කැෆ්කියානු වංකගිරිය සහ තවත් සංචාරක කවි - සනත් බාලසූරිය

මේ සංග්‍රහය ගැන මා මුලින් ම ඇසුවේ, මාගේ පොත් කියවන මිතුරෙකු වන පැතුම් පුංචිහේවා ගේ මුවිනි. පසුව සම්මානයනට නිර්දේශ වුවද, පැතුම් ආරේ පොත් කියවන මිතුරන් ගේ නිර්දේශයන් තැකීම මෙතෙක් වැරදී නැති තරම් ය. 

"හිතග්ගිස්සේ නැතක් මොට්ටු", "තෙමි තෙමි ම මම", "මා මිනිසෙක් ඔබ ගඟක් නිසා" ආදි, මාතෘකා හා ආකෘති අතින් යම් විවිධත්වයක් පෙන්වුවද, 'සැමදා කියවිය හැකි කවි පොත්' කිහිපයට  මා මෙය එක්කාසු කර ගැනීමට නො පැකිලෙමි. කවි කිහිපයක් ආශ්‍රයෙන් මෙහි මා ලත් ආස්වාදය ඔබ වෙත ඉඟි කරලීමට මාගේ සුපුරුදු, අවියත් මුත් ඍජු වෑයම දරමි.

(අවතාර නගරය)

"රන් සොයා ආ සෙනඟ/

රන් පතා කොල්ල කා/ අනුන් ගේ මහපොළොව/

රන් ගරා පොදි බැඳන්/ ගිය පසුව

රන්වනින්/ දැවී යන මුඩුබිමක/

රන් සුණක් හෝ නැතිව/ අතහැරුණු

'අවතාර/ නගරය'යි අවමාන/ නාමය ද පටබැඳුණු/

හුදෙකලා නගරයයි/"

කැලිෆෝර්නියාවේ බෝඩි අවතාර නගරය අලලා ලියැවී ඇති කවි පංතියේ පළමු පද පේළි, බෝඩි ගේ කාලයේ රන් උකහාගැනිමට තිබූ දඩිබිඩිය (rush) හැඟෙනාකාරයෙන් නිමැවී ඇත. එකම වචන ගෙනෙන ශබ්දාලංකාරයත් (alliteration),  මාත්‍රා දහයෙන් දහයට පද බෙදෙන අතර, එය ලියැවී ඇති පද පන්නා ඇති  බෙදීම හේතුවෙන්  ('/' මගින් නිරූපිතයි ) පද පේලියට ගෙනෙන "හදිසියත්", එම නගරයේ ඇවෑමත් හෙළි කරයි. මෙය අපූරු කවි කමකි. කවිය හමාර වන්නේ සංචාරකයෙකු ට පමණක්, සහ සංවේදී කවියෙකුට පමණක් ඇති විය හැකි පැණයන් කිහිපයකට ඉඩ දෙමිණී.

"එසේ නැතිනම්

ජම්මයෝ සොහොන් පල්ලෙන් නැගිට

කොල්ල කෑ උරුමය ම සොය සොයා ඇවිදිත් ද?

අදත් උන් පොළු ගැසී වැනසෙත් ද?

බලන්නට එන අයට

එ වැනි දේ නැරඹීම නො හොබීද?"

(අහා කොලරාඩෝව...!)

"උහු ද නො දකිති
වසර මිලියන ගණන් වෙහෙසී
මේ මහා කැටයම නිමාකොට
ගැඹුරු පතුලක වැදී නිදනා නුඹ.
කැපූ කෙනෙකුන් නැතැයි සිතනා
මහා කැටයම මිස"

මහා කැනියමේ ගැඹුරු අලංකෘත කැපුමේ නිර්මාතෘ වූ සැංගී ගලනා කොලරාඩෝ නදියේ වික්‍රමයන් දකිනුයේ කවි ඇසක් මුහු වූ සංචාරක සිතක් විසිනි. ඉන් නිමැවෙන කවි පංතිය, මහා කැනියම කිසිදා පියෙවි නෙතින් නොදුටු අප වැන්නන් හට ද රූපවාහීනියේ පාරිසරික සහ භූගෝලීය නාලිකා වල දසුන් අප නෙත් ඉදිරියේ මවයි.

(කළු වනය මැද සිදුහත් සිරිත)
හර්මන් හෙසගේ ජන්ම නගරය වන කල්ව් හි සිට සිදුහත් චරිතය කෙසේ මැවුනේදැ යි විමසන්නේ,  නාගෝල්ඩ් ගඟ  ඉවුර සිටය.

"ඉදින් හිඳගමි ඇතිරි ගල් මත/
ඔබේ ලෝකඩ දෙපා සවිවුණ/
රැයේ සුළඟට, අන්දකාරෙට/,
නදී ගීයට සවන් යොමුකර/

සියුම් සසැලුම්
සුළං දහරකි/
ඔතාගෙන
අප
ලිහී විසිරෙන/

ලිහී යයි
ඒ සුළං දහරෙ ම/
අඳුර
කැටි වී තිබුණු
අප'තර/.."

කවියා මෙහි සඳහන් දෙවෙනි සහ තෙවෙනි පද්‍ය  වල මාත්‍රා 14 න් පද පේළි බෙදීම සුළඟක් අඟවන ආකාරයෙන් විසුරුවයි.

මරණයේ කම්හල, සිඟිති මිරිවැඩි ආදී නාසි ජර්මන් සමයේ  මහා අපරාධ සිදු වූ ස්ථාන සිට කවියා ප'බැඳින කාව්‍යයෝ අඳුරුය - මරණයේ අඳුර හා සොව ඒ තරමක් දීර්ඝ කාව්‍යයන් තුලින් වහනය වෙති.

"සෙමෙන් පියමැන පිටවෙනා විට
මරණයේ ෆැක්ටේරි දොරටුව
ඔය ඔබ ඉදිරියේ ඇත්තේ
නාඳුනන මළවුන්ගෙ සොහොන ය"
             ("මරණයේ කම්හල )

මා මෙහි එන බහුතරයක් කවි පංති රස වින්දෙමි.බොහෝ කවි පංති වලට අත්වැලක් සැපයෙන්නේ, කාව්‍යයෙන් මැවෙනා රූපපෙළේ තීව‍්‍රතාව වැඩිකරලමිනි. ඇත්තෙන්ම මෙහි එන සෑම කවියක් පාසාම, කවියාගේ මනෝභාවය නම් පෙරහනය හරහා දකිනා දසුන් පෙළක් සේය.

කිසිදු පැකිලීමකින් තොරව කවිය රස විඳිනා ඔබ සැමට නිර්දේශ කරමි.

රතු ඉරි අඳින අත - ලියනගේ අමරකීර්ති

***1/2

මේ පොත කියවීම ඉක්මන් කල ප්‍රධාන හේතුව විදර්ශන ප්‍රකාශන ගුරුළුගෝමී හරහා කියවීමට පහසුකම් සැලසීමයි. ඒ පුවත මා කෙතෙරම් සතුටට පත් කලේ ද යත්, මුහුණු පොතේ ජනකයන් ඒ බව දැනුම් දී පෑ බාගයක් යාමට පෙර එය මිල දී ගෙන ජංගම දුරකතනයට බා ගත කලෙමි. පසුව ගෙදර ආ විට දැක්කේ එහි මෘදු කවර පිටපතක් ගිය සැප්තැම්බරයේ ද මිල දී ගෙන තිබුණ බවකි ( හෙවත්, පොත් මිල දී ගැනීම් ආශ්‍රිත වෘෂභකම් අංක - අනේ මන්දා - සිදු කල ඇති බවකි ). ඉතින් මේ පොත  ඒ පිටපත් දෙක ආශ්‍රයෙන් ම කියවුණි.

අමරකීර්තියන් තම නවකතා ඔස්සේ තත්කාලීන් මාතෘකා ප්‍රබන්ධයට නැගීමට කැමැත්තේ ය. මෙහි දී ද එලෙස ය. වෙසෙසින් ඔහු විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යයා අරමුණු කරගෙන මෙම නවකතාව ගොඩනගයි. සියුම් නිරීක්ෂකයෙකු ට මෙය අත් පොතක් ලෙස ද  පෙනිය හැක. මනසිකාරගේ පාහේ සියුම් නිරීක්ෂණ මගින් සිසුන් ව අන් අය මගින් භාවිතයට ගැනීම වැලැක්විය හැකි වීම සහ අවසාන පරිච්ඡේදයේ මනසිකාර තම පියා ගේ අහිංසක අභ්‍යන්තරය තේරුම් ගත් පුතෙකු වීම මා සිත් ගත් කොටස් ය. ඉතා වේගවත් ලෙස තාක්ෂණය වෙනස් වන, සිතනාකාරය වෙනස් වන යුගයක, වැඩිහිටි පුතෙකු තම දෙමාපියන් විෂයෙහි "තේරුම්ගෙන ක්‍රියාකිරීම" වටී - අමරකීර්ති ඒ නිලය, නවකතාව අවසානයේ හොඳින් ම අල්ලා ඇත. එනුමුදු  නවකවදය කුණුහරුප කියනා දඟකාරකමක් ලෙස ලඝු වන  ඉඟිති මා සිත් නොගත්තේය.

කිනම් හේතුවක් නිසා හෝ අවසන් පිටු 30 දී පමණ වන "උපක්‍රමික පෙරළීම" මට ඒ වන තෙක් "අහු වුනේ"  නැත;  නැතිනම් "නෑ, වෙන්න බෑ"  කියා සිතුණි. ආපසු ගොස් බලද්දී, එය කලින් "කියවීමට" ඇවැසි තරම් නිමිති කෘතිය පුරාවට තිබිණි. මේ උපක්‍රමය, මේ කෘතිය කෙරෙහි මා දැක්වූ තක්සේරුව වෙනස් කලේය. ඇත්තෙන් ම ඒ වෙන තෙක් මේ කෘතිය කෙරෙහි එතරම් ආකර්ශනයක් නොවීය. ඊට ප්‍රධාන වශයෙන් හේතූන් දෙකකි. ඒවා මගේ පෞද්ගලික කියවීම් බව සැබෑව වුව, මේ සටහන මේ පොත පිළිබඳ මගේ කියවීම නිසා අදාළ යැයි සිතේ. එය මෙසේ ය.

අප රට සීමිත ගී එකතුවක "අට්ඨ කතා - මූල කතා"  මේ වන විට සන්තෘප්ත මට්ටමේ යැයි මම සිතමි -  අප ඒ සතු ගී නියැදිය ම පෝෂණය වන්නේ ගොළුබෙලි වේගයෙන් නිසා විය යුතුය. අනේක අලුත් ගායක ගායිකාවන් අර පැරණි ගී ම තරමක් වෙනස් කරමින් ගයන්නේ ඒ නිසාය. මෙය අපේ සංගීතයේ ම ඛේදවාචකයක් ලෙස මට හැඟේ. ඉතින් එවන් තත්වයක තව දුරටත් "ළඳුණේ" හෝ, "පබළු නගේ" හෝ, "හෙට දවසේ අප දෙදෙනා" ගැන අර්ථ ගැන්වීම් පිළිබඳ රූපවාහිනි වැඩසටහනක්, තවමත් "හිට්" විය හැකි ද යන්න පිළිබඳ මට ඇති වූ ගැටළුවයි. මොකද ඒ පිළිබඳ කතා, අවම තරමින් පසුගිය අවුරුදු 15-20 අතර පත්තර මගින්, රූපවාහිනියෙන්, මුහුණු පොතෙන් අනේක වාරයක් කතා වී ඇති හෙයිනි.  අනෙක් කාරණාව මෙවන් වැඩසටහනක් මගින් මෙහි කියන ආරේ "සැඟවුණු පණිවුඩයක්" අදාළ පාර්ශවයන්ට යැවෙන්නේ නම්, අද වන් යුගයක වට පිට ලෝකයේ "ඇස් වසා" එය කල හැක්කේ සති කීයකට ද කියා ය.  මේ කාරණා දෙක හේතුවෙන් මේ කෘතියේ කතා උපාය තරමක් සරල වැඩි යැයි ද, ඒ හෙතුවෙන් ම විශ්වාසනීය බව මදි යැයි මට සිතුණි. එවන් වටපිටාවක පෙර කී, අවසන් පිටු 30 දී පමණ සිදු වන "අභිසරණය" නවකතාව ට අලුත් රසයක්, කුහුලක්, ගැම්මක් ගෙනදෙයි ( ඒ ගැන වැඩි යමක් නොකියන්නේ අනාගත කියවන්නියන්ට අවැඩක් නොවෙන්න ට වගබලා බැලීමක් ලෙසය.)

එහෙත් මෙහි අන් තැනෙක සංගීතය ගැන කියවෙන කොටස ඉතා රසවත් ය. ඒ, ඊට සුදුසු කාලයක ට අනුරූපව කියැවෙන නිහාල් නෙල්සන් පිළිබඳ කොටසකි. අසූව දශකයේ මුල මාගේ ඥාති අයියා කෙනෙකු ( ඔහු එතකොට උසස් පෙළ කරන්නෙකි - මා තුනේ හෝ හතරේ පංතියේ විය යුතුය ), නිහාල් නෙල්සන් ගේ "ගුණේ අයියාගේ කාමරේ" කැසට් පීස් එක පෙන්වා, 'මෙන්න පොඩ්ඩො නියම කැසට් එකක්' කියා  අත තිබ්බේය (  ගෙදර ගෙනගොස් එක වතාවකට වඩා එය අසන්නට මගේ අම්මා ඉඩ නොදුන්නීය :) )

කෙසේ හෝ පොතේ එම කොටස මෙසේ ය ( ඒ ඔස්සේ මම මාතෘකවෙන් පිට පනිමි );

"ඒ ගුණේ අයියාගේ කාමරේ ඇවිත් ගින්දර වගේ පත්තු වූ කාලයයි.... 'බඩියා' යැයි කෙටියෙන් හැඳින්වෙන්නට යෙදුණු නෙල්සන් බඩීගේ පරමාදර්ශය වූයේ නිහාල් නෙල්සන් හෙවත් නිහාල් අයියාය... තරංගා ලේබලය යටතේ නිකුත් වූ 'ගුණෙ අයියගේ  කාමරෙ' කැසට් පටියේ වූ නිහාල් අයියාගේ ඡායාරූපය බඩී කාමරේ  බිත්තියේ ගසාගෙන උන්නේය. එහි සරැලි කොණ්ඩ හිස දෙපසින් සමෝසමේ දෙවුර දෙසට වැටෙන ආකාරයත්, කර්ලි කෙස් කැරලි  දෙකක් නළලා මතට වැටෙන ආකාරයත්, කර්ලි කෙස් කැරලි දෙකක් නළල  මතට වැටෙන ආකාරයත් බඩීගේ සිත් ගත්තේය. 'ගුණෙ අය්යගේ කාමරේ මස්කට් බූන්දි'  තියෙන බව කියන්නෙ මන්ද යන්න ඉස්කෝලෙන් කට්ටි පනිද්දීම බඩීට  අවබෝධ කර ගන්නට හැකි විය. සූස්තිය ගැහුවම බූන්දි ලොරියක් තිබුනත් මදිය කියන කතාව ගීතය ඇතුළෙහි සඟවා ඇත්තේ මාර ලස්සනටය."

එම ගීයේ  එක් පද පෙළක් මෙසේ ය:

"පච්ච සිරාලා එතකොට කොච්චි ඇලාලා

ගුස්පි රුබාලා එයි මෙහෙ සොමිය සොයාලා

සැප විදලා මෂා වෙලා පීචං වීලා

කැපිල යන්නෙ සක්විති සුව මෙහෙන් වළඳලා"

මට මේ පද භාවිතාව අදටත් වික්‍රමයකි - විප්ලවයකි. ඊට නිහාල් නෙල්සන් ට ආචාර කල යුතුය. අද වන විට බහුල වශයෙන් බටහිර ගීතයට ආස කරන මට, එම ගීතයේ කිසිදු "සිමාවක්" පනවගන්නෙ නැතුව ඉදිරියට යාම ආකර්ශනීයය. එකම ආරේ ගී ඇල්බම දෙක තුනක් නිකුත් කලොත් එම ශිල්පීන් අවලංගුය. ඉතින් අපේ තරුණ පරම්පරාව ජෝතිපාලලාගේ, අමරදේවලා ගේ ගී අලුත් ආරට කීම කෙසේ නම් ඉවසන්න ද ?

නැවත පොත වෙත;
වර්තමාන මාධ්‍ය භාවිතාව, එය දේශපාලනය හා ඇති සමීප සම්බන්ධතාව, කළු සල්ලි භාවිතා කරන  සුදු ලිනන් කමිස අඳින  මෑතක තැන්පත් වූ "මහත්තුරු"  ආදි මාතෘකා ඔස්සේ එක දිගට කියවාගෙන යා හැකි කෘතියකි. අප රටක් වශයෙන් වචන වලට රැවටෙන ආකාරය ගැනත් ජාතිය, ආගම ඉදිරිපිට අතිශය සංවේදි වන අයුරු ත් සත්‍යය. එනුමුදු මේ කාරණාව සැරෙන් සැරේ මතක් කිරීම, අපගේ පෙර කී දුර්වලතාව තරම් ම අප්‍රසන්න වීම හේතුවෙන්,  පාඨකයා ගේ ඉවසුම් රේඛාව අභීයෝග කරන්නේ ද ප්‍රශ්ණ කරන්නේ ද යන්න,  සිතිය යුත්තකි.  අවසන කිව හැක්කේ මෙය ද, කුරුළු හදවත, අහම්බකාරක ( අහම්බකාරක නම්  මා තරමක් කැමති කෘතියකි- එය කතුවරයා ගේ අටවක පුත්තු ආසන්නයට ම එන ආරේ පරිපූර්ණත්වකින් සපිරිය.), ආරේ පාඨක ප්‍රජාව අතර ජනප්‍රිය වන ආකාර කෘතියක් බවයි. එහි සමාජයේ යම් කොටසකට ( මෙහි දී නම් තරුණයින් ),  එක්තරා පණිවුඩයක් ගෙන යෑම මගින්, කෘතියෙන් යම් සමාජ මෙහෙයක් ද බලාපොරොත්තු විය හැක. නුමුදු අටවක පුත්තු ආරේ සාහිත්‍ය රසාස්වාදයක් බලාපොරොත්තු වන්නෝ, තව දුරටත් ඒ බලාපොරොත්තුවෙන් විසිය යුත්තෝය. ඔවුන ට තව  දුරටත් ලේඛකයාගේ විවිධ විෂය හා බැඳී කෘතීන් කියවීමෙන්  වැඩි තෘප්තියක් ළඟා කරගත හැකි යයි සිතමි.

The Power and the Glory - Graham Greene

This novel is almost 80 is old, with the main theme being suppression of the Catholic church by the Mexican government in 1927-1929. Greene had spent some time in Mexico back in the 1930s. Having stood the test of time, this novel had been recognized as one the top 100 novels in the English language since 1930s, by the TIME magazine. This was published in 1940.

The main character is a wayward catholic priest, running from the law. He's fond of the bottle, and had fathered a daughter. Greene uses the term "whiskey priest", to identify the priest. Yet for all his ills, the priest is a keen observer of life, and a man with compassion. Albeit his fear of pain, the man cannot bring himself to run away to save his life, whenever his pastoral responsibilities come up. 

The characters present are interesting, as usual with Greene, and the reader may take up a private journey with few of the characters, and wonder how they fared. In this case, I was intrigued enough to think of the fate of Coral Fellows ( the girl who helped the father to hide, lying to her mother and challenging her father ), the ideology driven Lieutenant who hopes for a better future for his people in a secular state and the half-caste, the opportunist informant - easily the most deplored character in the book. The Book paints a vivid picture of  Mexico - its poverty stricken life, the helpless Indians and struggling expatriates. 

Just like The Heart of the Matter, The Human Factor, Our Man in Havana and a Burnt Out Case, this novel too is brimming with difficult questions that the main characters deal with over matters in life. The main character may lose, or may end up in no better position than they started at, but not before enabling the reader ponder over the human condition at length. I guess this is the main reason I keep returning to Graham Greene, for my relatively lighter reading, while not compromising on the dilemmas that the human condition is intricately bound with. ( For the record this is the 12th of Graham Greene's work that I've 'read' - read as in, listened via an audio book, plus a skim of the omnibus version of the book I have. The audiobook is a copy of an old recording which had come in a pack of seven cassettes, I learn. The narrator's notice that "this book continues at this point, on the other side of this cassette", had it charm for me, given that I loved my cassette tapes, before CDs took over ).

පේත - එරික් ඉලයප්ආරච්චි

1972 - 2010 පමණ දිර්ඝ කාල පරාසය අලලා, විටෙක අණ්වීක්ෂයකින් බලනාකාරයෙන්,  යම් යම් සිදුවීම් දෙස නිරීක්ෂණයෙන්, සමාජය, සහ එහි විපරීත්වය හි සුවිස්තර කියවීමක් නවකතාකාරයෙන්, රතු පලස තුලින් ලැබුවෙමු.

කෙටි නවකතාවක් වන පේත, 2009 න් පසු ඇති වූ ජාතිකත්ව උල්ලාසය සියුම් නිරීක්ෂණයකට ලක් කරන නිර්මාණයකි. පෞද්ගලික බැඳීම් සමස්ත සමාජ මනෝභාවය මත තීරණය  වන්නේ නැති මුත්, ජනප්‍රිය සමාජ මතය පෞද්ගලිකත්වයේ සීමා ආක්‍රමණය කරලීමත්, ඒ ජීවිත සී සී කඩ හෙළිය හැකි ආකරය විචක්ෂණ ලෙස නිරූපනය කරනා නිර්මාණයකි, පේත. මෙතෙක් දැක ඇති ආකාරයෙන්, කතුවරයා  උපේක්ෂාවෙන් අප සමාජයේ රෝගී දේශපාලන මතවාදි කොටස් කියවන්නෙකි. පාදයාත්‍රා මගින් අපේ වමේ විපරීතවබව හා වංක බව ගැන කියවීමක් කල ඔහු, පරදේසී මගින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල පැවැත්ම සඳහා ඔවුන් ට යාමට සිදු වන දුර ගැනත්, ඔවුන්ගේ සද්භාවය ගැනත් ප්‍රශ්ණ කලේය. පේත මගින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වල පැවැත්ම මෙන්ම, ඔවුන් කරනා වැඩ කොටස වෙනුවෙන් වෙන වෙහෙස ගැන යම් නිරීක්ෂණයක් කරන නුමුදු, නවකතාවේ ප්‍රමුඛත්වය ලැබෙන මාතෘකාව උමතු ජාතිවාදයයි.

ඊට අමතරව, මා මෙහි දුටු වඩාත් ආකර්ශනීය ම කොටසක් නම් කුලසිරිගේ පාපොච්චාරණයයි. පුතෙකු වයස් ගත වත් ම තම පියා ව වඩාත් ම තේරුම් ගැනීම යන කාරණාව මෙහි ආකර්ශනීය ලෙස කියැවී ඇත. මේ කාරණව හුදෙක් තනි සිද්ධියක් ලෙස සැලකීමට මා පසුබට වන්නේ, මෑතක කියවූ තවත් කෘති දෙකක් හෙතුවෙන් - පළමුවැන්න මයිකල් ඔන්ඩාච්චි ගේ "Running in the Family" කෘතියයි. එහි ඔහු තම පියානන්ගේ මත්පැන් වලට අබ්බැහි අවසානය සහ පවුලේ විසිරයාමට තම මව වෙත සියුම් ව චෝදනා නගයි - මේ, තම පියාගේ මත් පැන් ලෝලිබව හේතුවෙන් වූ විපරීත හැසිරීම බොහෝ දුරකට තම මව ඉවසා සිටීමෙන් ද පසුව ය. අනෙක් කෘතිය සුපිරි රොක් තරුවක් වූ ප්‍රින්ස් ( Prince ) ගේ "The Beautiful Ones" නම් වූ අසම්පූර්ණ චරිතාපදානය යි. එහි ප්‍රින්ස් වඩාත් ඍජුව තම දෙමව්පියන්ගේ විවාහය දෙදරා යාම ගැන තම මව වෙත චෝදනා නගනවා පමණක් නොව, තමන් නව යොවුන් වියේ දී තම පියා සමඟ වාසය කල අවදිය ඉතා ප්‍රීතිජනක එකක් බව අඟවයි ( ඉතා ජැන්ඩිය ට හැඳ පැළඳීමට පුරුදු වූ, රූපයෙන් සපිරි තම දෙමව්පියන්, මෙහි "beautiful ones" යන්නෙන් අඟවන්නාක් මෙන්ම, එය ඔහුගේ ගීතයක ද නමකි ). පේත වෙත නැවත එන්නේ නම්, එහි කුලසිරිගේ මේ පාපොච්චාරණය සහ ඉහත කී කරුණු අතර යම් සාම්‍යයක් දකිමි.

 

"තාත්තා පිළිබඳ ඒ වෛරී සහගත අදහස මගේ සිතේ පැල පදියම් කළේ අම්මා තමයි. ඒ ගැන සැකයක් නැහැ. ඒ නිසාම තමයි මම විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍ය කාලයේ දී පහසුවෙන් ම ජේවීපී දේශපාලනයට ඇදුණේ. ශ්‍රී ලංකා,  සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් තුන් හවුල් ආණ්ඩුව මට පෙනුණේ  අප්පච්චිගේ  ආණ්ඩුව හැටියටයි. ඒකට ගහන්න අවි ගැනීම මගේ පමණක් නෙවෙයි අම්මාගේ ද රහසිගත බලාපොරොත්තු සඵල වීමක් වෙන්න පුළුවන්. ...  තාත්තාගේ හොඳ නරක සියලු දේටම විරුද්ධත්වයක් තමයි තිබුණේ. 

...

හිරේ ඉඳලා නිදහස් වෙලා කඩේ පදිංචියට ඇවිදින් හැබෑවට පුනරුත්ථාපනේ  වෙච්ච අවධිය.... ඒක මාතෘකා කරන්න පුළුවන් අම්මාගේ අවදියෙන් තාත්තාගේ අවදියට පැමිණීමක් හැටියට. ඒ වුණාට එතකොට මම සම්පූර්ණයෙන් ස්වාධීනයි. එතන අම්මෙකුත් නැහැ. තාත්තෙකුත් නෑ." (29-30 පිටු )

ජයසිරි ගේ චරිතය, එහි නිසැක අවස්ථාවාදය, ජාතිවාදය සහ වෛරය පෙන්නා ඇති අයුරු ද අපූරු කියවීමකට තුඩු දේ. සත්‍යය, අපැහැදිලි කොටස් ඉරි ඇඳ තමනට වාසි ලෙස අර්ථගන්වා ගැනීම එහි ලක්ෂණයකි.

සේගු ගේ චරිතය ද කියවීමට වැදගත් චරිතයකි. ඔහු ද සිංහල ජාතිය සමඟ වෛරයෙන් සිටිනුයේ ඔහු කුඩා කල පෝලියෝ එන්නත වෙනුවට වතුර විද තිබීම හේතුවෙන් ජීවිතකාලයට අබ්බගාතයෙකු වීම හෙතුවෙනි ( මන්නාරමේ වෙසෙන ඔහු වෙත එන්නත් බෙහෙත් පැමිණෙද්දි, එය අවසන් ව තිබීණ. අප ට බගන්දරා හි හමුවන බාලයා ද පෝලියෝ රෝගියෙකි - ඒ ඔහුගේ ( සහ කුලසරි ගේ අම්මා ගේ ) නොසැලකිල්ල හෙතුවෙනි.  එහෙත් සේගු ට වඩා පහසු හතුරෙකු හමු ව ඇත. අයෙකුට තම අම්මා ට වෛර කරනවා ට වඩා පහසුවෙන් අන් ජාතියකට වෛර කරලීම පහසුය.

මෙහි තැනෙක සාලිය මෙවන් කතාවක් පවසයි.

"උපන්‍යාස කියන්නේ සත්‍යයේ අවතාරවලට. ඒවා සත්‍යය වීම සඳහා ඇවිදින අවතාර. සත්‍යය වුණොත් ගොඩ. එහෙම නැත්තං දියවෙලා මැකිලා යනවා." ( 38 පිටුව )

"දැන් මේ ලෝකයේ බලවතා ඇමරිකාව නොවේ. මහජන මතය තමයි බලවතා. අපේ රටට අතපොවන්නේ චීනෙයි, ඉන්දියාවයි නොවේ. අපිම හදා ගන්නා මහජන මතය තමයි අදිසි සතුරා." ( 40 පිටුව )

 මේ කාරණා දෙකෙන් අර්ධ සත්‍යයක් නැතිනම් සත්‍යයේ අවතාරමය ස්වරූප ගැනත්, ඒ එක් ස්වරූපයක විකෘතියක් උඩ මහජන මතය විකාශනය විය හැකි අයුරුත් කියැවේ.

බගන්දරා, රතු පලස ( ඇවැසි නම් විතණ්ඩ සමය සහ ආදරයේ සිමෙන්ති, සමාන්තර කියවීමක් සඳහා ), ඔස්සේ වසර හතලිහක් පුරා මෑත අතීතයේ  අප රට මුහුණ දුන් සමාජ දේශපාලන  සිද්ධාන්ත මාලාවන්, සයිබර් අවකාශ යුගයක, මාධ්‍ය මගින් තීරණය කෙරෙන යුගයක,  එළිපත්තේ සිට කෙරෙන විවරණයක් බඳුය මෙය. එනම් 2009 දී යුද්ධය අවසන් වූ අලුත, අතිශයින් පෞද්ගලික සිදුවීම් මාලාවක්, ඊට ඍජු අදාළත්වයෙන් පරිබාහිර පිරිස වෙනුවට,  මහජන මතය මගින්  වැරදි කරුවන් තීරණය කරලීමේ අවදානම ගැන අපූරුතම කියවීමකි මෙය. මෙය අප සැම විසින් කියවිය යුතු ම පොතකි. මේ පොත තනි ව කියවා එහි රසයක් ලද හැකි  වුවද, පූර්ණ චමත්කාරය, අර්ථරසය හා රසාස්වාදය උදෙසා, දිගු වුවද බගන්දරා සහ රතු පලස කියවා, පේත කියවීම වඩා උචිත බව සිතමි.

****1/2
නවකතා
2019 ගොඩගේ ප්‍රකාශනයකි