Sunday 31 October 2021

මිනිස් වටය - එරික් ඉලයප්ආරච්චි

 


දුලභ පෙරවදනක් ලියන කතුවරයා පවසන්නේ, නූතනයේ කෙරෙන අර්ථ නිෂ්පාදන හා පරිභෝජනය හේතුවෙන්, "වර්තමාන ලේඛකයාට මෙන්ම පාඨකයාට ද (යට කී) අර්ථ ජාලය විනිවිද දැකිය හැකි කෘතහස්තභාවයක" උවමනාව ගැන ය. එය ම මෙම කෙටිකතා සංග්‍රහය කියවිමට පාඨකයාගේ මැදිහත්වීමේ අවශ්‍යතාව මතු කරයි.

 

 

4. කෆ්කා සහ තාත්තා: පියෙකු සහ පුතෙකු අතර පරම්පරා වෙනස ගෙනෙනා දේශපාලන මත වෙනස්කම් ද (එවන් දේශපාලන උණක් ඇති පුද්ගලයන් නම්), ඔවුන් අතර ඇති බැඳීම තාවකාලිකව සඟවමින්, මට ගැටුම් නිර්මාණය කිරීම සුලභ දෙයකි. 2011 වන විට ( එන්ම මෙම කෘතිය පළ වූ අවුරුද්ද ), midnight's children හි සිනමානුකරණය, "පුවතක්" ව නැගී සිටියේය. එය පසුබිමක් කරගෙන, මෙම කෙටිකතාව, පියෙකු ගේ බලාපොරොත්තුත්, පුතුගේ ස්ථිර දේශපාලන මතවාද ද ඔස්සේ නිර්මාණය වූවකි. පුතාගේ  ජාත්‍යන්තර කලා නිර්මාණයකට සම්බන්ධ කරවීමට  ඇති බලාපොරොත්තුව, ඔහුගේ පියා ගේ දෑස් ඉදිරියේ බිඳ වැටෙන්නේ, කෆ්කා ගේ The Trial පොත පුතා පරිශීලනයට ගෙන ඇතැයි දැකීමෙනි. ජවිපෙ දේශපාලනය විනාශයකට මුලක් ලෙස දෙවතාවක් ම දැක් ඇති පියා, කෆ්කා ආගාධයක් ම ලෙස දකී.  පියා දකිනා පරිදි, පසුගාමී දේශපාලනයක අතකොළුවක් වීම අතැර  ජාත්‍යන්තර නිර්මාණයකට සම්බන්ධ වීමට ඇති අවස්ථාව ට පයින් ගැසීම මුග්ධ බවකි.
සිත් ගත් කොටස්/පාඨය:


7. උලලේනෝ: සමාජ පෙරළිය පෙන්වන කෙටිකතාවකි. ජාත්‍යන්තර කීර්තියට පත් වූ සමාජ විද්‍යාඥ්ඥයක් වුව, ඔහුට ලංකාවේදී රූපවාහිනියේ මුහුණ පෙන්වන්නට සිදු ව ඇත්තේ සුපර් ස්ටාර් තරඟයකට සහභාගි වන සිය පුතු හේතුවෙනි.  එලෙසම සමාජ විද්‍යාඥ්ඥයින් වුව සමහර විෂයන් ගැන සමීක්ෂණ නොකෙරෙන්නේ, එම විෂයන් වලට ඇති පෞද්ගලික සබඳතා වැඩි හේතුවෙනි ( "මටත් හිතුනා ඒ රිසර්ච් එක පර්සනල් වැඩියි කියලා" 53 පිටුව). බරපතල ලෙස වර්තමාන සමාජ හැසිරීම් ගැන කතා කර ද ඉතා යථාර්තවාදි ලෙස ලියැවී ඇති තවත් අපූරු කෙටිකතවකි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:

15. මොරොක්කෝ දිනපොත: දිනපොතක සටහන් ආකාරයෙන් ලියැවී ඇති මෙම කෙටිකතාවේ රසය පවතින්නේ සැබටිකල් නිවාඩුව ගත කරන ප්‍රංශ භාෂාව පිළිබඳ මහචාර්‍ය්වරයා,  විශිෂ්ඨ ලේඛකයන් කිහිප නමකගේ මොරොක්කෝව සහ ඇල්ජීරියාව ආශ්‍රිත අත්දැකීම්, හෝ නිර්මාණ වල කොටස් මතක් කරලීම ඔස්සේ ය. ජේම්ස් ජොයිස්, ඔස්කාර් වයිල්ඩ්, ඇල්බෙය කැමූ, අන්ද්‍ර ජිද්, සහ විලියම් බරොස් ඉන් කිහිප දෙනෙකි. ඒ අතර අප මහාචාර්‍යවරයා මුහුණ දෙන තරමක් පුදුම සහගත සිද්ධීන් ද මෙම සටහන් අතර වෙතත්, සමස්තයක් ලෙස කෙටිකතාව රස වින්දෙමි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:


8. මිනිස් වටය: මීගමුව සිට හලාවත පමණ දක්වා කොටස වෙසෙන බොහෝ ජනයා ට ඉතාලිය යනු දෙවෙනි මවුබිමකි.  මීගමුව වෙරළබඩ ආශ්‍රිත ධීවර ජීවිතය, එම පරිසරය විස්තරයෙන් ඇරඹෙන මෙම නිර්මාණය, අයෙකුට අන් රටක, අලුත් වටපිටාවක් ගෙනෙන නැවුම් බලාපොරොත්තු වල වටිනාකම අනුව, ජීවිත අවදානම සුළු දෙයක් බවට පත් වෙන අයුරු පෙන්වා දෙයි. ඔහුට අහිමි එම තරුණිය ට අයත් බෝට්ටුවක් පිළිබඳ පහත සඳහන් විස්තරය,  මෙම කෙටිකතාවේ ප්‍රධාන චරිතය වන ලයියාගේ සැබෑ සිතුවිලි පිළිබඳ ඉඟිකරයි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:

11. සුනාමි මිතුරා: සුනාමි මිතුරා යනු වචන දෙකම වචන හා කෙළියකි. සුනාමිය නිසාම ඒ ව්‍යසයනයට කම්පා වී ඕස්ත්‍රේලියාවේ සිට ලොකුරත්න අමතා උදවුවට එන බව කියූ පරන සරසවි මිතුරෙකි. එම සරසවි මිතුරාට සුනාමිය වස්තුවෙන් හා ස්ත්‍රී සම්පතෙන් ද මිතුරෙකු වී ඇති බවකි. සුනාමියෙන් වසර හතකට පසුව ලියැවී ඇති මෙම කෙටිකතාවේ මුල් කොටසේ සුනාමි ව්‍යසනය පිළිබඳ විස්තර, එකල අප දුටු රූපවාහිනි දසුන් මතක් කරයි. පළමු වරට සුනාමි යන වචනය ඇසීමේ, සහ එහි අකුරු පෙළගැසීමේ අත්දැකිම ද එහි ඇතුලත් ය. ඒ අතර ලොකුරත්න ට තම ගම ට් අවූ ව්‍යසනය විඳ දරා ගැනීම අපහසු වී ඇත. මේ සමාජයේ ඉහළ නගිත්ම තම ගම අමතක කල හෝ, අමතක කරන්නට සිදු වූ හෝ, අයෙකි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:


10. අස්ස කරත්තෙ: ලංකාවේ ඇති හැකි කෙනාගෙන්, අන් අය යම් යම් උදවු පදවු පැතීම මෑත සංස්කෘතියෙම කොටසක් වැනි ය. දේශපාලඥ්ඥයින් විෂයේ මෙය ඉතා උග්‍ර ය. අද අප රට ප්‍රධාන පවුලක්, රට ට ම පිළිලයක් ලෙස පරම්පරාවෙන පරම්පරාවට ඥාති සංග්‍රහය උඩ දුවා ඇත. එහෙත් මෙහි එන දේශපාලඥ්ඥ ඥාතියා, තම ඥාතීන් ව ප්‍රයෝජනයට ගන්නේ, තම ඕනෑ උවම්නාකම් වලට සෑහෙන පරිද්දෙන් ක්‍රියා කරනා අතර, ඥාතීන් ට ද යම් සහනයක් ලැබුනොත් ලැබුනාවේ යන ආස්ථානයක සිට මෙනි. මෙහි එන සාර්ථක කෙටිකතා ගොන්න අතර ඇති අතිසාර්ථක නිර්මාණයකි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:



4. හෘද සාක්ෂිය: වලව් පැලැන්තියේ කාන්තාවක් විවා පත් කොට ජයසුන්දර විවා පත් වූ අලුත, වල් ඌරෙක් අනීමෙන් අනතුරට පත් වේ. ඔහු ගේ නැසී ගිය මස්සිනාගේ සැබෑ පෙර කල චේතනාවන් තේ පඳුරු ඇතුලේ ලගින වල් ඌරෙකුගෙන් නිරූපනය වේ ද? ජයසුන්දර ගේ "තරඟකරුවා" හා සමාජ තත්ත්වය සැසඳීමෙන් ඔහුට මදි පුංචිකමක් හැඟේද ? භීෂණ සමය, පෙර දැනහැඳුනුම්කම් නිසා පවතින සිත්වේදනා, කුප්පි ලාම්පුවෙන් අදටත් එළිය ලබන වලව්වේ උඩුමහල, ඒ කාලකන්නි යුගය පිළිබඳ මතකයන් වල බර ජීවිත ආරක්ෂා කරගත්තෝ වුව ගෙවන්නෝය. මල මිනිසා ගේ බලපෑමෙන් ජයසුන්දර දිවි තිබෙන තුරා පසුතැවෙනා බවට සැකයක් නැත. ඇත්තෙන්ම යටි සූත්තරයක් සහිත නිර්මාණයකි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:


9. සප්තක පෙට්ටිය: ජර්මානු ආර්‍යාවගේ නැති වුනු ෂෙලෝ පෙට්ටිය! නිවර්තන දේශගුණයෙන් බේරීමට වායුසමනය කොට තිබූ ෂෙලො පෙට්ටිය "නැති වී" ත්‍රී වීල් ඉස්කූටර් මත්තෙන් තැනින් තැනට මාරු වී සරණපාල නම් වැඩාධික සංගීතඥ්ඥයකු අතට පත් ව, එතැනින් ද පහත ස්ථරයකට ගොස්, මත් කුඩු සොයන රේගු නිලධාරීන් අතින් අවසන් ගමන් යයි! එම සමස්ත ගමන අප රට ජනප්‍රිය සංගීතයේ කඩාවැටුමත්, ඊට හොඳ ආම්පන්න, අමුද්‍රව්‍ය ලැබුනත් ඉන් සුදුසු භාවිතයක් නොගන්නා අයුරුත් නිරූපනය වේ. තරමක වෙනස් ආරක කෙටිකතාවකි - එහි ප්‍රධාන "චරිතය" අජීවි යමකි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:

13. නාගරිකයෝ: සේනක ට ආදරය කරන, සේනක වින්දය කරන දිවියේ, මදුවිත අත්‍යාවශ්‍ය අංගයකි. ඔහු එම ඇබ්බැහිකමෙන් මිදීමට ගන්නා උත්සාහය ද, ඔහු ගේ දිවියේ සාමාන්‍ය දිවි පෙවතේ කොටසක් බවට පෙරළේ. ඔහුගේ ඇබ්බැහිකම මදුවිතෙන් ඔබ්බට ගිය එකක් බව පැහැදිලිය. ඔහු ඇබ්බැහි ඒ නාගරික ජීවිතයට ය.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:


5. අනාථ දරු උපත: අප රට බැංකු ක්ෂේත්‍රයේ සමහර බැංකු බංකොලොත් වීම, බොහෝ අමාරුවෙන් සහ කැපකිරීම් මධ්‍යයේ මුදල් උපයා ගත් අහිංසක පවුලකට බල පෑ අයුරු පෙන්වන කෙටිකතාවකි. ගැබිණියක් ලෙස සිය සැමියා ළඟ නැතුව, ඇගේ සියළු අවශ්‍යතා නැතුව දුක් විඳි සුරාජි, ඔවුන් ඉපැයූ මුදල් ද නැති වූ විට මෙලොවට උපදින්නේ අනත් දරුවෙකු ලෙස අර්ථකරගන්නීය.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:


3. පැදුරු පාටිය: මෙම කෙටිකතාව ජීවිතේ වැඩි කාලයක් ගණිත ක්‍රමයන් මූලික වූ වෘත්තියක නිරත වූවෙකුට, මැදිවියේදී කලාවේ රසය කට ගෑවීමක් හේතුවෙන් හටගත් ව්‍යාකූලත්වයක් ඔස්සේ ගොඩනැගුනකි. අපූරු නිර්මාණයකි. අප ඉංජිනේරුවා ගේ බිරිඳ ද සැමියාගේ හැසිරීම හමුවේ විකල්ප ඇසුරක සරණක් පැතිමේ විභවය අඟවා ඇති අයුරු අපූරුය. "There's no fool like an old fool", යන ආප්තය මතක් කරවන්නකි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:

6. උළු කැටය: ගැහැණුන් සිත් වසඟයට ගත හැකි පිරිමි බවකින් යුතු ලොරි රථ රියෙදුරෙකුගේ අතීතාවර්ජනයක් සහ වර්තමානය අතර කතාවකි. එකල LTTE සක්‍රීය කාලයේ ප්‍රබාකරන්ගේ නිල කවියා යැයි හැඳුන්වුනු අයෙකු කීවේ, "කවුරු කවුරුත් බොම්බ තියති කියා ය." තම කාන්තාව ආරක්ෂා කර ගත නොහැකි පිරිමින් ද සියළු දෙනාම ඉවසන්නේ නැත.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:
1. යකඩ ගැහැනිය: කෙටිකතාවට අදාළ සිද්ධින් සිදු වන්නේ මහාචාර්‍ය පියසීලි විජේගුනසිංහ ගේ අවමගුල්දා ය. භෞතිකවාදී ජීවිත පාඩමකට අයනු ආයනු කියා දුන් ඒ යකඩ කාන්තාව ගේ නික්මීම දින අප මැදි වියට ආසන්න, එහෙත් ගැහැණියක් ලෙස ජීවිතය විඳින කාන්තාවක් ද. පුරුෂුයන්ගේ අනේක බලපෑම් මධ්‍යයේ තමනට කැමති ලෙස තම දිවිය ගෙවන්නියකි. මෙය නම් එරික් ගේ හොඳම කෙටිකතාවක් විය යුතුය.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:

14. මහත්මා දවස: මේ කෙටිකතාව 1920 දශකය අග භාගය අලලා ලියූවකි.  එරික්ගේ කෙටිකතා කිහිපයක එන චරිතයක් වන අසැප් ගුරුතුමාත්, දමිළ ජනයා ගේ ආදරයට පත් වාත්තියාර් ලෙස ඇමතුම් ලද ගුරුවායාත් මෙහි චරිතයන් ය. අපට වාත්තියාර් මීට පෙර කෙකි කතාවක ( පෙර සංග්‍රහයක ) ද හමුවේ. 1927 වසරේ ගාන්ධිගේ ලංකාගමනය සමග ගෙතුණු රසවත් කෙටිකතාවකි. කොළඹින් පසුව, චාර්ල්ස් එඩ්වර්ඩ් කොරයා හලාවතින් ඔහුව පිළිගැනීමට සූදානම් ව සිටිද්දී, ගාන්ධි මීගමුවට පැමිණෙන්නේ චෙට්ටියාර්වරුන් මූලික්ව කල ආරාධනාවකිනි. ඒ වන විට ගිනි පොළීකරුවන් ලෙස අන් මීගමුවේ සියළු ජාතීන්ගේ අප්‍රසාදයට ලක් වූ පිරිසකි, චෙට්ටියාර්වරු.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:


12. අසම්පූර්ණ බිත්ති:
ගොළු තරුණයෙකු හා සබැඳි මෙම කතාව, එම තරුණයාට තම සිතෙහි වූ සිතුවිලි, පීඩානයන්, 71 කැරැල්ලේ විඳි දුක් කටොළු කීමට අවස්තාවක් උදා වූ පිළිබඳවය. එම කැරැල්ලේ අසම්පූර්ණ බලාපොරොත්තු, අප සමසමාජ පක්ෂ හිතෛෂී කථකයා ගේ අසම්පූර්ණ රතු බිත්ති වලිනුත්, ලේ පාට වන් රතු පැහැයක් නිවෙසේ සැම තැනම ඉතුරු වීමත් හරහා පෙන්නුම් කරයි.

සිත් ගත් කොටස්/පාඨ:

මෙම කෙටිකතා සංග්‍රහය, කෙටි කතා පහළොවකින් සපිරිය. ඉවත දැමිය හැකි නිර්මාණයක් නැති තරම්‍ ය. තම පෙරවදනින් ඉඟිකරමින් ඇරඹුණු අයුරින්, පාඨකයා ගේ කියවන අතර යම් වැඩකොටසක්, විමසිලිවන්තබවක්, පේළි අතර රූපක අනුසාරයෙන් කියවිමක් බලාපොරොත්තු වන ආරේ විශිෂ්ඨ කෙටිකතා සංග්‍රහයකි. යකඩ ගැහැනිය, හෘද සාක්ෂිය, අනාථ දරු උපත, උලලේනෝ, අස්ස කරත්තෙ, සුනාමි මිතුරා, නාගරිකයෝ, මහත්මා දවස, සහ මොරොක්කෝ දිනපොත ඇත්තෙන්ම අපූරු නිර්මාණය. ඉන් සමහරක්වා මෙතෙක් ලියැවී ඇති හොඳම සිංහල කෙටිකතා අතරට අයත් යැයි සිතේ.

මේ කෙටිකතා සංග්‍රහයට තරුපහකට අඩුවෙන් කිසිදු පිළිගැනීමක් සුදුසු නැත.

ශ්‍රේණිය: *****
ශානරය: කෙටිකතා
ප්‍රථම මුද්‍රණය: 2011

No comments:

Post a Comment