එක්වෙන මෙන් පවසන අතර,
"තරුන සොල්දාදුවෙනි, නවතින්න!
පරන පව් ඇලෙන් සෝදා එන්න
සැබෑ සතුරා හැඳිනගෙන ඉන්න
මගේ කවි ගබඩාවෙ
අලුත් අවි තිබේ ඔබ හට දෙන්න",
යැයි පවසයි. මෙම කවි පංතියෙන්ම පාඨක බලාපොරොත්තු කවියාගේ උවමනා දිශාවනට යොමු කිරීම ට හේ සමත් වේ.

කවියා ගම ගැන කාන්සාවන් පිළිබඳ තම මතය මෙසේ ප්‍රකාශ කරයි
"නිදුකින් දිගු කල් රැඳුන ද
හද ලද සතුටක් නැතියෙන
ඉසුරින් පිරි නුවරක් හැර
උපන් දනව්වට ආයෙමි..

...
අපමන යසිසු'රු සොයමින
උපන් පියැසි සුන්බුන් කොට
එබඳු විසල් පුරවර වෙත
නෑ මිතුරන් ඉගිලී ඇත!"
( සංක්‍රමනය )

කවියා කිහිප පොළක හණ මිටි අදහස් වලින් සීමාවට පත් වීම ට එරෙහිව තම පද්‍ය යොදා ගනී. "නෑගම් යද්දි" එවන් ස්ථානයකි;
"ලඳුනි මගේ මව් පියෙසට
නුඹ කැන්දාගෙන යන්නෙමි
සොඳින් සිතට ගත යුත්තක්
මෙලෙස මතක් කොට දෙන්නෙමි

නුඹ පිලිගන්නට සැරසෙන
පරම්පරාගත නිවෙසකි
නුඹ වෙනුවෙන් තෑගි ලැබෙන
ඉතා බරැති පෙට්ටගමකි...

...
දූලි වැකුනු එම පොතපත
පෙරලා නොම බැලිය යුතු ය
නුඹෙ මාහැඟි සිතුවිලි පොත
එහි තැන්පත් නො කල යුතු ය!"
"පුත්‍ර ස්නේහය" මෙහි ඉතා මනාව පබැඳුණු, එලෙසම සම්මතය අභියෝගයට ලක් කරනා කවියකි.

"මල් හිනා පිරුනු     මුහුනිනි
ගජ ඉලන්දාරි            ගමනිනි
ලොකු පුතා ගෙදර එන සැටි
සිත සිතා ඔබ දෙපල     ඇති"

එනමුදු පුතු දෙමව්පියන්ගේ සාම්ප්‍රදායික අයුරින් ලේලියක් ගෙන ඒමේ බලාපොරොත්තු අභියෝගයට ලක් කරන්නේ තම තේරීම ගැන බලගතු විශ්වාසයෙනි.

"කල් පමා වුව ද        දෙගුරුනි
ඔබෙ දෙපා නමැද      පවසමි
කියකියා ඉන්ට බැරි         වුනි
හදිසියේ කරුනු සිදු         වුනි

...

මට වඩා බිඳක් වයසැති
අඩු කුලේ කියා පවසති
බඳ වටා කසී සලු නැති
සෙනසුරා හතේ වෙන්නැති

වත සිනා එහෙත් අඩු නැති
හිත පුරා මෙලෙක ගති  ඇති
ලේලියක කැටුව පැමිනෙමි
කට පුරා දුවේ කිව්වැකි!


වනාතවිල්ලුවේ අසිරි, සම්මුඛ පරීක්ශනයක්, අරුමය, දරු පල නැති ඇගේ කවිය, විවාහප්‍රාප්ත යුවලකගේ පසුවදන, සහෝදරියකගේ වියෝව මෙහි එන අන් මා රසවිඳි කවි පංති කිහිපයකි.

මෙහි එන "උතුරින් දකුනට" කවි පංතිය විශේෂ වන්නේ එය "සබඳ අපි කඳු නො වෙමු" නමින් ගුණදාස කපුගේ ගීතයට නැගීය. එහෙත් එහි සුවිශේෂත්වය වනුයේ මේදිස් කපුගේ වෙත කෙරෙන මෙම චෝදනාව මතය
* මේ කවිය ඇසුරින් සකස් කෙරී, ගායක ගුනදාස කපුගේ ගයන ගීතය නිසි මාතෘකාව යටතේ ඉදිරිපත් නො වීම ගැන මම කම්පා වෙමි - ද. මේ.

කිම ද මේ කව් පංතිය ට මෙම උප මාතෘකාව යොදා ඇත;
"පීඩිත ජාතියෙ පීඩිතයන්ගෙන්
පීඩක ජාතියෙ පීඩිතයන් වෙත"

මේ කවි පොත මා මිලදී ගත්තේ ඊයේ ය. උඩින් පල්ලෙන් බැලීමට රෑ දහයට පමන අතට ගත් මුදු, රෑ දොළහ පමණ වන විට මුළු පොත ම කියවා හමාර කොට ය පොත පසෙක තැබුවේ. ඒ මේදිස් තම දේශපාලන මතවාදය සහ ප්‍රගතශීලීත්වය පිළිබඳ විශ්වාසයෙන් යුතුව මෙහි කවි පබැඳ ඇති හෙයිනි. මෙය මුලින් ලියවුනේ 1992 දීය යන්න සලකද්දීය මෙම සංග්‍රහයේ සුවිශේෂි බව වැටහෙන්නේ. මෙහි දුර්වල කවි නැතුව නොවේ. නිදසුනක් ලෙස "නාඳුනන මිතුරාට" යන කව වචනාර්තයෙන් ගතහොත් තරමක් කෘතීම ය. එලෙසෙ ම පෙර කී "සමාරධනා!" කාව්‍ය ප්‍රචාරකවාදී ය.

එහෙත් සමස්තයක් ලෙස මීට වසර 27 ට පමණ පෙර, අප රට කැරැල්ලක් අවසන් වූ යුගයෙක, මෙවන් කාව්‍ය සංග්‍රහයක් මගින් පරාජයේ අළු පිස ලා අලුත් ගමනක් යෑමට යම් බලාපොරොත්තුවක්  දුන් බව සිතා ගත හැක. මේ සංග්‍රහය අද වන විට, එදාට සාපේක්ෂව කල් පිනූ බවක් සිතිය හැකි මුත් එය සමස්ත වශයෙන් සත්‍ය නොවන්නේ මෙහි එන ප්‍රගතිශීලිත්වයේ බලාපොරොත්තු අද ට ද අදාළ බැවිනි. හැකිනම් සොයාගෙන කියවන්න නිර්දේශ කරමි.

ධරණි - කත්‍යානා අමරසිංහ


"අපි අවාසනාවන්ත කාලෙක ඉපදුණු අවාසනාවන්ත මිනිස්සු"
මෙම නවකතාවේ එන ජයකාන්තන් නම් චරිතය මේ කාරණාව කිහිප විටක් ම පවසයි. මේ කියමන එක්තරා විදිහක නවකතාව ප්‍රධාන යටි පෙළ නියෝජනය කරන්නේ යැයි සිතිය හැක.  මෙහි එන ප්‍රධාන චරිතයනට තම ජීවිතයේ දි තමන් ආදරය කරනා සහෝදරයින්, මිත්‍රයින්, ආදරවන්තයින්, ආදරවන්තියන් අහිමි වේ.  අප ජීවත් වූ පසුගිය වසර පණහකට ආසන්නා කාලයේ ( ඉන් වසර තිහක පමණ පරාසයක් මෙහි නියෝජනය වන්නේ යැයි සිතිය හැක ).  කතුවරිය මෙහි ඉදිරිපත් කොට ඇති සිදුවීම් පෙළ එසේ නොවේ යැයි කීමට අප ට නොහැක්කේ, අප රට තුල පමණක් නොව ඇය මෙම නිර්මාණයට පාදක කොට ඇති විදෙස් රටවල සිදුවීම් ද මේ කියනා පරිද්දෙන් සිදු වූ අවස්ථා තිබෙන හෙයිනි.

නවකතාව ට සෝචනීය අවස්ථා භාවිතාවෙන්, කතුවරිය බලාපොරොත්තු වූයේ එක් අතකින් සමාජ දේශපාලන විචාරයක් මතු කරලීමටය. මෙහි එන දුලන්‍යා ගේ චරිතය සැලකුව හොත් ඇය කුඩා කල සිටම කවුරුවත් තේරුම් නොගත්,  යම් ස්වාධීනත්වයකට ඇලුම් කරනා චරිතයකි. ඇය වෙත යම් සෙනෙහසක්, ඈ තේරුම් ගැනීමට යත්න දැරීමක් පෙන්නු සියළු දෙනා පාහේ ඈට ක්‍රමක්‍රමයෙන් අහිමි වේ.  මේ නවකතාවේ දුලන්‍යාගේ චරිතය හසුරුවා ඇති අයුරු  පැසසුම් සහගතය. මෙය නවකතාවේ ප්‍රධාන ධනාත්මක ලක්ෂණය ලෙස දකිමි.  දුලන්‍යා, ජයකාන්තන් සමඟ යාපන අර්ධද්වීපයේ  ගමන් කිරීමේ කොටස සහ ලිපි දෙකක් ආශ්‍රයෙන් නවකතාව අවසන් කරලීම මා සිත් ගත්තේ ය. රාජිණි සහ දුලන්‍යාගේ "සම්බන්දයේ ස්වරූපය ද" තරමක සාර්තක උපක්‍රමයකි - එය මට තාරකා වාසලමුදලි ගේ "කළු" මතකයට නැංවීය.

 නවකතාවක් තුලට සමාජ දේශපාලන කාරණා ඇතුලත් කරගැනීමේ දී  වැදගත් විය යුත්තේ එය ස්වභාවික ලෙසත්, නවකතාවේ විශ්වාසනීයත්වය ට පළුද්දක් නොවෙනාකාරයෙනුත්  ඒ ඒ සිදුවීම් ඇතුලත් කරලීමය. මේ නවකතාවේ ඇති ප්‍රධාන දුර්වලතාව ඇත්තේ එතනය.  නිර්මාණකාරිණියට කීමට ඇති සමාජ-දේශපාලන කාරණා  බහුල ය. ඒ උත්සාහ දරා ඇත්තේ මේ සියළු සමාජ දේශපාලන ගැටීම් මෙහි එන ප්‍රධාන චරිතයනට මුහුණ දුන් වටපිටාවක් තුල තම ආඛ්‍යායනය ඉඳි කිරිමටය. මෙවන් තත්ත්වයක් සූක්ෂම ලෙස නිර්මාණය නොකලහොත් සිදුවන්නේ පාඨකයා ට මෙය නවකතාවක ආකෘතියක් ඔස්සේ සමාජ දේශපාලන කාරණා මතු කරලීමට යත්න දැරූවක් බවට පැහැදිලි වීමය. මෑතක ම මා කියවූ "මා ප්‍රති. මා" නවකතාවේ එම සමාජ දේශපාලන පසුබිම උඩ මිනිසෙකු තමන් නොනැසී සිටීමට යත්න දැරීම යන කාරණාව, ඔහුගේ හෝ ඇයගේ සමාජ තත්තවය, තමන් අයත් ජනවර්ග පසුබිම ආදියෙන් වියුක්ත බව පෙන්වා දෙන අතර ඒ සමාජ ස්තර මුහුණ දුන් අනන්‍ය වූ අභියෝගයන් ගෙන හැර පෑවේය. එහි දි මනුෂ්‍ය හැසිරීම යන්න ප්‍රධාන කාරණාව විය. ධරණි නවකතාවේ කතුවරිය ගේ ආඛ්‍යාන ආකාරය අනුව, මෙම නවකථාවේ අප ට දැනෙන්නේ මෙහි අනෙක් පැත්ත ය. සාම්ප්‍රධායික දෙමව්පිය හැසිරීම, කාන්තා විමුක්තිය, ජ.වි.පෙ. කැරැල්ල, උතුරේ ත්‍රස්තවාදය හෝ විමුක්ති සටන ( එය කියා පානා අයගේ දෘෂ්ඨි කෝණය අනුව ), වර්තමාන සමාජයේ කාන්තාවන් ට තනිව ජීවත් වීමේ නිදහස ට අභියෝගයක් වීම ආදී සියළු තත්ත්වයන් පිටු දෙසීයකටත් අඩු ගණනක් තුල ට ගෙනවිත් ඇත. ප්‍රතිඵලය කතුවරිය යම් කම්පනයක් පාඨකයා වෙත ගෙන ඒමට උත්සාහ දැරුවේ නම්, එය අසාර්තක වී, විශ්වාසනීයත්වය ගැන ගැටළු ඇති වීමයි. ඈ නිර්මාණය කල චරිතය, මේ සියළු තත්ත්වයනට  මුහුණ දුන්නේ නම්, එය වඩා ස්වාභාවික ලෙස ගලා යෑම උදෙසා මේ නවකතාව තව පිටු සියයක්වත් ගෙන වඩා පරිපූර්ණව ගොඩනැගිය යුතුව තිබිණි. ඒ වෙනුවට අපි දකින්නේ පිටු දේසීයක් තුල ට සියළු දුක් කැටි කිරීමට දැරූ ප්‍රයත්නයක් තුල පිටුවක් හැර පිටුවක් පාසා කඳුළු වගුරුවන තත්වයකි. කඳුළු වැගිරීම් කෙතෙරම් සුලභ  ද කිවහොත් පසු පසු වන්නට ඉන් කතුවරියට ඇවැසි භාවයන් පාඨකයා වෙත ළඟා නොවෙයි. මේ උදෘත සළකන්න;
"මා ඉකිබිඳ හඬමින් සිටි අතර ඇය මගේ කට මිරිකමින් මට හෙමිහිට බැණ වැදුණාය." ( 147 පිටුව )

"ඔහු මිය ගිය දවසේ වියැළුණු මගේ කඳුළු උල්පත්, නවතත් උනා එමින් තිබිණි." (148 පිටුව )

"සෙල්වමලර් එසේ කියන ගමන් කඳුළක් පිස්සාය" ( 150 පිටුව )

"මගේ ඇස් වලට කඳුළු උනා ආවේය" ( 153 පිටුව )

"ඔහු හැඟීම්බරව බලා සිටියේය. මගේ දෙනෙත් බොඳ විය." ( 155 පිටුව )

"ජයකාන්තන් දෑස් පිසදමා සාක්කුවෙන් ගත් උපැස් යුවල පැළඳ ගත්තේය ( 158 පිටුව )

"මගේ දෑසින් ගලා ආ කඳුලක් ඔහුගේ උරහිස මත වැටුනේය" ( 159 පිටුව )

කඳුළු ගැලීම කෘතිය මුලින් ම පාහේ ඇරඹෙන අතර, අවසන ට ආසන්න වන තෙක් ම පවති. කතුවරියට කීමට ඇත්තේ අවාසනාවන්ත යුගයක අවාසනාවන්ත සිදුවීම් පෙළක බව පැහැදිලිය. එහෙත් පිටුවක් හැර පිටුවක් පාහේ මෙවන් දිගැරීමක් සිදුවද්දී, ඉන් කතුවරියට අවශ්‍ය භාවයන් පාඨක සිතේ ඇතිවනවා ට වඩා සිදුවන්නේ පාඨකයා ට යම් ඒකාකාරී කෘතීම ලිවීම් රටාවක් ලෙස එය පෙනී යාමයි.



වරෙක මට මෙය කියවාගෙන යාමේදි, වණ්ණදාසි වලට වඩා  ඉදිරියට යා හැකි නවකතාවකැයි සිතුන ද ( කිම ද ඈට ඊට ඇවැසි වස්තු බීජ මෙහි ඇත ), මැද කොටස පමණ වන විට  සමස්තයක් ලෙස මගේ සිත් දිනා ගැනීමට නොහැකි වූ කෘතියක් ලෙස අවසන් වූ බව කණගාටුවෙන් හෝ කිව යුතුය.

Tuesday, 17 December 2019

මා ප්‍රති. මා - පී. බී. ජයසේකර

පී. බී. ජයසේකරගේ මා කිවූ සිව්වෙනි නවකතාව මෙයයි. මීට කලින් කියවූ කෘති තුන ම මා තුල බොහෝ සෙයින් සාර්ථක නවකතාවක් කියවීමේ සන්තුශ්ඨිය ඇති කලේය. ඒ කෘති මා කැමති පිළිවෙල අනුව අනුගත කලහොත්, 1- ඉක්බිති ඔහු මරාපීහ, 2- මරියා සිලොනිකා වස්තුව 3- අවලමා සහ ඇහැටුව යි. එහෙත් මේ කෘතිය ඒ කෘති ත්‍රිත්වය අභිබවා යෑමේ හැකියාව ඇති කෘතියක් වන්නේය. ඒ එහි තව සංස්කරණය වීමේ අවකාශ තිබීම හේතුවෙන් යම් දෝෂ තිබෙනා අතරම ය. මේ දුර්වලතාව බෙහෙවින් අවලමා සහ ඇහැටුව කෘතියේත්, සුළු

වශයෙන් ඉක්බිති ඔහු මරාපීහ කෘතියේත් තිබිණි.  ඒ දෝෂ අතර වුව, අප ලේඛකයා විශ්වාසයෙන් යුතුව කියවිය හැකි ආරේ  සාර්ථක ප්‍රබන්ධ රචකයෙකු ලෙස සිංහල පාඨක සිත් දිනා ගෙන අවසන්ය.

මේ නවකතාව දිවෙන්නේ 1970-1980 අතර වසර විස්සකට ආසන්න යුගයේ අප රට තුබූ බිහිසුනු දේශපාලන වටපිටාව අලලාය.  ඊට 1971 සහ 1989 ජ.වි.පෙ. කැරළි මෙන්ම, උතුරේ වූ ත්‍රස්තවාදය ද හේතුවෙන් සමාජය, වෙසෙසින් ඊට මුහුණ දුන් අයගේ බිහිසුණු කඳුළු කතාව ඇතුලත්‍ ය.  රිචඩ් වන් කල දුටු කල වල ඉහ ගන්නා අය මෙන්ම, සේදිරිස් මෙන්ම ඒ කලබැගෑනී මධ්‍යයේම තම දිවි අපහසුවෙන් හෝ ගොඩ නගා ගත් අය ද ඊට අයත්‍ ය. කීර්ති  වාගේ සත්‍ය වශයෙන් මතවාදීව එම ඒ දේශපාලනයේ නිරුත වූවෝ ද වූහ. නවකතාව සාර්ථක වන්නේ මෙම තත්වය කැන්වසයක් ලෙස භාවිත කොට ඔහු අප ඉදිරියේ පානා ජාති,කුල, ආර්ථික තත්වයෙන් වියුක්තව මිනිසුන්ගේ හැසිරීම් රටාවේ පොදු ගුණාකාර චිත්‍රණය  හේතුවෙනි. ඒ අනුව හේ ඉතා ස්වාභාවික ලෙස පහත කාරණා මතු කර දක්වයි;

1- සියල්ලෝ ම පාහේ තම දිවි තර්ජනයක් හමුවේ හෝ තමනට අත්‍යවශ්‍ය යමක්  උදෙසා යම් ක්‍රියාදාමයක් කරලීමේ අවකාශ තිබේ නම්, එය සිදු කරන්නෝය.
2- එම ක්‍රියාව ඔවුන් තමනට සාධාරණීකරණය කරනා ගමන්, දිවි ඇති තුරා ඊට සිතින් වන්දි ගෙවන්නෝය; අවස්තාව ලදහොත් තමන් කරා පැමිණෙන දුක් ගැහැට ඊට වන්දි ලෙස ඉත සිතින් පිළිගන්නෝය.

නවකතාව කියවූ අය රිචඩ්, සේදර, සඳපියුමි, රෙජිනා පමණක් නොව ශ්‍රී මහ බෝධිය ට කොටි ප්‍රහාර දීමෙන් අනතුරුව, දිවි බේරාගත් දමිළ මිනිසා සහ ඝාතනයට ලක් වූ දමිළ මිනිසාගේ සද්භාවය ඔස්සේ ද මෙය දැකිය හැක. එලෙසම සේදරගේ පියාට කුලවාදය ගැටළුවක් නොවූ අයුරුත්, එහෙත් වෙනස් ආර්ථික ක්‍රමයක් හඳුන්වා දෙද්දි ඒ ඒ සමාජ ස්තර මුහුණ දුන්  ගැටළු පිළිබඳ මෙරට ආණ්ඩු සංවේදී නොවූ අයුරු අප ලේඛකයා ගේ අවධානයට ලක් ව ඇත. එලෙස ම අප රට සමහර සමාජ ස්තර වල නූගත්කමේ ප්‍රබලත්වය ද, වෙසෙසින් රජරට පෙදෙස ගැන කතා කරද්දී, එහි ඇතුළු ගම් එතරම් පසුගාමී වූයේ කාගේ වරදින්දෝ දැයි අපෙන්ම ප්‍රශ්ණ කරලීමට පෙළඹෙයි.

මේ සත්‍යතාව මතු කරලනා ගමන්ම රූපක - දිවි බේරා ගත් බල්ලා සේදර කෙරෙහි සදා වයිරයෙන් කල් ගෙවීම, සහ රිචඩ් කෙරෙහි සේදරගේ වයිරය; නාගයාගේ විෂ සහ වයිරය, සහ සේදරලාගේ ජීව විද්‍යාත්මක මවගේ වයිරය - භාවිතාව නවකතාවේ වින්දනය තීව්‍ර කරයි.සමස්ත ලෙස බොහෝ සාර්ථක නවකතාවකි. දොස් නැත්තේ නොවේ -සඳපියුමි හා සබැඳි කතාවේ මුල් ගලායෑම අයෙකුගේ ඉවසීම අභියෝග කරයි. සඳපියුමි ගේ මෝහන ක්‍රියාවලියට සාක්ෂියක් ලෙස රෙජිනා උපයෝගි කරලීමේ දී, සේදරගේ යම් අසංඝතභාවී තීරණ ගැනීමක් ද මං තරමක දුර්වලතාවක් ලෙස දකිමි.
එහෙත් නවකතාව කියවා අවසානයේ සමස්ත විඳීමේ අත්දැකීම හා සසඳද්දී මේ දොස් සුළු ඒවා ලෙස තැකිය හැක.

( 2018 ප්‍රකාශ වූ, 2019 අනේක සම්මාන උදෙසා නිර්දේශයට යෝග්‍ය නවකතා කියවීම මේ වතාවේ මා අතින් තරමක් ප්‍රමාද වී ඇත. එසේ කියවීමට අවම වශයෙන් කෘති හය-හතක් පමණ තව ඉතුරු වී ඇත. දැනට කියවා ඇති නවකතා තුන අතරින් මේ කෘතිය අන් කෘති දෙක අභිභවා  ඇති බවකි මට හැඟෙනුයේ )


Friday, 6 December 2019

Surely, you're joking, Mr. Feynman! - Richard Feynman

The reason I wanted to read "Surely, you're joking Mr. Feynman", was due to the praise it received in the hands of a couple of trustworthy fellow readers, who have an inclination to pick some of the best non-fiction books.  Then, when I found out that there was an audio book copy of the same, I was doubly interested, since that would prevent me from postponing reading this to a suitable time slot - maybe years from now. Yet, I did have to refer the kindle copy, since some of the more elaborate details of his experiments - still over my head admittedly - painted a better, albeit still vague, picture upon repeated readings.

The book starts at a stage when Richard Feynman was quite young; i.e. his pre-MIT days, on how his inquisitive mind made him try to understand how radios work. At one point he says that he was more interested in twiddling with the equipment in his home lab, over playing outside. His natural inclination to question everything, and trying to understand his surrounding in the simplest possible terms, appears to have served him very well in his more productive years. However I found his sentiments towards the use of (dy/dx) and f(x), a little difficult to concur - but I do grant, it hints of my age old acceptance of methods without questioning, against the fresh thinking of an ingenious young Feynman.

His keenness for efficiency as well as playing tricks against the tendency for conventional thinking is portrayed in the string bean incident and the missing door incident. His experiences and anecdotes of these era in particular suggest that he had great  confidence of his abilities as well as a good awareness of his short comings (i.e. sports ). Am not sure if he received any encouraging to continue to do what he did best, or at least no hindrance to do as he wished. His sense of humour could've even been deemed annoying, in hindsight I reckon - e.g. the tipping the waitress incident.

Then comes the Princeton years, and how it could be compared to the University cultures of Oxbridge. A little issue I had, which I think is a necessary part given the nature of the book is that sometimes the details of an experiment setup etc., are hard to imagine through the mere descriptions in words.

His experimentation with hypnosis, that is him being a subject to hypnosis is an interesting anecdote. The fact that he knew that was being manipulated, and how he cannot stop being manipulated while even identifying that he should not oblige to the hypnotist, I found to be an interesting state.

How most people don't ask the most fundamental questions is a matter that crops up across the book - it could be the philosophers, the biologists or the physics students in Brazil - but it is quite apparent that for an inquisitive mind who wants to reach anywhere in his or her field, the lack of hesitancy to ask questions is possibly the most important of practices. Feynman admits, that some may think of him as relatively slow, when they first deal with him, but half way through, Feynman is usually in a better position to point out even the weaknesses of the others' premise. This is due to him having build up a solid base of understanding usually through the fundamental questions that others may have thought too trivial, or avoid, reluctant to show themselves as stupid, at first. Further the simplicity with which he, albeit with confidence, then a relative junior,  held himself even when presenting an experiment to such giants as Einstein, Pauli and von Nuemann, is indicative of a quality that possibly contributed to his success. While fully aware of his abilities, the fact that he never took himself too seriously hints of the open mind that he always had towards everything about him, and life in general.

Speaking of his work during the time of the war, Feynman admits how the lieutenant from whom they tried to keep details of their work, revealed something that they have missed in the design. It is the experience of the domain that was needed there, and not the pure scientific knowledge.

One of the most important contributions of Feynman no doubt, was his work for the Manhattan project in the Los Alamos National lab, during world war II. Although there is the slightest semblance of regret for his contribution towards creating the nuclear bomb, he is quick to brush it off saying that it has brought in a status quo, of halted aggression, ( which I guess later developed to the cold war ).  His work there as a theoretical physicist coincided with the latter stages of his first wife's confinement at a hospital with TB. I checked to see when the cure for TB was first tested on a human, and it was in 1949,  half a decade or so too late for the late Mrs.Arlene Feynman, unfortunately. Arlene was his high school sweet heart, whom he married with the full knowledge of her fatal illness. Although this detail is not captured here, it is publicly available and shows another side of Feynman.  She comes to be featured in these pages mainly due to censorship of letters that was active during the time. On the subject of "the bomb", it was  disturbing to note  they hadn't paid the necessary precaution that would've  been essential  for  the separation of U235 and U238 at the facility which was to be used for the bomb. In fact Feynman hints that the people at Oakbridge wasn't even aware what exactly they were dealing with.
The people in Oak Ridge didn’t know anything about what it was to he used for; they just knew what they were trying to do. I mean the higher people knew they were separating uranium, but they didn’t know how powerful the bomb was, or exactly how it worked or anything. The people underneath didn’t know at  all what they were doing. And the army wanted to keep it that way.

Richard P. Feynman. "Surely You're Joking, Mr Feynman!": Adventures of a Curious Character (Kindle Locations 1745-1747).
 During this time Feynman worked with such greats as Bohr and von Neumann. He attributes the following to von Neumann.

von Neumann gave me an interesting idea: that you don’t have to be responsible for the world that you’re in. So I have developed a very powerful sense of social irresponsibility as a result of von Neumann’s advice. It’s made me a very happy man ever since. But it was von Neumann who put the seed in that grew into my active irresponsibility!

Richard P. Feynman. "Surely You're Joking, Mr Feynman!": Adventures of a Curious Character (Kindle Locations 1954-1957). 
 It is taken that Feynman was the only person to have witnessed the explosion of the bomb they made, given he was watching it through glass, whereas all others were looking at it through dark glasses - at an explosion 20 miles away.

Feynman seems to have had a certain prejudice against psychiatrists, almost inferring a certain degree of stereotype, with regards to  them. Of course he has had some bad experience with them, at the time of the draft.

After his experience in Los Alamos, Feynmann spent some time teaching in Cornell, and in the next section he shares some experience from this period, some of it amusing and others juicy. His first stint in Brazil was  during this time too. However along side his relatively liberal life style of these times, it was here he did the fundamental work for which he received his Nobel award, later.

The last section of this book is titled "The World of Physicist".  In this section, there are revealing sections about the depth of the Japanese culture - their modesty and the full extent of the use of their language with this trait, their hospitality etc. It was during his visit to a conference of  Theoretical Physicists in Japan, and Feynman was to present his theory on liquid Helium. Round about here the topics that are presented albeit superficially ( how else could one talk about Beta decay etc. to us laymen ?), becomes challenging as it nears the time for his seminal work for which he received  the Nobel award. However there are some lighter chapters as well, such as the one on him trying  hand at drawing.

A chapter that I found quite interesting was Feynman's take on religion. He was from a Jewish background, and he speaks of an experience he had, while attending a conference on "The Ethics of Equality", where among the participants were a Jesuit priest harping on "The Fragmentation of Knowledge" (compared to the 13th century ), and a set of Rabbis looking to science give more validity for age old  practices  as mentioned in the Talmud. This chapter was refreshing as we too have a section who speak of a concrete knowledge as against more abstract sciences, which we claim is from a Jewish-Christian epistemology.  Despite the argument that the Jewish culture promotes abstract thinking, it cannot be refused that with the expansion of knowledge, it's fragmentation was only a question of time, as it grew in depth under each of the verticals. To return to religion, Feynman, shares the views of certain Rabbis with respect to science, thus:

They weren’t interested in science at all! The only way science was influencing their lives was so they might be able to interpret better the Talmud! They weren’t interested in the world outside, in natural phenomena; they were only interested in resolving some question brought up in the Talmud.

Richard P. Feynman. "Surely You're Joking, Mr Feynman!": Adventures of a Curious Character (Kindle Locations 4473-4475).
It is quite clear that this tendency of using science to interpret their own texts, and hence add credibility and importantly, longevity to their faiths is visible in almost all religions.

An event that we in Sri Lanka  can relate to, is Feynman's experience in The State Curriculum Commission for the Board of Education, where some text books were being literally judged by their covers. It mayn't be for State Curriculum yet here ( hopefully - I could be wrong here ), but most definitely for Literature awards in our case. The canvassing by the publishers is a point to note.

The essay titled "Alfred Nobel's other mistake" talks about his experience with regards to his receiving of the Nobel award, and the problems of popularity and media it brought with it.

The concluding chapter of the book is on pseudo science and how scientists should be genuine and not cut corners especially towards laymen.

All in all, this book is a healthy combination of essays,  biographical broadly, but one which helps us celebrate the life of a great man, a polymath, but also someone who didn't shy away from controversy. For example some of the takes he shares about females here would be criticised to the high heavens, in today's more politically sensitive landscape. My point of view is if it really did happen as he says it did, then recording it as it did happen is not something to shy away from - for this is a book by a scientist, who had explored many aspects of life.  I digress here [  There was an article shared a couple of days back about how Bollywood cinema was being misogynist. It was an essay on a website  which represents feminism, broadly. While some of our local academics too shared it ( they may or mayn't accept the view point ), I was thinking that till such time the  portrayal was not a convolution or a distortion of real life to an unacceptable level, aren't we trying to artificially straight jacket art in the name of political righteousness by denying it?  And to think that the same academics, elsewhere uphold larger distortions ( also on political themes)  on cinema, literature etc. in the name art, and abstract representation of art ? ]

To come back to the book, please do read this, to see how great minds think, their genuineness in all circumstances, and maybe a little percentage of it can be applied to our lives too, however different our lot is. As far as biographies go, this must be one of the best page turners.



Sunday, 24 November 2019

ඇරැව්වල නන්දිමිත්‍ර ගේ තෝරා ගත් කෙටිකතා - විමර්ශනය : මහාචාර්ය විමල් දිසානායක - සංස්කරණය : සුගත් වටගෙදර




මෙම කෘතිය මුල් වරට කියවූයේ 2010 වසරේ අගෝස්තුවේ ය. ඒ ද මහජන පුස්තකාලයෙන් බැහැරට ගෙන ගිය පිටපතකිනි. ඊට වසර නවයකට පසුව ද, මේ කෘතිය නැවත කියවන්නේ පුස්තකාල පිටපතකිනි. දැනට මේ කෘතිය මුද්‍රණයේ නැත.මෙම කෘතිය නැවත කියවීමට ආසන්නම හේතුව, කෙටි කතා සංග්‍රහයන් එකොළහක් පමණ වන නැසී ගිය කතුවරයාගේ සියළු කෘතීන් කියවනු වෙනුවට, සුගත් වටගෙදරයන් විශ්වාස කොට ඔහුගේ මේ තේරීම මගින් කතුවරයාගේ කෙටි කතා කලාවේ අත්‍යවශ්‍ය හරස් කඩක්  හැදෑරීමට එය ප්‍රමාණවත් වෙතැයි යන උපකල්පනයයි. ( මෙම සංස්කාරකගේම, කීර්ති වැලිසර විසින් රචිත මෙවන් එකතු කල කෙටි කතා එකතුවක් ද මා සතුව ඇත. අනාගත දිනෙක් එය පරිශීලනයට බලාපොරොත්තු වෙමි. )

සංස්කාරක වෙත විශ්වාසය තැබිය හැකි එක් හේතුවක් නම්, නන්දිමිත්‍රගේ පළමු කෙටිකතා සංග්‍රහය වූ "කය මිස සිත නැති දන" (1965) නම් වූ කෘතියෙන් එකඳු කෙටි කතාවක් හෝ තෝරාගෙන නොතිබීමයි. එය අද වන විට මුද්‍රණයේ තිබේද යන්න නොදනිමි. කියවීමට පිටපතක් ලැබුනහොත්, බොහෝ විට මා එය කියවීමට ඉඩ තිබිණි. එහෙත් අප සංස්කාරක, පොත ගැන 1965 පළ වූ එච්.ඒ. සෙනෙවිරත්නයන්ගේ විචාරයක් උපුටමින් , "භාෂාවේ වාර්තාගත ස්වභාවයත් කාව්‍යමය නොවීමත්, කෙලින් ම කියා පෑමත්" යන දුර්වලතා තිබූ බවට පැවසේ. මේ කෘතියට විමර්ශනයක් ලියන විමල් දිසානායකයන් පවසනුයේ,  එම කෙටි කතා සංග්‍රහයේ "පරිසමාප්ත කලා නිර්මාණ වශයෙන් හැඳින්විය හැකි කෙටිකතා දක්නට  නොලැබෙන..." ලෙසට ය. ඉතින් මා සතුව කතුවරයා ගේ කෙටි කතා සංග්‍රහයන් පහක් තිබුන ද, මේ සංග්‍රහය ම නන්දිමිත්‍රයන්ගේ කෙටි කතා කියවීමට ප්‍රමාණවත් යැයි තීරණය කරලීමට එය ප්‍රමාණවත් ය.

රෝස මලේ රේණු සැලේ (1978 ) සංග්‍රහයෙන් උපුටා ගත් "වැස්සට තෙමෙන ලිපිකරුවා" මෙහි එන පළමු කෙටිකතාව යි. එහි මැද පංතියේ ලිපිකරුවෙකු, තම පියාණන්ගේ ඇවෑමෙන් පවුලේ බර කරට ගැනීම හේතුවෙන් මැදිවිය දක්වාම ජීවන බරෙන් හෙම්බත් ව  තම දිවි ගෙවන ආකාරයයි. අපට ඔහුගේ ජීවන මතකයන් හා අත්දැකීම් දිස්වෙනුයේ වැහි බර දවසක කන්තෝරුවේ කෙරෙන ආවර්ජනයක් ලෙසටය. තම බාල සොහොයුරියන්, සහ සොහොයුරා වෙනුවෙන් මුළු තරුණ කාලයම වැය කල හෙතෙම, මැදිවියේ එළිපත්තේ කසාද බැඳ තම දරුවන් වෙනුවෙන් දුක් විඳින්නේය. මෙහි 1970 දශකයේ, වෙසෙසින් 77 වෙනසට ප්‍රථම යුගයේ මධ්‍යම පාංතික ජීවිත රටාව පිළිඹිබු වන බැව් සිතිය හැක - ඒ එය එලෙස සිතා මතා නොලියූවක් නොවූ නිසා ම එහි වැදගත්කමක් ඇත.

සුදු කොඩි (1983), නන්දිමිත්‍රයන්ගේ නිර්මාණ දිවියේ වෙසෙස් සන්ධිස්ථානයකි. එය ඒ වසරේ රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය දිනා ගත්තේය. එම සංග්‍රහයෙන් කෙටි කතා තුනක් මෙහි ඇතුලත් කොට ඇත.

වතුර මල, අධ්‍යාපනය තිබූ නුමුදු ඊර්ෂ්‍යාව යන්න ජය ගත නොහැකි ක්ලේශයක් බවත්, ඒ නිසා ම ඊර්ෂ්‍යාවේ ප්‍රතිඵල, එම ක්ලේෂය දරන්නා වෙතම යොමු වෙන අයුරුත්, අපට වඩා දැනෙන ස්වභාවික වටපිටාවක ගලපා ඇත.

සුදු කොඩි වනාහි මෙහි එන අපූරුම නිර්මාණයකි. ජයවික්‍රම තමන් දායාද කොට ගත් පසුබිම අතැර ඉහළටම නැගීම සිදු විය යුත්තක්ම වුවත්, "බොරුව" වෙනුවෙන් ඔහු ඒ කල "ගණුදෙණුව" ඔහුට සැමදා වද දුන්නේය. ඒ, ඔහුගේ ඇතුල් සිතේ, ගණිතයා වෙනුවෙන්, ගණිතයා ඔහු වෙනුවෙන් කල කැපකිරීම උදෙසා, ඔහු කෙරෙහි නොගෙවූ ණයක් පමණක් නොව, යම් ස්නේහයක් ද තිබූ හෙයිනි. මේ සියළු හැඟීම් අපූරුවට අලලා, මිනිසෙකු ට දිවි ඇති තුරා වැරදෙන්න පුළුවන් ස්ථාන කිහිපයක් ම ඇතැයි පෙන්නුම් කරනා කෙටි කතාවකි.

ආදරයේ එක්තරා අවස්ථාවක්, සුදු කොඩි කෙටි කතා සංග්‍රහයෙන් උකහා ගත් තෙවෙනි කෙටිකතාවයි. මාතෘත්වය, පීතෲත්වය, වඳ බව ආදිය ස්වාමී-බිරිඳ අතර ගැටළුවක් ලෙස පැන නගින අයුරුත්, තම අඩුපාඩුව හේතුවෙන් අනෙකා තමා ගැන කෙසේ සිතයි ද යන්න කටුවක් ලෙස සැමදා තමනට වද දීම ආදි ගැටළු රාශියක්  මතු කරනා අපූරු නිර්මාණයකි. ආදරය පිළිබඳ සැකය එකිනෙකා තුල කිසි විටෙක මතු නොවෙතත්, ස්වර්ථය ගැන නොසැලකීම යන ආදරයේ අවස්ථාව මතු කොට ඇති අපූරුව සිත් ගනී.

"ස්ත්‍රී" පිළිබඳ මගේ පළමු මතකයේ, රූපවාහිනියේ එනමින් වූ චිත්‍රපටිය පෙන්වූ අවස්ථාවක, මා දුටු අවසන් විනාඩි කිහිපයයි. එනම් මාලිනි ෆොන්සේකා මැගිහාමි ට පණ පොවමින්, සුරුට්ටුවක් උරමින්, තම ගවයා මරාගෙන කෑ මිනිසා ඝාතනයෙන් පසුව, තමනට ම මුමුණමින් "ඕං පුතේ, මං උඹ මැරූ පළිය ගත්තා" හෝ ඊට සමරුත් ඇති වදන් සිතීමයි. එම ජවනිකාව සැමදා මා සිතේ කෙටී ඇත. ඊට පසු කලක ය, මට ඒ කෙටි කතාව කියවීමේ අවස්ථාව උදා වූයේ. මා දන්නා තරමින් අද වන විට ස්ත්‍රී කෙටි කතා සංග්‍රහය මුද්‍රණයේ නැත.  එහෙත් ස්ත්‍රී මා වඩාත් ප්‍රිය කරන, නන්දිමිත්‍ර ලියූ කෙටි කතාව විය යුතුය. මැගිහාමි, සිංහල කෙටිකතාවේ එන සුවිශේෂි ම චරිතයක් විය යුතුය.

ස්ත්‍රී සංග්‍රහයෙන් මෙහි ඉදිරිපත් කොට ඇති දෙවෙනි කෙටි කතාව, "සෙක්කු ගෙදර" ය. එය ද තැනින් තැන බැලූ බව මතකය. සමිතපාල ගේ චරිතය ට පණ පවූ නළුවා උදහස ට ලක් වූ විට තම අත හපා ගැනීමේ ඉරියව්ව මා මතකයේ රැඳී ඇත. ස්ත්‍රී කෙටිකතාව පාහෙ මෙනමින් වූ කෙටිකතාව ද ටෙලි නාට්‍යයෙන් පසුව කියවීමට ලැබූවකි. මේ කෙටිකතාවේ විවෘත අවසානය ට මා වඩාත් ප්‍රිය කරමි.

සුද්දෝ සහ කොයින් මැණිකේ කෙටි කතා සංග්‍රහයෙන් එනමැති කෙටි කතාව මෙහි ඇතුලත් ය. තමන් මුහුණදුන් අවාසනාවන්ත සිදුවීම් පෙළක් හේතුවෙන්, නීතියෙන් ද, ඔහු ජිවතුන් අතර නම්, තම සැමියාගෙන් ද හැංගී සිටින්නී, තම අනුවේදනිය අත්දැකීම් බෙදාගන්නීය. විවිධ ව්‍යාපෘතීන් උදෙසා 70-80 දශක වල පිටරැටියන් මෙහි ආවෝය. එවන් අවසතාවක මෙවැන්නක් සිදු වීමට ඉඩ ඇත. සත්‍ය සිදුවීමක යම් සාරයක් මෙහි මධ්‍යය ලෙස තිබිය හැක.

නීතිය ට අවනත නොවීම යන්න යම් ජන කොටස් වලට  එතරම් ප්‍රශ්ණයක් නොවන්න පුළුවන. එසේ ජීවත් වීමට අවශ්‍ය ජීවන දැක්ම කෙසේ ලැබෙන්නක් ද යන ගැඹුරින් සිතා බැලිය යුතුය. මෙහි එන ප්‍රධාන චරිතය වරෙක සිමෙන්ති ලොරියකින් සිමෙන්ති සොරකමේ යෙදීමත්, තවත් වරෙක මිනී මැරුමකින් බේරීමට  පොලිසියෙන් සැඟවී ජීවත් වීමත් කරන්නේ තමන් ගේ ක්‍රියාවන් පිළිබඳ එතරම් පසුතැකීමක් පාඨක අප වෙත නිරූපනය වන අයුරකින් නොවේ. එම හැඟීම් සමුදායේ දිගුවක් ඔහුගේ දරුවන් වෙතින් ඔහු වෙත යොමු වීම ද මෙහි දැකිය හැකි වීම මෙහි අපූරත්වයට හේතු වේ. ( ගෙළ සිඳීම )

පුංචි කුමාරිහාමි සංග්‍රහයෙන්  තෝරා ගැනුනු "ගැහුණු තුන් දෙනෙක්" කෙටිකතාව අප රට දරිද්‍රතාව හේතුවෙන් අප වැසියන් මුහුණ දුන් සහ දෙන ජීවන අරගලයේ හොඳ පිළිඹිබුවක් දැක්වේ. 1990 වසරේ, එනම් මීට වසර 29ට පෙර ප්‍රකාශ වූ මෙම කෙටි කතාවේ  කියවෙන්නෙ පන්නිපිටිය සහ හෝමාගම ආශ්‍රිතව ජීවත් වූ කාන්තාවන් තිදෙනෙකු පිළිබඳවය. දියණියක් තම මවගේ අනියම් සබඳතාවන් දකිනා අයුරු, අන්ත අසරණ අඩවියට පැමිණි කල කාන්තාවක් තම දිවි රැකුමට ඕනෑම දෙයකට පෙළබීම අප කතුවරයා පෙන්වා දී ඇත. අද ට සාපෙක්ෂව තරමක් ගම්බද යැයි සිතිය හැකි කලෙක, එම ජීවිත යථානුරූපව පෙන්වා ඇති අයුරු අපූරුය. නන්දිමිත්‍රයන් තම බොහෝ කෙටිකතාවලින්, අප ගම්බද දිවි පෙවෙතේ අඳුරු පැති ඉන්දිරිපත් කරලීමට පමණක් නොව, ඒ ගම් දනව් වල විසූ අපූරු චරිත ද අප ඉදිරියේ ගෙන හැර දක්වා අති අයුරු අපූරුය ( නිදසුන් - ස්ත්‍රී )

1993 දී ප්‍රකාශ වූ "රත්තරන් නෙළුම් මල" නැමැති සංග්‍රහයෙන් උපුටා ගත් පළමු කෙටි කතාව, "සුදු මැලි සඳ එළිය", නමි. පාසල් ප්‍රේමයක ඉතුරු බිතුරු වලින් වසර ගණනාවකට පසු වඩා සෝචනීය තත්තවයක ඒ දෙපළ හමු වීමත්, 81 වර්ජනය හේතුවෙන් මුහුණ දීමට සිදු වූ දුක්ගැහැටත් අලලා ලියැවී ඇති මෙම කෙටි කතව තරමක් අප කෙටිකතාකරුවාගේ අන් නිර්මාණ වල ට වඩා වෙනස් ය. ඒ  එහි එන දේශපාලන විභවිතාව නිසාය. මෙය ඉතා අවම සංස්කරණයන්ගෙන් කම්මැල්ලවීරයන් ලියූ කෙටිකතාවක සරි ගැනීමට පුළුවන් නිර්මාණයකි.

එම කෘතියේන් උදෘත දෙවෙනි කෙටිකතාව, "තටු දා ගිය පක්ෂියෙක්" කෙටිකතාවයි. පියසිරි නම් හතලිස් විය පසු කරන  අහිංසක පාහේ පුරුෂයෙකුගේ ප්‍රේමාපේක්ෂාවක් වැරදියට වටහා ගැනීම හේතුවෙන් මහත් අසාධාරණයට පත් වන අයුරු මෙහි ප්‍රධාන ආඛ්‍යයනයයි. සිය විමර්ශනය තුලින් නන්දිමිත්‍රයන්ගේ චරිත නිරූපාන්ය ගැන, මේ කෙතිකතාව නිදසුනට ගනිමින් මෙසේ තෙපළයි -
"නන්දිමිත්‍රයන්ගේ වෙනත් බොහෝ කෙටිකතාවල මෙන් මෙහි ද කථා නායකයාගේ බාහිර පෙනුම ඔහුගේ  අභ්‍යන්තරය පිළිබඳ චිහ්නයක් බවට පත්වෙයි. ජේම්ස් ජොයිස් බඳු සුපතළ කෙටිකතාකරුවන්ගේ නිර්මාණයන්හි දක්නට ලැබෙන මෙම ලක්ෂණය ඇරැව්වල නන්දිමිත්‍රයන්ගේ කෘතිවල ද මැනවින් විද්‍යාමාන වේ. (19 පිටුව )"
1985 පළ වූ "මා සොයා එනු මැනවි" සංග්‍රහයෙන්, තෝරා ගෙන ඇති පළමු කෙටිකතාව 'කළු ගඟ මුමුණයි', කෙටිකතාවයි. හිමි නැති පෙමක අත්දැකීම්, මාතෘ ප්‍රේමය හේතුවෙන් ඒ ප්‍රේමය අහිමි කර ගැනීම සහ මහළු වයසේ එහි ආවර්ජනය ගැන කියවෙන මෙම කෙටිකතාව, නන්දිමිත්‍රයන්ගේ අපුරුතම නිර්මාණයක් විය යුතුය.

"'ඔය ඉඩකඩම්වලටයි, වස්තුවටයි තන්හාවේ ඉන්න එවුන් මැරිලා ගිහිල්ලා උපදින්නෙ තඩි කබරයො වෙලා."

'එතකොට මහජන සේවය කරන්නයි කියලා ගිහිල්ලා මහජන දේපළ ගසාකාගෙන, මිනිස්සුන්ට හතුරුකම් කර කර ජීවත් වෙන එවුන් උපදින්නේ මොක්කු වෙලා ද?'

'උන් උපදින්නේ තඩි කිඹුල්ලු වෙලා'"
(329 පිටුව )

"මා සොයා එනු මැනවි" කෙටි කතාව, පෙර භවයක් ගැන පසුතැවෙනා, ඒ භවය ගැන මතක තිබෙනා සතෙකු  ගේ අතීතාවර්ජනයක් භාවිත කොට කෙරුණු නිර්මාණයකි. එය ට කතුවරයාගෙඅ ජීවන දෘෂ්ඨිය බලපෑ ඇති බව පැහැදිලිය.

"සිරි සහෝදරයා", "මා සොයා එනු මැනවි" කෙටි කතා සංග්‍රහයෙන් තෝරා ගැනුනු තෙවෙනි කෙටි කතාවයි. 60-70 දශකයේ දී පිලිප් ගුණවර්දන ගේ පරාර්තකාමි දේශපාලන යුගයේ ග්‍ර්‍රාමීය ස්ථරයේ දේශපාලනයේ යෙදුණු විමලසිරි අලලා නිමැවුණු නිර්මාණයකි.  ඔහුගේ දේශපාලන දිවියේ ලැබූ පරාජයන් ට සමාන්තරව පෞද්ගලික දිවියේ ද හැලහැප්පීම් වලට මුහුණ දෙන්නට සිදු වේ. ඍ‍ජු දේශපාලන මතයක් මත ඒ ලොව ගැටුම් ඔහුට විඳ දරා ගත හැකි වුවද, තම පෞද්ගලික දිවියේ දි ඔහුට එම ඍජු බව පවත්වාගෙන යාමේ අභියෝගයකට ඔහු මුහුණ දෙයි. ක්‍රමයෙන් ඔහු අවලංගු වෙයි.
 
"හදවතක රාවය" කෙටිකතාව තෝරාගෙන තිබෙන්නේ එතුමන්ගේ "නංගී" නම් වූ කෙටි කතා සංග්‍රහයෙනි. දීර්ඝ කාලයක් ග්‍රාම වාසීව මහණ ඩම් පිරූ භික්ශූන් වහන්සේ නමකගේ මාගම් සෝළියක් මුල් කර ගත් මෙම කෙටි කතාව, මිනිස් සිතේ ස්වභාවයත්,  පැවිදි දිවිය, මිනිස් දියණියක් වෙත වූ දයානුකම්පාව සමඟ අපූරු සැසඳීමක් කර ඇත.

"නංගී" කෙටි කතාව, එනමැති සංග්‍රහයෙන් තෝරා ගෙන ඇති දෙවෙනි කෙටි කතාවයි. සානුකම්පාව වඩවන ආරකින් ගෙතුණු එම කෙටි කතාව, තරමක් සම්ප්‍රදායික ලෙස සහෝදර ප්‍රේමය අලලා ලියැවුන්නකි.

"දේවසිරි" නම් වූ කෙටිකතාව, දෙවසිරි නැමැති චරිතය හා  ඍජු බැඳීමක් ඇති අන් චරිත තුනක් ඔහු හා බැඳීම් පිළිබඳ අපූරු කියවීමකි. එක් අතකින්  මෙය කෙටි කතාම ව්‍යූහය පිළිබඳ අත් හදාබැලීමකි. තව දිශානතියකින්, තමන් ආකර්ශනය වන පුරුෂයෙක් වෙත  කාන්තාවකගේ අනියම් බැඳීම පිළිබඳ කියවීමකි.

මම සමු නොගනිමි නම් වූ කෙටි කතා සංග්‍රහයෙන් උපුටා ගත් දෙවෙනි කෙටි කතාව "කෝලම් නැටුම"යි. මෙහි එන සේතු නම් චරිතය Alpha Male ලක්ෂණ පෙන්වූ පියෙක් වූ අතර පෙමා තරමක් දුර්වල වූ පිරිමි චරිතයකි. සේතු ගේ චරිතය හමු වේ එ පවුලේ ඉරණම විසඳෙන අයුරු කියවෙන අපූරු ගෙතුමකි, කෝලම් නැටුම.

අමා දොරටුව හෙතෙම ප්‍රකාශ කලේ 2005 දී ය. මේ වන විට තම සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියෙන් බාහිර ව යම් යම් පරීක්ෂණ කිරීමෙහි ලා යත්න දරණු පෙනේ. මෙහි එන "අතුරුදන් වීම", චරිත තුනක දෘෂ්ඨි කෝණයන්ගෙන්  ලියැවී ඇත. එහෙත් මෙහි ආකෘතික හරඹයට වඩා වටින්නේ වයස්ගත වූ විට තනි වූ මවක ට ( වෙසෙසින් ), තම ජීවිතය පිළිබඳ තනි තීරණයක් ගැනීමඨ නොහැකි ද යන්න යි. දරුවන් තමනට වාසි සහගත ආකාරයට ක්‍රියා කරද්දි සහ තම මව වෙනුවෙන් කාලය මිඩංගු නොකරද්දී, මව ක් ලංකාව වන් සාම්ප්‍රදායික පිළිවෙත් හිස මුදුන මත තබාගෙන සිටිනා රට ක, ඒ මව ට තම දිවිය ගැන තීරණය කල යුතු වන්නේ දරුවන් සහ අසල්වැසියන්ගෙන් අවසර ඇතිව ද යන්නයි. නන්දිමිත්‍රයන්ගේ වැඩි නිර්මාණ ප්‍රමාණයක් කොට්ටාව-පන්නිපිටිය-අතුරුගිරිය ආශ්‍රිතව පදනම් වී ඇත. මීට අවුරුදු දාහතරකට පමණ පෙර මේ ආසන්න ප්‍රදේශයක ලියැවුණු මෙම නිර්මාණය තුල හණ මිටි අදහස් ප්‍රශ්ණ කිරීමේ ආරක් මතු වේ.

2007 දී ප්‍රකාශ වූ එතුමන් ගේ දොළොස් වන කෙටිකතා සංග්‍රහය වූ තරුණාවේශයෙන් උකහාගත් එකම කෙටි කතාව "වෛර නා රජ" කෙටි කතාවයි.  යථාර්තවාදයේ සිමා අතික්‍රමණය කරලීමට යත්න දැරූ කෙටි කතාවක් වුව මට එය තරමක් හදිසියෙන්, ආකෘතික හරඹයකට සේවය කරලනු වස් ලියූවක් මෙනි දිස්වූයේ.

මේ කෘතියට පෙරවදන සපයා ඇත්තේ විමල් දිසානායකයන්‍ ය. එහි දි ඔහු ධාරණාව යන්න ගෙනහැර දක්වයි.එහි අරුත් දෙක ඇත -එකක් capacitance ය ( එනම් භෞතික විද්‍යාව හා බැඳිය ) අනෙක හැඟීම හෙවත් impression යන්න ය. කෙටි කතාවක් එක් ප්‍රබල ධාරණාවක් ගෙන හැර දක්වන අතර නවකතා තුල බාහු ආඛ්‍යාන රාමු  රාශියක් රැගත් බව එතුමන්ගේ මෙතෙක් නිරීක්ෂණය බව එතුමන් පවසයි.  එනුමුදු නන්දිමිත්‍රයන්, ලතින් අමරිකානු ආරේ බහු ආඛ්‍යාන රාමු ඇති බවත්, එය පාරම්පාරික ගද්‍ය සාහිත්‍යයේ ආභාෂයක් බවත් හෙතෙම පවසයි.

නන්දිමිත්‍රයන්ගේ කෙටිකතා සංග්‍රහයන් දොළහෙන් සහ කෙටි කතා අසූ හතරෙන් සෑම විටම හොඳම කෙටිකතාවන් මෙම සංග්‍රහයට තේරුනේ ද යන්න පුද්ගල ගෝචර වුවත් මෙහි ඇති බහුතරය, ඔහුගේ හොඳම කෙටිකතා බවට තරමක විශ්වාසයක් ඇති වන්නේ ඒ කෙටිකතා වල සාර්තකත්වය නිසාය. මේ හා අමුණා ඇති පිංතූරයේ පෙන්වනාකාරයට මා සතුව ඇති ලේඛකයාගේ සංග්‍රහයන් පහක් දැනට නොකියවන අතර, වටගෙදර තෝරා දුන් කෙටිකතා 20න් සැනහෙමි. ඇරත් මා ප්‍රිය කරන ස්ත්‍රී ආදි කෙටි කතා රැගත් මුල් සංග්‍රහයන් ද මුද්‍රණයේ නැත.  මෙම
කෘතියත් දැනට මුද්‍රණයේ නැත - එහෙත් කොළඹ මහජන පුස්තකාලයේ  සිංහල සාහිත්‍ය කොටසේ මේ පිටපත තිබුන බැවින්, ඉන් රැගෙනවිත් කියවූවෙමි.


Commentary on Sinhala Kingship ( Vijaya to Kalinga Magha ) - P.B. Rambukwelle

I first heard of this book, while reading Gunadasa Amarasekara's සිංහල කාව්‍ය සම්ප්‍රදාය. In it, Amarasekara refers to this book as one which sheds more light on the political mechansim during the ancient era, than any other. It was on hs recommendation that I sought this book out ( it is no longer in print - it had beeen printed in 1993 ). I managed to find a copy at one f the libraries I had acces to, and started reading it. Although just 141 pages in length it is packed with many an insight in to the political order and system, as well its change over time. I think it is one of the most important books, if not the most important which discusses the finer politics of the ancient era. It is sad that this is no longer in print. If anyone here knows someone who is related to the author P.B. Rambukwelle, please do reach out to him/her to see if the student of political history of Sri Lanka can earnestly request for a reprint of this valuable book.



A Summary of the Book, for later reference;

In the long introduction, the author begins by stating that this is but a commentary and the reader is already familiar with the narrative history of the island. He even goes to the extent of recommending the Nicholas/Paranavitana volume, "A Concise History of Ceylon". Not equipped with that book, I settled for the three hard covered volumes of the Mahavamsa/Culavamsa, translated by Geiger, along with a host of other works from K.M. de Siva, Indrakeerthi Siriweera, Amaradasa Liyanagamage and Vijayasiri Wettimuny, for references.

At inception itself Rambukwelle, divides our hirearchy of kings into five categories. They are:
1. Vijaya to Mahasena, in which the dominant attribute of kingship was gamani, which is described as a populist and consensual character emerging out of ancient gamas.
2. From Mahasena to Mahanama, when the Bodhisatva ideal was infused into kingship
3. From Mahanama to Manavamma, when military force was the true sanction behind kingship, and designated as senasammata.
4.From Manavamma to Mahinda V - The sena or the warrior period of kingship. During this period the expansionist agendas of the Pallavas, Cholas and Srivijayans necessitated the the warrior stance for survival.
5. From Chola-mandalam to Parakramabahu I - Emergence of Chakravarti. The vainglorious emperor like postures of the Cholas etc was what Parakramabahu I inherited,

Rambukwelle almost finds faults with Parakramabahu I, for his emperor like thinking which resulted in him exerting his energies against the village democracies of Ruhuna. After his fall, Ruhuna wasn't able to muster the traditional resistance that had saved the Sinhala kingship, many times before. This despite, Parakramabahu I ruled 33 years in vigour, clipping what the kings of Anuradhapura did over a span of 15 centuries.

The author being a legal expert, besides his interest in history states that the Sinhala nation came into being de jure with the enthronement of Vijaya, if one is to judge from the juristic norm today. The sovereignty was by convention lost in 1815, although he sees the Colebrook-Cameron reforms as the actual throttler of ancient sovereignty. All these comparisons, categorizations and opinions were presented even before we reached the end of the fifth page. Further the use of the term thun-Sinhale to refer to the Island,  which he used to impress upon the reader, "a keener sense of historical milieu."

The author then felt that juxtapositioning of English history in an exercise of comparison and contrast against ours, for a "keener sense of objectivity" regarding the two histories.

The summary of these comparisons is as follows:

First Celtic settlers penetrated deep into the unknown territory later called England around the time the first Aryan migrations happened to Sri Lanka. The Celtic migrations spread over five centuries.

The Roman conquests lasted about 100 years, first under Julius Ceaser, and finally succesful under Aulus Plautius. By this time the Sinhala nation had lasted for nearly six centuries, under 29 kings and 2 queens, and Buddhism was firmly entrenched as the national religion.

( Aside, I write this comparison just for my personal notes, for later reference if need be, since this book is out of print.  I think the author was genuinely an admirer of ancient glory, and he couldn't quell bursts of national pride from seeping into this book. The back cover speaks of a "long and personal association" with Tennakoon Vimalananda, and a fellow reader friend of mine says that Amarasekara always discounted Vimalananda as a historian for not keeping away the emotional side from seeping in to his work. Incidentally, it was Amarasekara's සිංහල සාහිත්‍ය සංග්‍රහය which introduced me into this work by Rambukwelle. And I trudge on at this point, that the book will live up to the plaudits that Amarasekara bestowed on this book, despite this current phase of irrelevant comparison.)

After 400 comfortable years under the Romans, during which the Latin ways influenced the natives in small measure, the Teutonic barbarism, left the natives to their own devices as the Romans had more of the self same menace to tackle. The Jutes was brought in to fight the invasion followed by the Angle and the Saxons. By the 6th c, AC, there were 7 Saxon kingdoms fighting with each other, with an occasional overlordship claim over the seven kingdoms. The Roman withdrawal in 410 AC was during the rule of our 57th king, Mahanama. Rambukwelle, uses this comparison to show that Sri Lanka then was far ahead of Britain, with it's record height Stupas and marvels of irrigation works. However by the seventh century, an Anglo Saxon State was imminent, with Alfred the Great rising to supremacy in Wessex. Yet it was not be as Vikings or Norsemen attacked with such ferocity. For instance in AC 793, Lindisfarne,  monks were slaughtered,  treasures were  robbed and this continued for years and years. The Viking threat affected whole of Europe.  After the organised plunder, conquest and settlement was a logical turn of events, as the Viking turned landowner, once the Saxon was killed. The generic Viking is now identified as Danes, and Anglo Saxons were fighting defiantly. Yet, Vikings got the upper hand as Alfred was defeated at the battle by 878 AC. Yet Alfred fought on, followed by his grand son, Athelson, whose victory in 937 AC,  against the Danes of Northumbria, became the nearest the Anglo-Saxons reached towards, achieving a national state. It is interesting to note that the Britons and Celts of Strathclyde , Scotland and Ireland were in league with the Danes, as it shows how much hate their still was against the Anglo-Saxon foreigner, by the older Britannic races. However by 1016, England was reduced to a province of the Danish empire as the Danish king Sweyn, in person came over to see the Saxon downfall. It is significant that only the Anglo-Saxon areas came under Danish rule as the areas under the earlier Celtic people appeared to have had a favourable liaison with the Vikings.

The Danish phase came to an end, under the Norman conquest of 1066 AC. The period of six centuries between AC 410 and AC 1066,  spanned across sixty-five Sinhala kings, saw three invasions via the seven dravidians ( Kalabhra ), The Cholas and a fleeting Pandyan expedition in between.

Rambukwelle (PBR) compares the Jute mercenaries to the the use of mercenaries by warring conenders, in the two centuries between Mahanama and Manawamma, while crediting the latter for ridding the mercenary problem. Rambukwelle argues that the with Manawamma, the kingship was elevated to a new majestic status, leaving the village democracies to mind itself and their hydraulic systems, while the  Sangha found their role somewhat reduced in matters of advisers to the king, although Royal patronage was strengthened.  He further mentions that with the Dakshinapatha dominated by the Pallawas, with Manawamma coming over from there, he brought an element of awareness of a larger world. The Author compares this to the Iberian exposure that Europe faced at the time, which laid the foundation for Mercantilism.

The author highlights that nationhood in the modern sense was still far for Britain, as Duke of Hastings was crowned King William I, after the battle of Hastings, because his true loyal liege was the King of France. PBR claims that the major reason for the hierarchically descending land tenurial system was this Norman conquest. He contrasts this with "a sharer of the sixth", or shadbhagin system that we had. The British who applied feudal equations assuming that "all land belongs to the Crown", which led to the Waste Land Ordinance, committed  a big crime against the natives. PBR argues.

Under the Normans, it was an argumentative point as to, at which point they ceased to be foreign conquerors and at which point it transformed to an English dynasty. It was around this time that the Kalinga Magha usurpation happened in Lanka around the time King John's sudden death occurred - a time that could be thought of as which marks the end of the first phase of Norman rule. With the 100 years' war, which started at the time of Edward III,  England regained some foreign possessions, and these roused a sense of pride in the English identity. Yet Henry V, couldn't become the heir to France as was expected due to events which resulted from the  burning at stake of Jeanne d'Arc, England at last was ready for Nationhood at the time of the last of the Tudors.

PBR summarises  the path the Church has taken over the years - from the days of the Pax Romana, the collapse of which under Barbarian attacks, made the Europe look for solace in the church. But later the Church itself succumbed to worldly power, often coming a winner against any confrontation - be it a baron, or a sovereign which was challenging it. However the European merchant's emergence has made the church less important in the modern era. He then spends time elaborating.( page 18-24 )

- Christianity came to England in the time of Pax Romana, but wasn't Roman.
- Almost wiped out due to Saxon vitality
- Augustine and 40 monks came over during the time of Ethelbert, the Saxon king of Kent. Chrisitianization of Kent, was followed with Northumbria, through marriage.
- Some Pagan vs. Christian war fare took place due to the King of Mercia's partiality of Thor and Woden.
- After the defeat of Penda at the hands of Oswy, Christianised Northumbira assumed hegemony over the other kingdoms. Yet brutal war went  unabated under a common creed, and  soon had Ethelbald asserted his power and he ruled for 40 years. His dominions included Kent, Essex and Mercia.
- The fiction between the monarch and the cleric was long drawn and the killing of Thomas Becket, archbishop of Canterbury in 1170, was a show case of how sour the Church-State relations could be. Yet, it served the church well, for, for three centuries the ecclesiastical courts dispensed their justice independent of Royal authority. Becket's popularity may have been due to all the conquered races, Britons, Angles, Saxons and Vikings having a common cause against the Norman overloads. The church being the biggest land owner having the largest man power due to the feudal system may have contributed too.
- The level of the power of the church is demonstrated by the fact that, Richard the Lion Heart ( son of Henry II ), who was successful in the crusades, capturing Akka, left a trail of glory resounding in the annals of Christendom.
- The power of the Church reached its highest during the term of King John. Relations falling apart over the the king's nominee not receiving favour for the position of papacy of Canterbury, John seized church property as clerics fled the country. With Philip II, king of France about invade England, John surrendered to the Pope, accepting vassalage, submitting England to papal fiefdom. Two years later he signed the Magna Carta,  under duress from Baronial intimidation, which consolidated feudalism for three centuries to come. Not until the war of Roses did the barons exhausted themselves out.

Coming back to Sri Lanka, the author points out that the Polonnaruwa kings to revive higher ordination ( King Vijayabahu I's time ), paid so much patronage to clergy that they became corrupt and indolent. Parakramabahu had to intervene to reform and carry out an expulsion of unsavoury elements.

Chapter 1: The author mentions that in the history of our country the tripod of the monarchy, the sangha and the gamas ( village democracies ) balanced the system. Although at one time, one or the other gained strength, in the long run this tripod of power ensured. The institutionalizing of  the religion, through the establishment of Mahavihara  did give the sangha certain powers in the affairs of the state - two such instances are shown - the war against the usurper Elara, and attempting to plant their own nominee as a successor to Sadhdhatissa, which was thwarted.  Yet as a whole this tripod structure ensured against excesses. The Buddhist religion gave sovereignty its first principle that of mahasammata. This concept is of Sakya origin and they were some of the first to experiment with  republican ideals, along with the Bhargas of Sumsumara, the Mauryas of Pipphalivana, the Lichchavis of Vaisali. They had no monarchs, but was governed by an assembly of grhapatis, called the ganas. Some time is spent on the roots of  pre-Aryan races as well as the Veddhas, for which PBR obviously had to look to the mythical stories connected to Buddha's visit. He recognizes the central important act of Pandukabhaya, which assisted the blossoming of a civilization, as stated in the Mahavamsa - "ten years after his consecration did Pandukabhaya the ruler of Lanka established  the village boundaries over the whole of the island of Lanka."

Chapter 2: Compares and contrasts against the panchayat system in the sub-continent. While the caste system in Lanka was a functional one, based on religion, in Lanka it was not hierarchical. Govikula assumed a higher status over time due to its numeral vastness, and its importance. In contrast in the sub continent the brahmin, kshatriya and vaishya were minorities, against the  majority untouchables. Economically village democracies functioned as man power units, and it was available for national undertakings, which account for the stupendous construction programmes. Assuming out of a non-monetary society they couldn't be enticed with wages. Its strength lay in its voluntary nature. PBR stresses that the Sinhala self-help system is a more advanced version than what anthropologists have credited with most tribal societies. He stresses that there cannot be any other explanation but the skill of reservoir building was something pre-Aryan, which the aryans immigrants made use of, given their knowledge in agriculture and their gana political tradition. He goes on to say that it was this collective effort, which when initiated by Buddhist monks when the young nation was under threat, formed its army as well its first national hero in Dutugemunu.

Chapter 3, starts with an important point which sounds logical. In its early days, Lanka's king was no more than a gamani of gamanis, and idea of royalty was alien to the Sinhala monarchy. Emperor Asoka attempted to cure this "defect" by a second consecration, with the paraphernalia. Yet that too didn't catch on, as did later the later epithet, sangabodhi. He argues further that,  the role of Upasampada and pabbajja was of a similar importance. He says that Buddhism would've been prevalent before the arrival of Arhat Mahinda, for otherwise the sangha may not have been able to rally the people against Sena and Guttika, just 22 years after the nibbana of the thero. Further the building of many Buddhist edifices just after the war with Elara too suggest a longer duration of the faith. The main counter-argument against this is that there is no explicit mention of Buddhism of Pandukabhaya's time, although there is mention of ascetics and mendicant monks, in the Mahavamsa. Maybe the author of Mahavamsa didn't see the necessity of giving prominence to the state of pre-Mahinda era Buddhism.

Chapter 4, starts with an analysis on how the dominant role qualifying kingship, shifted from village democracies to the Sangha, along with the establishment of the Maha Vihara. PBR points how the theocratic potentiality was exploited by the Sangha at the time of Sadhdhatissa, which led to Vatta Gamani Abhaya having a challenge to oust the Pas-Dravida occupation, with him having discontent with the Maha Vihara. Upon reconciliation, Valagambha took the most pragmatic measure by counter balancing with the Abhayagiri establishment. The next struggle was at the time of Mahasen, who came from a lineage that espoused Vaitulyavada. The king, as a Bodhisatva circled above any monk or layman, and this contravened with the established mahasammata consensus. After damaging the Lova-mahapaya and the Mihintale complex,  a national calamity was avoided by the Mahasen's own minister, Megavanna Abhaya. On the side of Mahasen was Sanghamitta, Sona and the Vaitulyavadi heresy. A touching description of what may have taken place between Mahasen and his minister, is a telling attribute of the insight that this book carries.Given the scale of the hydraulic projects that Mahasen had scaled, the labour of the voluntary village democracies was felt insufficient, and the establishment of janapadas was thought to be the way forward. The Mahavihara may have played the trump card of a threat to Theravada with this new system - somehow these incidents suggest its modern sequels to a reader's mind.

Chapter 5: While the author of the Mahavamsa, didn't fail to mention both the merit and the guilt that Mahasen accumulated over his time,  PBR notes two powerful determinants that had effect on the county. The first was janapadas, in contradistinction to village democracies. The former being larger in physical extent and population and hence relevant to water management. The second is the position of gahapati being taken a host of officials, with the tax collector being an important one.  As efficiency is key, the self-help nexus disappear as emphasis shift to individual possession. PBR notes socio-economic transformation, such as the introduction of pirivenas which focused on Sanskrit over Pali, as doors were opened to new vistas of knowledge. The period of 130 years after Mahasena was  a tranquil one, with five kings reigning that period.Mahasen's son had the good fortune of receiving the sacred Tooth relic from Dantapura (Puri), which  soon led to an annual festival as well as a condition for authentic kingship. However, Mahasen's aim of keeping the sangha manageably distanced while retaining the Buddhist identity continued with Sacred tooth relic being elevated to the position held by the Sri Maha Bodhi. From the point of view of Mahavamsa and Mahaivhara, the fore-mentioned separating was evil, as Mahasen infused the kingship with the sanghabodhi mystic.It is even more symbolic because it was during the time of hie son's rule that the custody  and possession of the tooth relic was first identified as a mark of sovereignty over the island.

Chapter 6:The chapter starts with a discussion on the role of the army in a state.The role of the involvement of an Army is a moot point, with the total absence of one only an utopian dream. With respect to Lanka, the author stresses that from the initial gamani society, the theorotical base for mahasammata, to the succeeding sanghabodhi ensured that the army played a major role towards kingship. Senapati Migara is coted as an example of making and unmaking kings. The attribute of sena (warrior),  was acquired by kings in a transitional phase. The Sad Dravida invasion took place within this transitional period. Rambukewelle identifies a total of 68 years, within a total of 148 years, between BC 247-77, which were occupations resulting from invasions.

Rambukwelle spends time to discuss the term Dravida. He discusses it because the Cholas nad Pandyas  cannot be synchronised with the dates in discussion in the Mahavamsa. The Dravida attacks predate, the author states. It'll be interesting to reread Sastri's "A History of South India" in this context. To quote the author,
"Damila as found in Thun-Sinhale historical literature may be treated as an alternative use of the word Dravida as applicable to a foreigner."( page 56 )
 PBR suggests that the sad dravidas were patrons of Buddhism, if not Buddhists themselves. It happened during the Kalabhras  occupied South India. It was Dhatusena who defeated  this foreign invasion. Migara, Dhatusena's nephew, and his senapathi who started a trend of intervention by the army in king making, continued for the next 260 years ( from Mahanama to Manavamma ). Of the 35 kings, 18 came to violent ends, of whom ten counted less than  one year's rule. 30 forced themselves to the throne, during this period. PBR calls this the Senasammata period. It is also important  to note, that after about two centuries after this trend came into being, there was a difficulty in garnering local recruits and foreign mercenary forces needed to be called upon. PBR shows how Mana, a nephew of the then king, Kassapa II started expelling the mercenaries before his own death resulted due to his valiant efforts. The years 637-689, was a critical period for Lanka,as mercenary savages marauded the country, watched helplessly by the rulers. PBR wonders why the Pallavas didn't think of conquering, given the situation in Lanka was very ripe for it. Yet, the Pallavas were wise to the situation in Lanka, since Manavamma in exile served the Pallava army as a general under two kings. Manavamma returned, was consecrated as king and wiped out the mercenary menace.

PBR then ponders from where the mercenary forces were from ? He thinks it was from Pallava country, and the Pallava kings were killing two birds by assisting Manawamma - repaying a good servant as well as mitigating future threats.

Chapter 7: PBR states that with Manavamma came the fourth state of Sinhala monarchy - from senasammata to sena - no longer was the king the head of the army by consent, but he himself was essence of power. His experience in front line battle for the two warrior Pallava kings, Narasinhavarman I & II, fighting the Chalukyas in the north and the Pandyans in the south , brought an uncompromising regal dignity. Nilakanta Sastri's seminal work, "A History of South India", reports thus of Manavamma's efforts:
"... Narasimhavarman  defeated the Chalukyas in several battles including one  at Manimangala about 20 miles to the east of Kanchipuram. In these battles Narasimha was ably assisted by a Ceylonese prince , Manavarma, whom he afterwards helped to gain the throne of Ceylon" (page 136)
Manavamma, assisted by the Pallavas, became the king ridding the country of the mercenaries who had been marauding the country, since the locals had by then stopped getting involved in the centuries lasting battle for the throne. Manavamma, fresh with 20 years of battle experience, is thus recognized as instrumental in bringing upon a period of peace for three centuries. These three centuries saw long reigns - Aggabodhi IV ( 40 years), Sena II (35 years ), Mahinda V ( 35 years ) and Sena I (20 years ).   There were incidents during this long period too.  However, the reigning king managed to overcome them ( Mahinda II defeating a revolt in Uttaradesa people, refusing to pay taxes ) or through negotiations and matrimony. PBR also notes that the absence of construction of reservoirs, dams, canals, weis and channels infers that the exisitng irrigation system was maintained to the peak of their efficiency, with the general prosperity of the period, the best evidence for this. This political and economical climate fo the times are best captured in the following startement;
"... the post- Manavamma kings are not credited with much achievement in the field of irrigation, their laissez-faire policy contributed in great measure to the proliferation of Sinhala hydraulic technology as a people's possession." (page 67)
 PBR also notes that the village democracies owed no obligation for thier genesis or existence to the king. He points out that the janapada system introduced by Mahasen, didn't become a destabilising factor, due to the pragmatism of Mogallana II, Aggabodhi I & II. The giant resoivoirs served primarily the purpose of storage, while  feeding the canals and channels of the village tanks ( while also serving the Janapadas). Overall there was a practical working balance between the tri-dimensional laissez-faire of the gamas, the sangha and the sena kings.

The Pallava connection saw that Lanka was more involved in regional politics. Pandyan king, Sri Mara srivallabha took possesion of the country when he invaded with the king, Sena I taking flight. However Sena's responses to the Pandu king pleased him, and he vacated the capital, handing over the country to his messengers. Incidentally this is the only reported instance of a ruling foreign monarch leading an invasion. Ironically Sri Mara Srivallabha succumbed to injuries fighting the Sinhala forces in Madhura ( capital of Pandya country ). The Sinhala general placed Sena II's nominee Varagunavarman II on the throne before departing.

The reference in Sastri is as follows:
"Sena (i.e. Sena II) sent an expedition into Madura kingdom at about the same time as the battle of Arisil and the invasion was a complete success. The capital was sacked, Srimara died of his wounds, and his son Varagunavarman II was enthroned in his place by the Sinhalese commander-in-chief"
( page 145)

What a study of their historical sources tell us of the Pandyans and Cholas, is the area  being focused on this chapter 8. He starts by focusing on the Pandyans. Although contemporaries of the Pallavas, they were insignificant till about the 8th century,  until archeological evidences, usually in the form of lithic recordings of grandiose prasasti surface begin to appear in the time of Maravarman Rajasinha I ( AC 730-765 ). It is possible that the Pandyans acquired their lithic skills from the Pallavas.  Inquiries has been made to the area of philology to glean and remedy the lacuna which prevents a continuous and consistent history. Historians have had to resort to a body of about 30000 lines of verse has been carefully schematised into two anthologies - titled as Ettuttogai and Pattupattu. These, supported by Tholkappiyam ( a work in grammar ) has been assiduously gleaned to build a historical period called the Sangam age. The lenience  afforded by this method had given room for conflicting speculation, inferences, comment, interpretation and theories, which has even undermined the careful labour of serious scholars. A residue of disjointed references, one of which is the mahavamsa, is treated  as the factual remains, from which  a history of this period is to be constructed.The earliest reference is that Vijaya sent an entourage to the king of Pandu in Mathura  to win over his daughter. However given that the Sinhalese wasn't outnumbered by the entourage from Mathura infers that they were from the same stock as Vijaya was - and Vijaya was from Kalinga. PBR ventures to say that in those formative days, that the name  Mathura may have originated from the name given to a newly established colony. This is a premise that needs further study, quite definitely. However PBR sees the Sinhala migrations as an overflow from the pockets of settlements in the subcontinent, and the location, one that was well suited for pearl fisheries has its significance in its choice as the first capital. In such light  PBK infers doubts whether Pandya was a Tamil country back then.  His argument is that most regions of the newly constructed India ( by the British ), have undergone considerable metamorphosis, and the Pandu Rata of Vijayan antiquity and that of Pandyan country of the 8th and 9th centuries are not the same, in the sense of an ethnic stock. PBR goes on to say that although historically the lineage of this latter day Pandyas can be traced to the 6th century. Yet, at the time it was the Pallavas who who were the stronger force, and if not for the Chalukyas of Vatapi ( Badami), the Pandyans mayn't have had an opportunity to grow into what they did. The continued in fighting between the Pandyans and the Pallavas ( with Lankan kings entering the foray as a stated earlier ),  led to a chance circumstance which enabled the Cholas to benefit. The role of Sinhala kings wasn't finished yet. Later on in the early 10th century, the Pandyan king Rajasimha II, sought assistance from Kassapa V when the Cholas over-ran the Pandyan country. But Parantaka I defeated the joint forces, with his assuming the title Maduraiyum Ilamum Konda ( conqueror of Madura and Sinhale ) - it is interesting to note that Ilamum is translated as Sinhale. The Pandyan-Sinhale joint effort against the Cholas hadn't seen the last - Pandya king sought refuge in Lanka during the time of Dappula IV. Although he soon left to Kerala, leaving his diadem and other valuables behind, it invited Parantaka to invade during the time of Udaya IV. The mission was unsuccesful, more so because a well times Rashtrkuta  invasion of Chola, allowed breathing space for the Pandyans to regain their country with Sinhalese help. The Cholas tried another invasion during the time of Mahinda IV, but the invading army was annihilated. ( Chapter 9 mentions an inscription of the king at Wessagiriya, citing the defeating of the enemy). With ups and downs the Cholas and Pandyas managed to sustain their territories until the attack of Malik Kafur in 1341 AC, which wiped them off the political map. However it is the Pallavas and the Kalabhras who fill the anterior centuries until the Sangam age.

The Sangam age suffers from the lack of dates and times. However from the reference to Gajabahu of Ilam gracing the newly built  in Vanji ( the Chera capital ), Senguttuvan is found to be a contemporary of the Sinhala king.This is based on a reference in the Silapidikaram. The regnal years of Gajabahu was 108-130 AC.
"This ( i.e. the Mahavamsa reference ) is the 'sheet anchor' on which rests the the dating of the putative Sangam age and its literature."  (page 77)
However, PBR casts doubts whether the reference herein is on Gajabahu I, or Gajabahu II (AC 1131- 1153 ) The latter's reign is closer to Nissankamalla, who has a reported visit to the Jambudvipa, with an inscription in Sinhalese in Rameswaram. Rajavaliya mentions a rather dramatic version of Gajabahu visiting Chola country, but the it is a comparatively recent work. Most scholars claim that Silapidaram is a work of the later period, PBR claims. Again, this is worthy of a comparative study with Sastri's exhaustive work.

Chapter 9:  This chapter is dedicated to a brief survey of the conquest, rule and expulsion of Sinhale.

Cholas were favoured feudatories under the Pallavas. They captured an opportune moment, after siding with the Pallavas against the Pandyans, to kill their overlad, Aparajita, overran the Pallava kingdom and captured part fo the Pandyan Kingdom, and reducing the Gangas to subjection. It was Aditya (871-907 AC ), who was instrumental in thus initiating a Chola foothold, in an enviorment where the Pallavas were dominant, and the Pandyans too, a force to reckon with.  The Cholas held parts of Lanka ( Rajarata ) during the reign of Rajendra I, along with Andhra, Karnataka - while holding sway over Pandya and Chera. The Chola reign reminds one of the days of the Mauryas, Guptas and the Delhi Sultanate. PBR points out that it is on their naval power that the Cholas befit their imperial status. The apprenticeship would've come during the time of their vassalage to the Pallavas, no doubt.

Chapter 10:This chapter discusses the time when Sinhale became Cholamandalam ( Cholas claimed the whole of Ilam - although the Mahavamsa says that the Cholas held sway over Rajarata as  far as Rakkhapasanakantha ). Sena V, son of Mahinda IV succeeded his father when he was just 12. By avenging Mahamalla ( senapati Sena's brother) over a clandestine relationship with his mother, he found the senapati turned a rebel. Sena had previously saved the nation twice. He set the Damilas on Sena V, with the king fleeing to Ruhuna. The Royal mother stayed behind and the capital was plundered by the Damilas, as Sena sent his forces to fight the king. The king's brother Mahinda V, succeeded him, but yet the plunder from the Kerala merceneries in the capital, and chaos in other areas due to Keralas, Kannatas and the Sinhalese as they caried on the government as  they pleased.  The Cholas invaded in this ideal setting for them. Mahinda V died in AC 1029, in captivity.

Then came a troubled era for the Sinhalese as no successor lived long enough to organize troops to free the nation from the Cholas, The Cholas held  the country for 77 years. Mahinda's son Kassapa, who was assumed as king under the name of Vikkamabahu, died through illness in 1034. Then followed a series of failed attempts as kingship, with non surviving long enough to make an impact. A scion of Manavamma, Kitti was consecrated as Vijayabahu in 1051 AC and he spent 19 of his 55 years as king in Ruhuna.

Chapter 11, goes back to the time of Kings Elara and Dutugemunu. He casts doubt on the term "damila" from the Chola country, as used in the Mahavamsa.  Yet there is no reference to an Elara in Damila literature. He stresses that further scrutiny is necessary of the assummed synonimity of Chola with Damila, just as Pandurata wasn't necessarily Damila country of Vijayan times. This doubt is further strengthned by the fact that there were five centuries of no threat  from the era of Valagamba to Dhatusena.

Chapter 12: starts off where chapter 11 finishes off,  dedicating the chapter to the era of Vijayabahu's efforts to expel the Cholas from the land. Rambukwelle notes that this liberation effort was largest of tis kind, in contrast to previous ones, given that the Cholas were on a high back in the mainland. He uses the term "super-king" to identify the effort that was exerted. He also studies why even after 77 years, the cholas weren't able to convert it to a civilan administration. The next chapter, questions the reasons why Vijayabahu didn't go  back to Anuradhapura and as to why compared to the 1649 year span Polonnaruwa last only 162 years. With the threat of possible chola attacks, it appears that Vijayabahu had to be  strategically prudent to bide his time at Polonnaruwa. PBR, also highlights that unlike with the previous instances, the sangha too was conspicious by their absence in the movement for liberation. More than the suffering that the order had suffered in the hands of the cholas, the sangha had ceased to be a political force afte three centuries under the sena kings. He comes back to the times beginning with Manavama, and  how "the curtain of isolation" had been lifted and it was exposed to the cross-currents of forces of the neighbourhood. Vijayabahu had to harvest the resentment of all the anti-chola forces in the neighbourhood, in his war of independence. Chapter 14 too continues in the same vein, especially the interncine warfare between Vikkamabahu, and Vijabahu's sister's three sons ( to a Pandyan prince), Manabharana, Kittisirimegha and Sirivallabha. These battles saw the order fleeing to the south with the relics of the Sacred Tooth and the alms-bowl, and most people of honour fleeing Polonnaruwa, no longer able to withstand the insecurity, and plunder. However, Parakramabahu I, who in a few years time became one of the greatest of kings in Sinhale, was the son of Manabharana.

Chapter 15 is dedicated to the path that Parakramabahu I followed, to this throne. Parakramabahu grew up with paternal uncle Kittisirimegha, upon his father, Manabharana's death.  PBR first explains how he reached Polonnaruwa during the reign of Gajabahu II, much to the chagrin of his uncle. PBR sees Gajabahu as the more astute leader, in the early career of Parakramabahu, as the former managed to curtail the ambitions of the former. However upon the death of Kittisirimegha, he became the ruler of Dakkhinadesa. His vision and pragmatism was demonstrated during this tenure. As a three-cornered battle was fast becoming inevitable, Parakramabahu geared up for war, with irrigation and agriculture serving as a base. PBR calls his secret weapon, being the monetary system that he adopted. A special mentioning is made of the attitude of the Malayarata, who although not faithful to their leader, Gajabahu, had a sense of ideological independence, which was an obstruction to Parakramabahu. Next he managed to win the Pearl banks from Gajabahu's control.  There was extended battles between Gajabahu, Manabharana Jr. ( the sone of Sirivallabha ) and Parakramabahu. Even after the death of Gajabahu, Manabharana still attempted his best to capture Polonnaruwa. After the defeat of  Manabharana, the battle continued for Ruhuna between Sugala ( his mother ) and Parakramabahu. PBR makes special menition of how each of the leaders had resouces to depend on, to fight proplonged battles. Although Manabharana's son, Kittisirimegha Jr. sided with Parakramabahu, the queen-mother Sugala organized her people and was determined not to yield the Ruhuna to Parakramabahu.

This leads us to the event over which PBR finds fault with Parakrmabahu. His response to Ruhuna's rebuff was a "Conquest of Ruhuna", resulting in a savagery, that resulted in the non-emergence of the customary fight back, at the next invasion - that of Kalingha Magha, in about three deades time. It initially began in his attempt to win over the Sacred tooth relic and the Sacred Alms bowl. The second stage was teh capture of queen Sugala, since it was proclaimed that she "is the cause of these people becming rebels abd has led them into our power." Next he had to stamp out revolt, of which the Mahavamsa boasts, "made the enemy as fuel of his majesty, he shortly freed the whole province from the briers." Given that it was a revolt, which involved "all the inhabitants of the provice", the scale and the subsequent loss could be imagined. PBR then queries as to why Ruhuna had such a hostility towards Parakramabahu ? PBR, conjectures that "a fundamental change of social structure was in the melting pot" as the warfare between the ruler and the ruled continued over a long period of time. He thinks that the balance between monarch, sangha and gamas was being disturbed. The militarism of Vijayabahu, had very little to do with the gamas and the sangha, and their historical importance had declined. The author connects it to the irrigation miracles which too he terms, "a booster resource from outside". The agricultural enterprise too became dependent and unable to stand on its own. "This outside source was trade." This had begun at the time of Manavamma, and the dependence of a tax collection based on agricultural produce was fast declining. The increase of issuance of coinage during the times of Vijabahu I onwards bears tesimony to the dependence on trade. Silk was a favourite export, and the practice of katina pinkamas practiced to date as cottage industry in Myanmar bears testimony, PBR says. Probably it is this trade, which made the run sustain itself not withstanding the incessant internal strife.

Chapter 17, focuses more on the "Conquest of the Rohana", especially with regards to the limited independence that the gahapatis of Ruhuna. Parakramabahu's main concern was that the merchant class residents came under his control.

Chapter 18 focuses on Parakramabahu's energetic effort in resoring Buddhism to its Anuradhapura  prestinity.  Gal Viharaya or Uttararama taken by itself is a master work at sculpture. It was not restircted to Polonnaruwa as many religious buildings were constructed in Dakkhinadesa and Mayarata. His declaration was that, his unification of the country was to reestablish the Buddha, Dhamma and Sangha. After upasampada was restored Ramanna during Vijayabahu's time, the sangha had withdrawn to obscurity. During Parakramabahu's era, he tried tried to clean the sasana from flase doctrine and uncrupolous bhikkus. Ganinnanse's it appears were common by that time, and it clarifies why the king offered lucrative positions to the undisciplined elements.

On chapter 19, we are shown the chakravarti like aspirations of Parakramabahu. He cites the punitive expedition of Ramanna or Lower Burma, as recorded in the Mahavamsa with some insight on the strength of his naval and merchant marine strength.  But the more popular of Parakramabahu's adventures was when he visited Madhura on the request of Parakramapandu, although the latter had been killed by the time the former's military commander, Lankapura reached Pandya country. After repeated defeats at the hands of Sinhala forces, Kulasekara finally triumphed, "and thus averted the conversion of the Pandyan country into a province of Ilam (Sinhale)", as told in Neelakanta Sastri's book. The battles between Cholas and the Pandyans continued until the Pandyan empire fell on to the hands of Malik Kafur, but not before the doom of the Chola kingdom at the hands of the Pandyans. The role that Sinhala nation played is tacit in the admission of the title Maduraiyum-Ilamum konda, vaunted by the Chola kings, leaving no doubt that the imperialist clash was between the Cholas and the Sinhalese, although being played on Pandyan grounds. Yet ultimately able kings like Jatavarmna Sundara Pandya and Maravarman Kulasekara, made the Pandya nation proud, by absorbing the Chola kingdom into their dominion.

Chapter 20 starts to discuss the anarchic confusion of 27 years and 14 leaders  after Parakramabahu, until the invasion of Kalingha Magha. Special mention is made of Nissankamalla, who ridiculed the govikula as "crows and jackas trying to imitate swans and lions", who had come down from Kalinga country to assume the kingship. He clearly stated that he was of the Okkaka Kalinga Chakravarti descent which gave the Sinhala race its first king. But as a king his feats could be compared with that of Parakrmabahu, despite the former's short reign of nine years. Similar to Parakramabahu, Nissankamalla too had been involved in the fighting between the Cholas and the Pandyas. There is even an inscription in Rameswaran, in Sinhala caliming to have exacted trbute from defeated kings. a devale named Nissankesvara and alms houses hint at the nature of power he has had, however transitory.

This was around the time, where the Chola kingdom became a tributory of the Pandtan country. Succesful attempts to restore freedom for them resulted in the Chola country being absorbed as a province of the Pandyan kingdom during the time of Maravarman Kulasekara ( 1268-1310 AC ). Round about the time the muslim avalanche desended upon the Northen parts of India, with the Southern parts too getting affected, Kalngha Magha came down and caused great havoc like the Mara. Mahavamsa's long desription is captured in the book.

The final chapter, 22, gives us a glimpse of how local Senapatis organized to win back the coutnry from the foerign invador. Subha from Yapahuwa, Buvanekabahu from Govindamala, Sankha from the district of Minipe on the mountain of Gangadoni - all towns created  in inaccessible forests and mountain tops - protected the resepctive provinces, the people and the order. A prince by the name of Vijayabahu, united these vanniralas and assumed the kingship as Vijayabahu III. However it was his successor Parakramabahu II, who drove out the Magha from Polonnaruwa after 19 years. An interesting point that PBR raises is who actually was Kalingha Magha ? What is the false faith that he employed forced proselytisation for ?  Brahmanical worship, Mahayanism or Tantiric esoterism cannot explain this proselytisation nor the book burning fervour.  And PBR, concludes the book, citing that this is still an open question.


The Beautiful Ones - Prince ( & Dan Piepenbring - Editor )







Prince was working on his memoirs at the time of his passing. Piepenbring, the editor chosen by Prince, has completed what is honestly a collage of what he had, inclusive of  a long introduction, in which Piepenbring discusses his experience working with Prince, how the latter wanted it to be the best music book ever published as well as reveal certain aspects of his childhood - especially his mother - for his has always been more close to his father, who was his hero for a long time. Yet, he has told Piepenbring that he wanted to do justice and be fair by his mother too. I was surprised to note the number of instances he had brought up the matter of racism in the USA, during his interviews with Piepenbring.


It also includes about 3- pages worth of content written by the purple one himself, elaborating his childhood, relationship with his parents, his adolescence and his fascination with music. It is quite clear that if Prince had written these pages to a completion, this book would've been a wonderful insight into Prince and his life. As it is it's just peek into his early years - maybe up until the time the Revolution was formed. However Prince's pages reveal about  his personal life than music per se. It is quite interesting to note that Prince considered his life took a change for the better, when he started to live with his father, after a while, upon their parents' divorce. The musical back ground he received at home, plus the fact this parents were good looking, well dressed people ( which he makes constant reference to ), appears to have had an impact on young Prince.


Having said all this, it has to me conceded that this is a book for fans of Prince; and I have been a fervent one for over three decades. It was Prince and necessarily his album, Purple Rain, which I had the chance to listen in full a good 6-7 years after its release, that made me take another look at all the charting music I was listening to at the time, and made me slowly take on the path of rock music, and later a little bit of Jazz as well. Listening to Purple Rain, when I was fifteen or so felt, as if I was indulging in a prohibitive exercise given its heady music style (i.e. Let's go Crazy ), wicked bass ( When Doves cry), Psychedelia ( Purple Rain ), range of vocals that I hadn't till then heard ( The Beautiful Ones) and the clearly explicit ( Darling Nicky ). In fact it was this track, darling Nicky which made Tipper Gore co-found the Parental Music Resource Center and the resulting Parental Advisory sticker on album covers.

Among these pages are what he considered good music and what wasn't. While these were mentioned only in private conversations with Piepenbring, ( and appears in the section presented by Piepenbring), they certainly are indicative.He felt record labels force fed Kate Perry and Ed Sheeran. But he didn't think highly of such artistes as Springsteen and Billy Joel either.
He mentioned a writer who'd compared him to Bruce Springsteen.
"Why? No one has any of his albums here. No one listens to him. I don't. You might as well compare me to Billy Joel."
However there is an album copy " A Decade of Steely Dan" that they uncover after his demise. And he clearly was a fan of Fleetwood Mac, James Brown, Miles Davis. Micheal Jackson too is mentioned, always with respect. Someone had used the term "magic" to describe Prince's music, and he had been offended, for he always thought it was more natural. He goes on to say that magic was Micheal's word and how his music should be described in. Prince was sensitive to what terms were used to describe his music.

What I expected to find here and didn't ? Reference to his androgynous nature. Not even a passing reference. In fact he had been blooming in confidence all along if these pages were anything to go by. And I think I have good reason to believe him given the songs from his first three albums, and how detailed and explicit it was about sex - "Soft and Wet", "Head", "Do me, Baby" to name a few. There is also reference to his love life, including his first girl friend etc. but  that is presented as part of his maturity and starting on a career in music.


For the details in  music we have to settle for his picture books and the references therein, which has been collected upon his demise. The pictures serve as a good reason to buy a hard copy of the book, as does the photos of Prince's  scrip hand writing. Although I read the kindle copy, I will definitely purchase a hard copy, when the opportunity arises. Having said that it is quite evident that the book is but a collection of what Piepenbring could sum during his brief encounter with Prince, and incomplete nature of the whole effort stares down at you - not withstanding Piepenbring's best efforts at collarging what he had ( Hence the three stars for this book )



A good book to understand the genius of Prince, but, definitely only for those who appreciated him as an artiste.  

සිංහල කාව්‍ය සම්ප්‍රදාය - ගුණදාස අමරසේකර



සාරාංශය: සිංහල කාව්‍ය සම්ප්‍රදාය, යට ගිය යුගය සහ නූතන යුගය ලෙස අර්ථ දක්වා තම රචනාව අරඹන ලේඛකයානෝ, සිරි ගුණසිංහ සහ ඒ. එම්. ජී. සිරිමාන්න වන් විචාරකයින් එම යුග දෙක අතර බැඳුනු සම්ප්‍රදායක් නොතිබිණ, යන ස්ථාවරයන් පහදයි. එම යුගයේ ප්‍රධාන ආකෘතිය ලෙස "ගී කාව්‍ය ආකෘතිය" අඳුන්වන අමරසේකරුන්, එහි බහුලව භාවිත කල "මහ පියුම් විරිත", බොහො සෙයින් කටවහර ට ආස්න්න බව පවසයි. දැනට සොයා ගත නොහැකි, එහෙත් සිදත් සඟාරව මගින් එහි එක් ගීයක් සහ කොටස් කිහිපයක් නිදසුන් ලෙස ගෙනහැර දක්වමින්, ගී ආතියේ අග්‍ර ඵලය අසක් දා කව දො අමරසේකර විමසයි. ඒ ඔස්සේ ම සීගිරි ගී සම්ප්‍රදාය ගැන විචාරන හෙතෙම මෙවන් අස්තානයක් පිහිටාය එසේ කරනුයේ:

"7,8,9 යනසියවස් තුළ ලියැවුණු මේ සීගිරි ගී, අසක්දා කවෙන් ස්වර්ණමය අවධිය වෙත ළං ව ඉන් ඉක්බිති ව ක්‍රමයෙන් අභාවයට ගිය දේශීය කාව්‍ය සම්ප්‍රදායේ අවසන් පුරුක් ලෙස අපි දකිමු."
ඒවා "නිකමට" නොලියූ ඒවා බවත්, සාම්ප්‍රදයක පිහිටා පුහුණ ව විත් බිත්තියේ කෙටූ ඒවා බවත් ඔහු සිතයි. අසක් දා කව ඒ වන විට ශ්‍රේෂ්ඨ කවියක් ලෙස එවන් ආභාෂයක් ලබා දෙන්නඨ ඇති බවත්,  එහෙත් එහි කට වහරකට ඔබඉන් ගීත ස්වරය නොමැත්තේ 7,8, සියවස් වල ප්‍රචලිත වූ අනුකාරක හලන්ත ආදේශය හේතු වන්න්ට ඇති බවත් පවසයි.

අනතුරුව "ගී කව් තුන" ( එනම්, මුවදෙව්දා වත, සසදා වට සහ කව්සිළුමිණ"), මූලික වශයෙන් සිහළ කවියාට අලංකාරවාදය උගන්වනු වස් ලියැවුණු ඒවා බවට හේන්පිටගෙදර ඤාණසීහ හිමි මතය හා එකඟ වේ.එනමුදු ඒ අතර පවා කාව්‍යශේඛරයේ සාධනීය ලක්ෂණ ලෙස, "කාමාසක්ත රජු අන්තංපුර ස්ත්‍රීන් සමඟ මධුපානය කරමින් හැසිරුණු ආකාරය අප ඇස් හමුවෙහි දැක්වීම" බවත්, එය එකල පිහිටි ප්‍රකට ගූඪ දර්ශනයන් හා ගැලපෙන බවත් පෙන්වා දෙන්නෙ මේ කාරණාව මිට කලින් පැවසූ මාර්ටින් වික්‍රමසිංහයන් හා එකඟවෙමිනි.

කව් ගී තුන ලියවුණු කාලයේ ජන කවීන් ආරක්ෂා කල සම්ප්‍රදායක් වූ බව හේ පවසයි. ඔහු තව දුරටත් කවි සම්ප්‍රදායන් ගැන වැදගත් නිරීක්ෂණයක් කරමින් පවසන්නේ පොදු ජනයාගෙන් ඈත්ව, සීමිත විදග්ධයින් අතර රැඳුනු කල එය නොබෝ කලකින් අභාවයට යන අතර, එය රැකෙනවා නම් රැකෙන්නේ කලානුරූපීව වෙනස්වෙමින් පොදු ජනතාව අත වැඩෙන සම්ප්‍රදාය මත පමණක් බවත් ය.

සංඝයා ගේ බලවත් බලපෑම මෙන්ම පසු කාලීනව පරාක්‍රමබාහු රජු රුහුණ කල තාඪන පීඩන ගැන හේ මෙහි පවසන්නේ, එය හය වෙනි සියවසත් නමවෙනි සියවසත් අතර අප පාලන ව්‍යූහය සාහිත්‍ය කලාවට කරන බලපෑම ගැන නිදසුන් ලෙස ගෙන හැර දක්වමිනි.

"උගත් නූගත් භෙදයක් නොමැතිව 6  ශත වර්ශයේ දී මහජනයා සඳහා සිංහල පද්‍යයක් වීය... සත්වන ශත වර්ෂය නිර්මල සිංහල ආරම්භයේ ආදී ම ස්වර්‍ණ යුගය වශයෙන් ඉදිරිපත් වන්නේය...  ආරම්භයේ දී මෙවැනි තත්වයක පැවැති සිංහල කවියත්, කවිකමත් 9 ශත වර්ෂය පමණේ දී පුදුම වෙනසකට භාජන වූ බව පෙනේ. නිදහසේ මූර්තිය වූ කවියාට නිදහස් ව සිතීමටත් ප්‍රකාශ කිරීමටත් නිදහස නැති විය." (සිංහල සැහැලි - මුල්ලපිටියේ කේ. එච්. ද සිල්වා )

මෙහිදි අමරසේකරුන් අප රට පාලන තන්ත්‍රයේ වෙනස් වීම ගැන රචිත අපූරු තියක් හඳුන්වා දෙයි. ඒ පී.බී. රඹුක්වැල්ලේ ගේ  Commentary on Sinhala Kingship ( Vijaya to Kalinga Magha ) නම් වූ දැනට මුද්‍රණයේ නැති කෘතියයි.  ( මහත් ශ්‍රමයක් යොදා මෙම  කෘතිය සොයාගෙන කියවීමී. ඒ ගැන දීර්ඝ සටහනක් වෙසෙස් ලියවිල්ලක් ලෙස මේ අන්තර්ජාල පිටු අතර ඇත).

දේශපාලනය මුසු වූ ඔහුගේ රචනාව ඉදිරියට යන්නේ, වික්‍රමසිංහ කියූ "බුද්ධඝෝෂ සී.අයි.ඒ. කාරයෙක්" කී කියමන හා එකඟ වෙමිනි. දඹදෙනි යුගයේ දෙවෙනි පැරකුම්බා රජු අප රට "සිංහල බුද්ධාගම" ඒ  නැවත හඳුන්වාදුන් බවත් ඒ ඔස්සේ සාහිත්‍ය ප්‍රබෝධයක් ගුරුළුගෝමීන් අතින් සිදු වූ අයුරු ද පෙන්වා දෙයි.

කෝට්ටේ කවීන් සිය නිර්මාණය උදෙසා ජනකවියෙන් ආභාෂය ලත් බවත්, සිංහල භාෂාවේ වත්මන් යුගය දඹදෙණි-කෝට්ටේ යුග වලින් ඇරඹෙන බවත්, ඊට සාක්ෂි වශයෙන් සැල්ළිහිණියේ කවක් ගෙන නිදසුන් පෙන්වා දිය හැකි බවත් කතුවරයා දහ වෙනි පරිච්ඡේදයෙන් පෙන්වා දෙයි.

විල්ගම්මුල හිමියන්ගේ සඳකිඳුරුදා කව, ශ්‍රී රාහුල හිමියන්ගේ කාව්‍යශේඛරය සහ වෑත්තෑවේ හිමියන්ගේ ගුත්තිලය එකම පර්යේෂණ දිශාවක ක්‍රමික වර්ධනයන් බවත්, පළමුවැන්නේ වියත්-ජන කවි සිරුරු වල යාන්ත්‍රික එක්කාසුවක් බවත්,  දෙවැන්න සංස්කෘත අලංකාරයේත්, දේශීය මාර්ගයේත් සංකලනයක් බවත්, ගුත්තිලය පරිසමාප්ත කවියක් බවත් හේ පවසන්නේ, ඊළඟ පරිච්ඡ්ජේදය ගුත්තිලය වෙනුවෙන් වෙන්කරමිනි. මෙහි, ගුත්තිලය ගැන දීර්ඝ විචාරයක් කරනා අමරසේකරුන්, මාර්ටින් වික්‍රමසිංහයන් සහ යක්කඩුවේ පඥ්ඥාරාම හිමියන් යන දෙපළ අතර ගුත්තිලය ගැන වූ විවාදය ගැන ද සඳහන් කරයි.

"සිවුපදය සහ එළියක් ගත් ගීය", නමින් වූ දොළොස් වෙනි පරිච්ඡේදය. දඹදෙනි යුගයත් සමඟ ගීය අභිබවා සිවුපදය ඉදිරියට  ආ බවත්, ශබ්ද ධ්වනි මාර්ගයට මුල් තැනක් දෙන ජනකවීන් හේතුවෙන් එසේ වූ බවත් පවසයි.  වෙසෙසින් මෙහි එන ශාස්ත්‍රීය කොටස් අප වන් මේ අංශය පිළිබඳ දැනුම් තේරුම් නැත්තන් ගේ හිස් උඩින් ද යා හැක. වෙසෙසින් සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ සාහිත්‍ය විද්‍යාවෙන් දීර්ඝ උපුටනයක් කරනා ලේඛක තෙමේ, එය කෘතියක් වශයෙන් කෙතෙරම් වැදගත් ද යන්නත්, එය කියවිය යුත්තක් බවත් අපට ඒත්තු ගන්වයි. සාහිත්‍ය විද්‍යාවේ එක් උපුටනයක් මෙසේය;
"පද්‍යයකට ඇතුළත් වචනවල ව්‍යංගර්ථ කෙමෙන් එකට එක ගෙතී කෙළවර දී අපූරු රටාවක් මතු වූ කලක් මෙන් අමුතු ම ධ්වනියක් පැන නැගීම වූ කලි නියම ධ්වනි කාව්‍යයක ලක්ෂණයයි... 'පැහැසරණිය','මිණි පැමිණිය', 'බඳ කිකිණිය', 'දද ගිහිණිය', 'නොව පැරණිය', 'වන රමණිය' යන එළිසම පද හිණි මගක පෙති සේ අඩියෙන් අඩියට නැග ගොස් 'වදු කැළණිය' යන්නෙන් උච්චස්ථානයට පැමිණ කෙළවර වන අයුරේ හැඟීමක් රසිකයා තුළ ජනිත වේ." ( 161 පිටුව )

"වියත් කවියෙහි අවසානය" නම් වූ 14 වෙනි පරිච්ඡේදය කෝට්ටේ යුගයෙන් පසුව උදා වූ පෘතුගීසි උවදුර හමුවේ අප කවිය මුහුණ දුන් ගැටළුත් එහි පැවත්ම උදෙසා වෙසෙසින් අලගියවන්න මුකවෙටි කවියා ගේ කාර්‍යබාර්ය තක්සේරු කිරීමත් ඇතුලත් ය. ඔහුගේ කාර්යබාර්‍යය කෙතෙරම් ද කිවහොත්, ඔහු හා ඔහු මග ගිය අන් කවීන් ඒ යුගයේ නොසිටින්න වත්මනයෙහි වසන කවීන්ට එම සම්ප්‍රදාය සොයා ගත නොහැකි වනු ඇතැයි ලේඛකයා සිතයි.

 15 වෙනි පරිච්ඡේදය "සිලෝව සහ සැහැල්ල", නමි.  සිලෝවේ මූලය ඇත්තේ, සංස්කෘත ශ්ලෝකයේය. අමරසේකරුන් පවසන්නේ කුමාරතුංග මුනිදාසයන්ගේ ශ්‍ර්‍රේෂ්ඨ නිර්මාණය වූ පිය සමර ට සිලෝ විරිත භාවිත කල බවකි. විරිත් සුවඳ ගෑවුණු හෙවත්, පද්‍යයට ඉතා ආසන්න ගද්‍ය විශේෂයක් ලෙස සැහැල්ල අමරසේකරුන් හඳුන්වා දෙයි.

අද්‍යතන යුගය නම් වූ දහසය වෙනි පරිච්ඡේදය ඉතා වටිනා එකක් වන්නේ මෑත කාලය ගැන සඳහන් වූ විස්තර නිසා ය - එනම් විසිවෙනි සියවස ගැන ය. මෙහි එන පැරණි කවීන්ගේ අවදිය ( එනම් ආරිය රාජකරුණා වැනි කවීන් ),  කොළඹ කවීන් සහ නිසදැස් යුගය ගැන  වටිනා විස්තරයක් මේ පරිච්ඡේදය රැගත් ය.

දහ හත් වෙනි පරිච්ඡේදය "සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ දෘශ්‍ය කාව්‍ය" කෙරෙහි අවදානය යොමු කරයි. ඒ එම දෘශ්‍ය කාව්‍ය ආද්‍යතන කාව්‍ය කෙරෙහි බලපෑමක් නොවුනේ මන්ද යන්න හේතුවෙනි.

දහ අට වෙනි පරිච්ඡේදය "කුමරතුංගයන් ගේ 'පිය සමර'" නමි. එළු සිලෝව කාව්‍යාතියක් ලෙස භාවිත කල කුමරතුඟුන් තම පියා ගැන මතකයන් අවදි කරලීමට භාවිත කොට ඇති ආකෘතිය උචිත බවට අමරසේකරුන් පවසයි.

සමස්ත වශයෙන්, මේ කෘතිය  කියවීම තරමක කැපවීමකින් කල යුතුය. ඉතිහාසය, සාහිත්‍ය, කාව්‍ය සම්ප්‍රදායන්, ආශ්‍රේය කෘතීන් රැසක් මෙන්ම ලේඛකයා ගේ දේශපාලන දෘෂ්ඨිවාදයෙන් සුපෝශිත කෘතියකි. සිංහල කවියේ, වෙසෙසින් ඉතිහාසය හා එහි මෙතෙක් ආගමනය  ගැන උනන්දු වන කියවන්නිය, අත් නොහැර කියවිය යුතු කෘතියකි. මේ වසරේ ම මා අමරකීර්ති ගේ "නව කවි සලකුණ" කියවීමි. මා සිතන්නේ මේ කෘතියත්, ඒ කෘතියත් සිංහල කවිය ගැන උනන්දු කියවන්නිය කියවිය යුතු ම කෘතීන් බවට ය. පුළුල් වශයෙන් මෙ කෘතිද්වයට පදනම් වූ චින්තනයන් දෙකකි.  සාහිත්‍ය ලෝලීන් ලෙස මේ කතුවරුන් දෙදෙනා ගැන අප දන්නා ස්වල්පය මත හෝ එය වෙසෙස් හෙලිඩරව්වක් නොවන බව සත්‍යය.

මෙය මට මේ විෂය පිළිබඳ අත්පොතක් ලෙස අනාගතයේ ද සේවය කරනු නියතය ( අමරකීර්ති ගේ පොත ද එලෙසය). ඒ හේතුවෙන්  ඒ ඒ මාතෘකාව ගැන මෙහි සඳහන් ලුහුඬු විස්තරයට වඩා විස්තෘතව මේ යොමුවේ සඳහන් ය. එය මට අනාගතයේ මේ පොත ට නවත පැමිණීමට යතුරක් වනු ඇත. ඔබට ද එවැන්නක් ඇවැසි යැයි සිතන්නේ නම් එය භාවිත කරන්න.

===================================================
සිංහල කාව්‍ය සම්ප්‍රදාය දැකගැනීම : දොළොස් වන සියවස පමණ දක්වා වූ යුගය "සිංහල කාව්‍ය සම්ප්‍රදායේ යටගියාව" ලෙසත්, දහතුන්වෙනි, දහහතර වෙනි යුගයේ සිට අද දක්වා කාලය "වත්මන් යුගය" ලෙසත් අමරසේකරුන් හඳුනාගනි. මෙහි වැදගත් නිරීක්ෂණය වන්නේ, "යටගියාව" ත් සමඟ කාව්‍ය වංශයක් වශයෙන් ඇති දුරස්ථබාවය සහ වත්මන් යුගයේ සම්ප්‍රදාය වෙත දක්වන ප්‍රතික්‍රියාවයි. දහසය වෙනි සියවසෙන් අනතුරුව, එනම් රහල් හිමි, වෑත්තෑවේ හිමි, අලගියවන්න මුකවෙටි ගෙන් අනතුරුව, ඒ සම්ප්‍රධාය රැක්කෝ ජන කවීන් බවත් අමරසේකරුන් විශ්වාස කරයි.  තවද, පෙර කී යුග දෙක අතර පරතරයක් තිබුණ ද, අතරින් පතර, ඒ දෙක අතර සබඳතා ද ඇති බවකි, අමරසේකරුන් කියනුයේ. "නිදසුනක් වශයෙන් කෝට්ටේ යුගයේ ලියැවුණු ගුත්තිලය වැනි කාව්‍යයක ඇති මහපියුම් විරිත නමැති ගී ආකෘතිය අර යටගියාවට අයත් වන ගී කව් ඇසුරෙන් පහළ වූවක් බව අපට පෙනී යයි." (16 පිටුව ).  එනුමුදු සිරි ගුණසිංහ සහ ඒ. එම්. ජී. සිරිමාන්න වැනි අය, එවන් වත්මන හා බැඳෙන සම්ප්‍රදායක් තිබුණු බව ප්‍රතික්ෂේප කලෝය.

ගී කාව්‍ය ආකෘතිය: යටගියාවේ ප්‍රධානතම කාව්‍යාකෘතිය ගී ආකෘතිය බවත්, ඉන් අනතුරුව ද කෝට්ටේ - මහ නුවර යුග තුල පවා එය කාලානූරූපීව වෙනස්වෙමින් පැවත ආ බව පැවසේ. කෙසෙ වුවද මෙම ආකෲතියේ සම්භවය ගායනා විලාශය පිළිබඳ විද්වත් මතය නොවිසදුන්නකි. මෙහිදි අප ලේඛකයානෝ පරණවිතාන, යූ. ඩී. ජයසේකර, සෝරත හිමියන් සහ කේ. ජයතිලක ආදීන්ගේ මත පෙන්වා දෙයි. මින් වෙසෙසින් ජයතිලකයෝ මේ ගී කාව්‍ය ආකෘති සම්භවය අප ට ආවේණික එකක් යන්න විශ්වාස කලෝ ය. මේ ආකෘතියේ දෙවෙනි පැණය එය ගායනය කල හැක්කක්ද යන්න ය. එහිදි කියැවෙන්නේ, එකල එය එසේ ගායනා කලා හෝ වේවා, අද වන වීට අදාළ තාලයන් අපෙන් ගිලිහි ගොස් ඇති බවකි. මේ පැණයන්ට පිලිතුරු සෙවීමේ අටියෙන් ආකෘතිය විශ්ලෂණයට අමරසේකරුන් නොපැකිළ සැරසේ. ඒ ව්‍යායාමය උදෙසා, "මහ පියුම් විරිත" හේ සලකා බලන්නේ, සීගිරි ගීයේ මෙන්ම, කෝට්ටේ යුගයේ ත්, භාවිත වූ හෙයිනි. මෙය කට වහර හා බැඳි විරිතක් බව, ගුත්තිලයෙන් නිදසුන් ගෙන පෙන්වන අප කතෘතුමා, අප භාවිතා කරන බොහෝ විරිත් වලට මේ කට වහර මුල් වූ බැව් පෙන්වා දෙයි. අනේක කට වහර ඔස්සේ නිමැවුණු විරිත් නිදසුන් ලෙස ගනිමින්, හේ මෙසේ පවසයි;
"ජනකවීන් විසින් කට වහර ඇසුරෙන් තනාගන්නා ලද ඒ ප්‍රාකෘත ගී ආකෘතිය විදග්ධ කවීන් සම්භාව්‍ය කාව්‍යාකෘතියක් බවට පත් කරන්නට ඇත." (26 පිටුව )  අමරසේකරුන් තවදුරටත් පවසන්නේ ගී ආකෘතිය අරුත් රසය දනවීමට ම ( ශබ්ද රසයට වඩා ) උචිත බවකි.

ගි ආකෘතියේ අග්‍ර ඵලය - අසක් දා කව ද? යනුවෙන් විමසමින්, තෙවෙනි පරිච්ඡේදය, අප සතුව නොවුනද, සිදත් සඟරාව මගින් එක් ගීයක් සහ තවත් කොටස් කිහිපයක් පමණක් නිරූපනය කරන අසක දා කව ගැන විමසීමට අමරසේකරුන් යත්න දරයි. එහි නිධාන කතාව ගැන විමර්ශනය කරමින්, තවුසාගේ චරිතය, බඹදත් රජුගේ චරිතය සහ කුමරියගේ චරිතය ඔස්සේ බුදුදහමේ එන ආශාව සහ එය අතැරීම ගැන රසවත් විමසුමකට කතුවරයා අවස්ථාව උදා කරගනී. අනතුරුව කව්සිළුමිණේ කව් ගී කිහිපයක් උපුටා දක්වමින් එහි ඇති ආටෝපවත ව්‍යාජත්වයෙන් පිතුණු අලංකරොක්ති ගැන කියා පාමින්, ඊට සාපේක්ෂව අසක්දා කව ඇවැසි විස්තර පමණක් කියා පානා අපූරු නිර්මාණයක්ව තිබෙන්නට ඇති බවත්, අනුරපුර යුගයේ අන් ඉහළ තලයේ කලා නිර්මාණ හා එක පෙළ සිටිය හැකි ආරේ උසස් සාහිත්‍යයක් අසක් දා කව මගින් නියෝජනය වන්නට ඇති බවත් පෙන්නුම් කර දෙයි.


සිව්වෙනි පරිච්ඡේදය "සීගිරි ගිය සහ සම්ප්‍රදායක අභාවය"  නමින්, ඒ මැය විමසයි. සරලව ම අමරසේකරුන් ගේ ස්ථානය මෙබඳුය;
"7,8,9 යනසියවස් තුළ ලියැවුණු මේ සීගිරි ගී, අසක්දා කවෙන් ස්වර්ණමය අවධිය වෙත ළං ව ඉන් ඉක්බිති ව ක්‍රමයෙන් අභාවයට ගිය දේශීය කාව්‍ය සම්ප්‍රදායේ අවසන් පුරුක් ලෙස අපි දකිමු."

අමරසේකරුන් පවසන්නේ, සීගිරි ගී රට හුණු කෑල්ලකින් ලියූ ඒවා නොව, ගල් කටුවකින් කොටා ඉතා වෙහෙස මහන්සි වී හෙයින්, සහ බොහෝ විට පත් ඉරුවක ලියා පුරුදු පුහුණව විත් ලියූවා නිසා ඒවා කාව්‍ය සම්ප්‍රදායක පිහිටවූ ඒවා විය යුතු යන බාහිර සාක්ෂ්‍ය භාතයෙනි. මට පෞද්ගලිකව මේ කාරණාව ඉතා සාධාරණ නිරීක්ෂණයක් බවත්, ඒ හේතුවෙන් ම අමරසේකරුන් මෙහි කියන දේ හි යම් හරයක් ඇති බවකි, හැඟෙනුයේ. පරණවිතානයන් ද සීගිරි ගී අවියත් ජනකවීන් ගේ නිර්මාණ නොව, එකල පැවැති කාව්‍ය වංශයක  අවබෝධයකින් ලියූ බවක් පවසයි. අමරසේකරුන් ඊළඟට පිලිතුරු දීමට යත්න දැරූ දෙවෙනි පැණය, මේ සම්ප්‍රදාය කුමක් ද යන වගය. අමරසේකරුන් තමන්ගේ නිරික්ෂණත්, පරණවිතාන සහ ලොකුබණ්ඩාරයන් ගේ "සීගිරි ගී සිරි" කෘතියේ පෙරවදනක් භාවිතාවෙන්, ඒ සම්ප්‍රදාය අසක් දා කවෙන් විය යුතුයැයි ද, ඒ එය එදවස වන විට ශ්‍රේෂ්ඨ කාව්‍යයක් ලෙස පිළිගැනීමට ලක් ව තිබෙන්න ට ඇතැයි පවසයි. අවසන් වශයෙන් සීගිරි ගීය එම දේශිය සම්ප්‍රදායේ පරිහානිය දක්වන්නේය යන මතය ගෙන හැර දක්වයි. ඒ ගීයට "ඇවැසි ශබ්ද ධ්වනිය සපයනු ලබන කට වහරෙහි ගීත ස්වරය", එම ගී වල නැති බවක් පවසයි. ඒ අනුකාරක ලෙස 7,8 සියවස් වල හලන්තය ආදේශ කිරීම ත්, ඒ ලිඛිත සිංහලය කට වහරින් බොහෝ ඈත් බවත් එය සීගිරි කව් වලට ද බලපාන්න ට ඇති බවත් පෙන්වා දෙයි. මේ හලන්ත ආදේශය ගැන බලගල්ලේ මහතා සහ මොරටුවේ ශාසනරතන හිමියන් ලියා ඇති බවත් පෙන්වා දෙයි.

 පෙර පරිච්ඡේදයේ දිගුවක් ලෙස ඇරඹෙන "ගීයේ පරිහානිය" නම් වූ පරිච්ඡේදය ගීයේ සම්භවය ගැන යූ.ඩී. විජේකෝන් සහ පරණවිතානයන්ගේ  දුර්මතයන් ලෙස ලේඛකයා හඳුන්වන මත විස්තර කරමින් අරඹයි. ඒ මත ඛණ්ඩනයට අමරසේකරුන් එළුසඳස් ලකුණේ "නොවිරිත් නමැයි කොවිරිත්" යන්න විෂ්ලේශනය කොට දක්වයි. ඒ "සිංහලයා ගේ කට වහරේ ගීත ස්වරය ආශ්‍රය කොට ලියන ඕනෑම දෙයක් විරිතක් වන බව" ( 54 පිටුව ) පැවසීමෙනි. තව දුරටත් හේ පවසන්නේ හලන්ත බස නැති වුවද ඒ වන විට ඇති වි තිබූ අනුකාරක උගතුන් හේතුවෙන් ගී කව් තුන ( මුවදෙව්දා වත, සසදා වත, කව් සිළුමිණ ) මාත්‍රා ගණනේ උවමනාව පමණක් පුරවමින් යාන්ත්‍රිකව නිමැවූවක් ලෙස අමරසේකරුන්ගේ දැඩි විවේචනයට ලක් වේ.


සවෙනි පරිච්ඡේදය "අනුකාරක ගී කව් තුන හා කව්සිළුමිණෙහි විශේෂත්වය", ගැනය. මෙහි ගී කව් තුන යනු, මුවදෙව්දා වත, සසදා වත සහ කව් සිළුමිණයි. හේන්පිටගෙදර ඤාණසීහ හිමි මතය හා එකඟ වෙමින් අමරසේකර ද මෙහි මුල් කෘති දෙක "සිංහල කවීන්ට අලංකාරවාදය" ඉගැන්වීමට" ලියූව ක් බවත්, කව්සිළුමිණෙහි පවා කවීත්වය පවා මතු වන්නේ එහි ඇති අලංකාරවාදි පඹගාල ඉවත්කල් පසුව බවත් පවසයි. යූ. ඩී. ජයසේකර, මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ මතයන් හා එකඟවෙමින්, අමරසේකර පවසන්නේ කව්සිළුමිණෙහි මධුපානෝත්සවයහි පවතින්නේ එය හුදෙක් වර්ණනයක් නොව, "කාමාසක්ත රජු අන්තංපුර ස්ත්‍රීන් සමඟ මධුපානය කරමින් හැසිරුණු ආකාරය අප ඇස් හමුවෙහි දැක්වීම"ක් බවයි. මීට අමතරව කුස විරහ වර්ණනාව සහ පබවත වැලපීම ද රසවත් කොටස් ලෙස හේ අඳුන්වයි.

අමරසේකරුන් මෙහි වෙසෙස් කාරණාවක් මතු කරයි. පෙර විචාරකයින්, කව්සිළුමිණේ රජුගේ කාමාසක්ත බව පිළිබඳ විචාරන්නේ බෞද්ධ සංස්කෘතියේ පිහිටා මුත්, කාව්‍ය රචනයේ දී අලංකාරවාදය ට මෙන්ම එකල ප්‍රකට ගූඪ දර්ශනයක් හිසින් හා හදින් ගත්, අනූන කවිශක්තියකි යුතු අනුකාරකයෙක් ලෙස අමරසේකරුන් කව්සිළුමිණ කර්තෘ අඳුන්වයි.

සත්වෙනි පරිච්ඡේදය, "සම්ප්‍රදාය රැකගත් ජනකවි පරපුරක් වී ද?" යන පැණයට පිලිතුරු සොයයි. අමරසේකර මෙහි දි එක් ධර්මතාවක් ගැන කතා කරයි. එනම් කිසියම් කලා සම්ප්‍රදායක්, පොදු ජනයාගෙන් ඈත්ව, සීමිත විදග්ධයින් අතර රැඳුනු කල එය නොබෝ කලකින් අභාවයට යන අතර, එය රැකෙනවා නම් රැකෙන්නේ කලානුරූපීව වෙනස්වෙමින් පොදු ජනතාව අත වැඩෙන සම්ප්‍රදාය මත පමණක් බවත් ය. අමරසේකර, වික්‍රමසිංහ, ජයසේකර හා එකඟ වෙමින් පවසන්නේ ගී කව් තුන ලියැවෙන යුගයේ ඊට සමගාමීව පැවතුන ජන කවි සම්ප්‍රදායක් පැවති බවයි. ජයසේකර, සසදාවතේ මේ ජන කවි සම්ප්‍රදාය ගැරහුමට ලක් කිරීම මගින්, එවැන්නක්  තිබුණු බව පෙන්වා දෙයි. අනෙක් නිදසුන පැහැදිලි වශයෙන් ම සීගිරි ගී ය. පෙර ද සඳහන් කොට ඇති අයුරින් එළු සඳැස් ලකුණේ එන අසක් දා කවේ කවි හා පද නිදර්ශන කිහිපයෙන් ද මේ අන් සම්ප්‍රදාය ගැන පසක් වේ.


අටවෙනි පරිච්ඡේදය වූ, "යටගියාවට පසුබිම් වූ ආර්ථ්ක සංස්කෘතික රටාව", පටන්ගන්නේ මුල්ලපිටියේ කේ. එච්. ද සිල්වා කවියා ගේ "සිංහල සැහැලි" නම් නිබන්ධයේ, පහළ උපුටනයෙන් ය.
"උගත් නූගත් භෙදයක් නොමැතිව 6  ශත වර්ශයේ දී මහජනයා සඳහා සිංහල පද්‍යයක් වීය... සත්වන ශත වර්ෂය නිර්මල සිංහල ආරම්භයේ ආදී ම ස්වර්‍ණ යුගය වශයෙන් ඉදිරිපත් වන්නේය...  ආරම්භයේ දී මෙවැනි තත්වයක පැවැති සිංහල කවියත්, කවිකමත් 9 ශත වර්ෂය පමණේ දී පුදුම වෙනසකට භාජන වූ බව පෙනේ. නිදහසේ මූර්තිය වූ කවියාට නිදහස් ව සිතීමටත් ප්‍රකාශ කිරීමටත් නිදහස නැති විය." "හත්වන සියවස පමණ වන තෙක් චූල මහා යනුවෙන් බෙදා වෙන් කළ නොහැකි සංස්කෘතියක් අප අතර තිබෙන්නට ඇති බව", අපගේ කලා ශිල්ප, ගල් කැටයම්, ශිලා ලේඛන, සාහිත්‍ය ක්ෂෙත්‍ර දෙස බලා පරණවිතාන, වික්‍රමසිංහ වැනි විද්වතුන් ප්‍රකාශ කල බව අමරසේකර මතක කරයි. මෙහිදි අමරසේකර අප රට පාලන ව්‍යූහයේ සිදු වූ යම් වෙනස්වීමක් එය පසුකාලීනව සාහිත්‍ය ට බලපෑ අයුරු පෙන්වා දීම උදෙසා  යම් ප්‍රවේශයක් ගනී. ට්‍රෙවෝ ලිං ගේ බුදු දහමේ ඉතිහාසය නැමැති කෘතියෙන් බෞද්ධ රාජ්‍ය වූ කලී ත්‍රිකෝණාකාර බල මඬුල්ලක් බවත්, නුමුදු සද්ධාතිස්සගෙන් පසුව සංඝයා ගේ අනිසි බලපෑම් නිසා මුළු රාජ්‍යතන්ත්‍රය ම දෙදරා ගියයුරු ද, මහා පරාක්‍රමබාහු රජතුමා රුහුණේ රාජ්‍ය ග්‍රාම රාජ්‍ය  පද්ධතිය විනාශ කිරීම හේතුවෙන් එතුමාගේ රාජ්‍ය තන්තය එතරම් කලක් නොපැවතීම ගැන ද, එම මූලය භාවිතා කොට පෙන්වන එතුමා ඊට සමාන විග්‍රහයක් පී.බී. රඹුක්වැල්ල මහතා ගේ කෘතියකින් ද ( Commentary on Sinhala Kingship) පළ වෙන බව පෙන්වා දෙයි. රඹුක්වැල්ලේ ගේ කෘතියෙන් පවසෙන අප රාජ්‍ය ආකෘතියේ පරිණාමය ( හා පරිහානිය ) ගැන පිටු දෙකක් පමණ කතා කරන අමරසේකරයන්, මුද්‍රණයේ නැති එම පොත මහත් අපහසුවෙන් හෝ සොයාගෙන කියවීමට මා පෙළඹුවේ ය.

(නමවෙනි පරිච්ඡේදය,) "වත්මන් යුගය: සිංහල කවිය යළි පොදුජන කවියක් වීම", සිංහල කවියේ වත්මන් යුගය දහතුන් වන සියවසෙන් ඇරඹෙන් බවත්, ඉන් පසුව ලැබූ පොදු ජන ලක්ෂණය එතෙක් මෙතෙක් ආරක්ෂා වී ඇති බවත් පවසයි. ඊට දඹදෙනි යුගයේ පෙර කී ත්‍රිකෝණාකාර බලමුඬුල්ල යම් ආකාරයකට යළි ස්ථාපිත  වීම ත්, දෙවැනි පැරකුම්බාවන් වන් නිරිඳෙකු පහළ වීම ඊට සාක්ෂි සපයන බවත් පවසයි. දොළොස්වෙනි සියවසෙන් පසුව "සිංහල බුද්ධාගම" ක ලක්ෂණ නැවත මතුවුන බවත් අමරසේකර පෙන්වා දෙයි.මෙහි දී අමරසේකර වික්‍රමසිංහයන් තමන් හා කී කතාවක් මතක් කරයි; "බුද්ධඝෝෂ සී. අයි. ඒ. කාරයෙක්", යන කතාව, බුදුගොස් හිමියන් මෙහි පැමිණ හෙළ අටුවා පාලියට පෙරලීම සිංහල බුද්ධාගමේ දිය වී යාමට හේතු වූ තම මතය හා ගැලපෙන බව පෙන්වා දෙයි.ඉන් අනතුරුව මාහායානික බලපෑම වැඩි වූ බවත්, මහ පැරකුම්බාවන්ගේ තුන් නිකායන් එක්කාසුවෙන් වුව මහායාන පරජය නොවුණු බව මොරටුවේ ශාසනරතන හිමි උපුටමින්, හේ පෙන්වා දෙයි. දොලොස්වෙනි සියවස පමණ වූ විට නැවත පනක් ලැබූ සිංහල බුද්ධාගම හමුවේ ගුරුළුගෝමින් ධර්මප්‍රදීපිකාව සිංහල, පාලිය සහ  සංස්කෘත මිශ්‍රිත බසකින්  ලියා පර්යේෂණ කොට ලියූ අයුරු ද, එහි අසාර්ථකත්වය මැද, නොවියත් ජන ප්‍රසාදය උදෙසා වඩාත් සරල බසකින් අමාවතුර ලියූ බවද පවසයි. තවදුරටත්, පුංචිබණ්ඩා සන්නස්ගල ධර්මප්‍රදීපිකාව "සිංහල ගද්‍ය සාහිත්‍යයේ මුල් පොත" ලෙස සැලකීම සදොස් බවත්, එම ස්ථානය අයත් විය යුත්තේ අනෙකක ට නොව "ජාතක පොත" ට බවටත්  හේ තවදුරටත් පවසයි. එහි එන මිශ්‍ර බස, අප වහරන බස ට ආසන්න බව අමරසේකර පෙන්වා දෙයි.

කෝට්ටේ කවියේ වදන් කෝෂය, යොදාගත් කාව්‍යාකෘති, කාව්‍ය නිර්මාණ ස්වරූප  ගවේෂණය, යන තුන් සාධකයන් ගවේෂණයෙන් කෝට්ටේ කවීන් සිය නිර්මාණය උදෙසා ජනකවියෙන් ආභාෂය ලත් බව දහවෙනි පරිච්ඡේදයෙන් පෙන්වා දෙයි.  සිංහල භාෂාවේ වත්මන් යුගය දඹදෙණි-කෝට්ටේ යුග වලින් ඇරඹෙන බවත්, ඊට සාක්ෂි වශයෙන් සැල්ළිහිණියේ කවක් ගෙන නිදසුන් පෙන්වා දිය හැකි බවත් කතුවරයා පවසයි. කෝට්ටේ යුගයේ ප්‍රධානත ම ආකෘති වන සිවුපදය සහ මහපියුම්, ජනකවියෙන් ලබාගත් බව ඉහත දෙවෙනි සාධකය ඔප්පු කරලීමට කතුවරයා ඉදිරිපත් කරයි. විල්ගම්මුල හිමියන්ගේ සඳකිඳුරුදා කව, ශ්‍රී රාහුල හිමියන්ගේ කාව්‍යශේඛරය සහ වෑත්තෑවේ හිමියන්ගේ ගුත්තිලය එකම පර්යේෂණ දිශාවක ක්‍රමික වර්ධනයන් බවත්, පළමුවැන්නේ වියත්-ජන කවි සිරුරු වල යාන්ත්‍රික එක්කාසුවක් බවත්,  දෙවැන්න සංස්කෘත අලංකාරයේත්, දේශීය මාර්ගයේත් සංකලනයක් බවත්, ගුත්තිලය පරිසමාප්ත කවියක් බවත් හේ පවසන්නේ, ඊළඟ පරිච්ඡ්ජේදය ගුත්තිලය වෙනුවෙන් වෙන්කරමිනි.

"ගුත්තිලය සහ ගුත්තිල විචාර විචාර" නම් වූ එකොළොස් වෙනි පරිච්ඡේදය මෙහි එන වැදගත් රචනාවක් යැයි සිතමි. හේ මෙහි වෙසෙසින් මාර්ටින් වික්‍රමසිංහයන් සහ යක්කඩුවේ පඥ්ඥාරාම හිමියන් යන දෙපොළ මේ කාව්‍ය පිළිබඳ ලියූ විචාරයන් ද පිරීක්සයි. ඒ දෙපොළ අතර විවාදයට ප්‍රමුඛ කරුණ වී ඇත්තේ, වික්‍රමසිංහයන් වෑත්තෑවේ හිමියන් මූසිලයන් දුදනෙකු ලෙස පණ පොවා, චරිතයට අසාධාරණයක් සිදු කොට ඇතැයි යන ස්ථානයේ සිටීමත්, යක්කඩුවේ හිමියන් ඊට විරුද්ධ වීමත් ය. මේ කාරණා දෙක අතර ස්ථානයක් ගන්නා අමරසේකරුන්ගේ මතය මා සිත් ගත්තේ ය. ඔහු පවසන්නේ කවියෙකුට නවකතාකරුවෙකු තරම් නිදහසක් නැති අතර, කවිය රස නිෂ්පත්තිය ම වැදගත් ලෙස සලකන හෙයින්, කවිය විප්ලවවාදි හෝ නූතනවාදි වීම අත්‍යවශ්‍ය නොවන බවත් ය. රස නිෂ්පත්තිය ම වැදගත් ලෙස සලකන හෙයින් චරිතයන් හට විකල්ප මුහුණුවරක් ලබා දීම අත්‍යවශ්‍ය නොවන බවකි. මා මේ මතයට කැමති මා ඊට එකඟ වන නිසා නොවේ. කෝට්ටේ යුගයට එය අදාළ වුව ද එය අද දවසට කෙතේම් අදාළ ද යන්න මතභේදාත්මකය. එහෙත් අමරසේකරුන්ගේ ආස්ථානය - එනම් අප රසිකයන්ගේ හදවතට වඩා ලබැඳි ගී කව් ආරම භාවිතා කොට සංස්කෘතික රාමුව ට විරුද්ධ නොවී ශ්‍රේෂ්ඨ කවියක් නිර්මාණය කරන්නේ කෙසේ ද යන ඔහුගේ ආස්ථානය සංඝතව ඉදිරිපත් කර ඇති අයුරු හේතුවෙනි.

දොළොස්වෙනි පරිච්ඡේදය, "සිවුපදය සහ එළියක් ගත් ගීය", නමි. දඹදෙනි යුගයත් සමඟ ගීය අභිබවා සිවුපදය ඉදිරියට  ආ බවත්, ශබ්ද ධ්වනි මාර්ගයට මුල් තැනක් දෙන ජනකවීන් හේතුවෙන් එසේ වූ බවත් පවසමින් අරඹයි. කොළඹ කවීන්  සිවුපදය කෝකටත් තෛලයක් කර ගැනීම හේතුවෙන්, මෑත කාලයේ සිවුපදය අවතක්සේරුවට ලක් වුව ද, කෝට්ටේ යුගයේ දී සිවුපදය අර්ථ ධ්වනියට මෙන්ම, ශබ්ද ධ්වනියට ද සම වැදගැම්මක් දුන්නෝය. අනතුරුව සිවුපද විරිත අපතාල සහ තලාත්මක ලෙස දෙවිදියක් වන බවත්, නිදසුන් සහිතව කතුවරයා පෙන්වයි. සරච්චන්ද්‍රයන්, වෑත්තෑවේ හිමියන් ගුත්තිලය රචනාවේදී කෙතෙරම් සූක්ෂම කව්බැඳීමක නිරත වී ඇත්දැයි සාක්ෂි සහිතව ඔහුගේ "සාහිත්‍ය විද්‍යාව" කෘතියේ පෙන්වා දී ඇත. අමරසේකරුන්, සරච්චන්ද්‍රයන්ට උපහාරයක් ලෙස පිටු දහයක් පුරා ගුත්තිලයේ ඒ ඒ ආඝාත බෙදීම, ඒ ඒ කොටස ට වඩාත් උචිත ලෙස භාවිත කොට ඇති අපූරුව සාහිත්‍ය විද්‍යාව කෘතියෙන් ම උකහා මෙහි පළ කොට ඇත. එය විෂයීක වශයෙන් කිහිපවිටෙක මගේ හිස මතින් ගිය ද, එම උපුටනය මගින්, සාහිත්‍ය විද්‍යාව කෙතරම් වටිනා ග්‍රන්ථයක් ද යන්න ඒත්තු ගන්වයි. වෘතය, ආඝාතය, මාත්‍රා, ගුත්තිලයේ එන සලෙලුන් සුරා බීම විස්තරයට කෙසේ භාවිත වීද, ඔවුන් ගේ ගී හා නැතුම්  විස්තරය හා කෙසේ භාවිත වීද, සුරඟන රැඟුම් වැණීම ට කෙසේ භාවිත වීද ආදි වශයෙන් සවිස්තර මේ කොටස ඉතා ම රසවත්ය.


සන්දේශ කාව්‍ය බිහි වූ කෝට්ටේ යුගයේ විශිෂ්ඨම කාව්‍ය සංග්‍රහය ලෙස සැලකෙන සැලළිහිණි සන්දේශය වෙත වෙසෙස් අවධනයක් දහතුන් වෙනි පරිච්ඡේදයෙන් යොමු වේ. කාලිදාස ගේ මේඝදුතය ආභාශයෙන් අප කවීහු ද බොහෝ නිර්මාණ ඉදිරිපත් කල ද, තොටගමුවේ ශ්‍රී රහුල හිමියන්ගේ සැලළිහිණි සන්දේශය හැර අන් නිර්මණ විශිෂ්ඨත්වයට ලඟා නොවීය. මෙහි එන වෙසෙස් විග්‍රහයන් දෙකකි; අර්ථ ධ්වනි නිෂ්පාදනය උදෙස, බසක වදන්වල නිදන් ව ඇති  ව්‍යංග්‍යාර්ථ උපයෝගි කිරීමත්, ශබ්ද ධ්වනිය පහළ වීමට වචන වල් ඇති ශබ්දය, ඒ වචනවල වාහකය වන විරිත සහ තාලය, එළි සමය, අනුප්‍රාසය භාවිත වන බවත් පෙන්වාදීම, එයයි. සැලළිහිණි සන්දේශය මෙතරම් රසවත් වීමට ප්‍රධාන හේතුව ලෙස අමරසේකර මෙන්ම සරච්චන්ද්‍රයන්ද දකින්නේ, සිය දූතයාට ආදේශ කර ඇති මානූෂිය ගුණයයි. නැවත වතාවක් අමරසේකර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ සාහිත්‍ය විද්‍යාව උපුටනයේ, සැලළිහිනියේ එන කවි ගැන සුවෙශේෂි විචාරයක් එතුමානෝඅ කර ඇති බැවිනි (ඇත්තෙන්ම සාහිත්‍ය විද්‍යාව සුපිරිම පොතක් විය යුතුය )
පැහැසරණිය මිණි පැමිණිය කොත් අග ට
බඳ කිකිණිය දද ගිහිණිය විමන්           වට
නොව පැරණිය වන රමණිය විටින්      විට
සැළලිහිනය වදු කැලණිය පුරවර            ට

කාව්‍යය ගැන සරච්චන්ද්‍රයෝ කෙරෙන වාග් විග්‍රහය මෙසේය;
"පද්‍යයකට ඇතුළත් වචනවල ව්‍යංගර්ථ කෙමෙන් එකට එක ගෙතී කෙළවර දී අපූරු රටාවක් මතු වූ කලක් මෙන් අමුතු ම ධ්වනියක් පැන නැගීම වූ කලි නියම ධ්වනි කාව්‍යයක ලක්ෂණයයි... 'පැහැසරණිය','මිණි පැමිණිය', 'බඳ කිකිණිය', 'දද ගිහිණිය', 'නොව පැරණිය', 'වන රමණිය' යන එළිසම පද හිණි මගක පෙති සේ අඩියෙන් අඩියට නැග ගොස් 'වදු කැළණිය' යන්නෙන් උච්චස්ථානයට පැමිණ කෙළවර වන අයුරේ හැඟීමක් රසිකයා තුළ ජනිත වේ." ( 161 පිටුව )

"වියත් කවියෙහි අවසානය" නම් වූ 14 වෙනි පරිච්ඡේදය කෝට්ටේ යුගයෙන් පසුව උදා වූ පෘතුගීසි උවදුර හමුවේ අප කවිය මුහුණ දුන් ගැටළුත් එහි පැවත්ම උදෙසා වෙසෙසින් අලගියවන්න මුකවෙටි කවියා ගේ කාර්‍යබාර්ය තක්සේරු කිරීමත් ඇතුලත් ය. ඔහුගේ කාර්යබාර්‍යය කෙතෙරම් ද කිවහොත්, ඔහු හා ඔහු මග ගිය අන් කවීන් ඒ යුගයේ නොසිටින්න වත්මනයෙහි වසන කවීන්ට එම සම්ප්‍රදාය සොයා ගත නොහැකි වනු ඇතැයි ලේඛකයා සිතයි.
"සම්ප්‍රදාය සොයා යෑම යනු මළගිය යටගියාව කැණීමක් නො වේ; සජීව ප්‍රවාහයක් ඔස්සේ පිය නැඟීමකි." ( 169 පිටුව )
 15 වෙනි පරිච්ඡේදය "සිලෝව සහ සැහැල්ල", නමි.  සිලෝවේ මූලය ඇත්තේ, සංස්කෘත ශ්ලෝකයේය. අමරසේකරුන් පවසන්නේ කුමාරතුංග මුනිදාසයන්ගේ ශ්‍ර්‍රේෂ්ඨ නිර්මාණය වූ පිය සමර ට සිලෝ විරිත භාවිත කල බවකි. සිලෝව වඩාම සුදුසු වන්නේ භක්තිය, ප්‍රේමය ආදී තියුණු භාවාවේගයන් ප්‍රකාශනයට බවත්,  තම පියා වෙත වූ බැතිපෙම ප්‍රකාශයට නිර්මාණය කල පිය සමර මීට නිදසුනක් බවත් හේ පවසයි. ඉන් අනතුරුව එළිසමය සහිත තාලාත්මක සිවුපදය ඉතා ජනප්‍රිය වූ අවධියක, එයට හාත්පසින් වෙනස් මෙ වැනි ආකෘතියක් නිමවාගැනීමට, කෝට්ටේ යුගයේ කවීන් මෙහෙයවූයේ ඇයි ද යන්න විමසයි.ප්‍රතිභා ශක්තියෙන් හීන කවීන් අත සිවුපදය ශබ්ද රසයක් පමණක් බවට පත් වූ හේතුවෙන් - එනම් අර්ථ ධ්වනිය දෙවෙනි තැන දීමෙන් - අරුත් රසයට මුල් තැනක් දීමේ අටියෙන් එළු සිලෝවේ ආරම්භය සිදු විය.

විරිත් සුවඳ ගෑවුණු හෙවත්, පද්‍යයට ඉතා ආසන්න ගද්‍ය විශේෂයක් ලෙස සැහැල්ල අමරසේකරුන් හඳුන්වා දෙයි. මෙම සැහැලි විරිත භාවිතාවෙන් අමරසේකරුන් විසින් ම රචනා කල භාව ගීත කාව්‍ය සංග්‍රහය ගැනත්, ඔහු ප්‍රචලිත කරන්නට යෙදුන 'පස්මත් විරිත', එය නිදහස් කවීන්ගේ  ප්‍රියතම විරිත බවත්, සුනිල් ආරියරත්නයන් තම නූතන කාව්‍ය සංහිතා කෘතියෙහි සඳහන් කොට ඇති බවත් හේ පවසයි.

අද්‍යතන යුගය නම් වූ දහසය වෙනි පරිච්ඡේදය ඉතා වටිනා එකක් වන්නේ මෑත කාලය ගැන සඳහන් වූ විස්තර නිසා ය - එනම් විසිවෙනි සියවස ගැන ය.
පැරණි කවීන් ගේ අවධිය - ආනන්ද රාජකරුණා, පියදාස සිරිසේන, ජී.එච්. පෙරේරා ; කෝට්ටේ යුගයේ කවීන්ගේ කවි මඟ අතැඹුලක් සේ දත්, බසෙහි ධ්වනිතාර්ථ ගැන අවබෝධයක් තිබූ, එහෙත් පැරණි විෂය ක්ෂේත්‍රයෙන් ඔබ්බට ගොස් තම වටපිටාව, කාලීන මාතෘකා පිළිබඳ කවි නිර්මාණ සුදුසු කවි බසක් නොවූ කවීන් කොටසකි.
"සහෘදයා කාව්‍ය නිර්මාණයකින් පතන තමාගේ හදවතට සමීප වන අද්‍යතන අනුභූතීන් නොලැබෙන විට ඔහු ඒ කාව්‍ය නිර්මාණය පිටුදැකීම සහේතුක වෙයි." (183 පිටුව )

මේ කවීන්ගෙන් සිදු නොවූ කාර්‍යබාර්යයක් ඉටුකරනු වස්, එනම් සහෘදයාට තමා අවටැති කෝකය - ජීවිතය දැකගනු වස්, රසිකයා ඉල්ලා සිටි කාර්‍යයක් ඉටු කිරීමටය කොළඹ කවීන් බිහි වූයේ. ඔවුන්ගේ තිබූ විශේෂ ලක්ෂණය වූයේ වෙසෙස් කවි බසක් නොවීමයි.  කොළඹ කවීන් විෂයෙහි ලා අමරසේකරගේ විවේචනය බලවත් ය. ඔහු ඊට හේතු ලෙස දකින්නේ අනුකාරයකයින් බිහිකරනා අධ්‍යාපනයයි.  ඔවුන් පැරණි පද්‍ය - ගද්‍ය ඉගෙන ගත්තේ රස විඳීමට නොව, ශාස්ත්‍රීය අංගයක් ලෙසටය.

"ඉංග්‍රීසි 'පොයට්‍රි' රස විඳින්නට පුළුවන් නම් උපන් දා සිට දන්නා සිංහලෙන් කවි ලියන්න වෙනම ම කවි බසක් ගැන දැනගෙන හිටින්නට ඕනෑ ද? ඒ තරුණ පිරිස් මෙසේ කල්පනා කළේ නම් ඔවුන්ට දොස් පැවරීම යුතු නො වේ." ( 187 පිටුව )

එහෙත් කොළඹ කවීන් අතින් සිදු වූ සිව්පදය දූෂණය හේතුවෙන් අද ද  එම ආකෘතිය පිළිබඳ ඇත්තේ නොපැහැදීමකි.

තෙවෙනි යුගය වූයේ නිසදැස් යුගයයි. ජී. බී. සේනානායකයන් එහි පුරෝගාමියෙකු බව අමරසේකරුන් අඳුනා ගෙන ඇත. බටහිර free verse අනුකරණයෙන් බිහි වූ නිසඳැස වියතුන් අතින් කෘතීම ව බිහි වූවක් බවත්,  කාව්‍යාතියක් බිහි විමට ඇවසි පොදු ජනතාව තුලින් ස්වභාවිකව බිහි නොවීමත් එහ් උපන් ගෙයි දෝෂ ලෙස අමරසේකරුන් දකියි.

"වියතුන් නැතිනම් වියත් කවීන් විසින් කරනු ලබන්නේ ඒ පොදු ජනයා විසින් නැත් නම් ජනකවීන් විසින් නිර්මාණය කරනු ලබන ඒ කාව්‍යාති ඔපමට්ටම් කර සිය කාර්යය සඳහා යොදවා ගැනීමයි." ( 192 පිටුව )

දහ හත් වෙනි පරිච්ඡේදය "සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ දෘශ්‍ය කාව්‍ය" කෙරෙහි අවදානය යොමු කරයි. ඒ එම දෘශ්‍ය කාව්‍ය ආද්‍යතන කාව්‍ය කෙරෙහි බලපෑමක් නොවුනේ මන්ද යන්න හේතුවෙනි.  සරච්චන්ද්‍රයන් වත්මන් පරපුරට දහතුන් වෙනි සියවසේ සිට පැවත එන කවි බස වත්මනෙහි භාවිත කල යුත්තේ කෙසේද යන්න පෙන්වා දුන්න ද, එම අද්‍යතන යුගයේ විෂය ක්ෂේත්‍රයට අදාළ වන්නේ ද යන්න ගැටළුවක් වූයේ ඔහු තම නාට්‍ය වලට විෂය කලේ බොහෝ විට බෝසත් චරිත ආශ්‍රිත කතා හෝ අතීත කතා නිසා ය. අමරසේකරයන් අනෙක් හේතුව ලෙස දක්වන්නේ අනුකාරක ඉංග්‍රීසි උගතුන් විසින්  සිංහල සාහිත්‍ය කලාව ඇගයීමට ලක් වීමයි. මේ කරුණ කෙතෙරම් සාධාරණ විවේචනයක් ද යන්න සැක සහිතය.

දහ අට වෙනි පරිච්ඡේදය "කුමරතුංගයන් ගේ 'පිය සමර'" නමි. එළු සිලෝව කාව්‍යාතියක් ලෙස භාවිත කල කුමරතුඟුන් තම පියා ගැන මතකයන් අවදි කරලීමට භාවිත කොට ඇති ආකෘතිය උචිත බවට අමරසේකරුන් පවසයි. කලකට පෙර මෙවන් ආකෘති ගැන කිසිදු අවබෝධයක් නොතිබූ යුගයක මම ද මේ කාව්‍ය සංග්‍රහය කියවූවෙමි. මෙහි සඳහන් ව ඇති වික්‍රමසිංහයන්ගේ විචාරය වඩාත් ඔබින බවකි මට ද සිතුනේ.
"කුමාරතුංග තමාගේ ඒ අත්ඩැකීම් තම පියා හා නෑයන් පිළිබඳ වූවක් යන හැඟීම බැහැර කොට දකුණු පළාතේ සිංහල පවුලක උපන්නකුගේ පොදු අත්දැකීමක් ලෙස ගෙන තවත් චරිත හා අවස්ථා ඇතුළු කිරීමෙන් කාව්‍යයක් වන්නේය." (208 පිටුව ),

යන්න එයයි. අමරසේකරුන් කරුණු තුනක් අරඹයා එළු සිලෝ ආකෘතියම උචිත බව පවසයි. එනම් ඒ වන විට දහ අට මත් විරිත එහි ශාඛ්‍යතාව වනසාලන අයුරින් අධි භාවිත වී තිබීම, භක්ති කාව්‍යයක් හේතුවෙන් එහි ඇති උචිතතාව සහ වර්තමානයට උචිත කවි බසක් තැනීමේ උවමනාව ලෙස ඔහු දක්වයි.

දහ නම වෙනි පරිච්ඡේදය හමාර දෙසුම යි. වෙසෙස් ලෙස අමරසේකරුන්ගේ දේශපාලන දෘෂ්ඨිය ඔහුගේ ආස්ථානය කෙසේ ද යන්න මත රඳා පවතින බව පැහැදිලිය.