Wednesday, 30 March 2016

Demons - Fyodor Dostoyevsky


Demons - Fyodor Dostoyevsky
(Translation by : Richard Pevear and Larissa Volokhonsky )
*****

Dostoyevsky's Demons had reference to it in another  book completed recently. The book in question is Camus' "The Myth of Sisyphus". The  philosophical reference to Kirilov as the man, who takes the path that  appears to be the next logical step, in the face of the Absurd, makes Demons an almost essential reading, for one who reads "The Myth of Sisyphus". Yet, for all the importance that Kirilov holds in this context, he is but one of the richly constructed characters found in this work - and not even one of the main characters. Originally published back in 1872, it has originally been inspired by the death of a comrade, of a group of agitators led by  Sergey Nechayev. Russia, back then was troubled by moral and political nihilists, as well as youth with other revolutionary ideas. Dostoyevsky had initially aimed this to be a pamphlet in the form of a novel, an anti-Nihilist one, to caution about the dangers of the ideals, then in fashion.



















Friday, 25 March 2016

තහනම් ගහේ ඇපල් - බර්ට්‍රම් නිහාල්



ශ්‍රව්‍ය-දෘශ්‍ය මාධ්‍ය සමඟ වැඩි සබඳතාවක් ඇති, එහි වෙසරදයෙකු ලෙස සැලකෙන බර්ට්‍රම් නිහාල්, තම ප්‍රථම කෙටි කතා එකතුව ලෙස "තහනම් ගහේ ඇපල්" ලියා පළ කරන්නේ, පසුගිය වස හොඳම කෙටිකථා එකතුව වෙනුවෙන් පිරිනැමෙන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය ට නිර්දේශ ලැබීමට වරම් ලද්දේ ය. කෙටි කතා දහයකින් සැදි මේ එකතුව සමස්තයක් ලෙස යථාර්තවාදි රීතිය ඉක්මවා යෑමේ නැඹුරුතාවක් පෙන්වයි. මට මෙම කෙටි කතා සම්ප්‍රදාය මතක් කලේ මීට වසරකට පමණ පෙර මා කියවු "වයඹ දිග වැසියකුගේ දින සටහන්" (ප්‍රභාත් ජයසිංහ ) කෙටි කථා එකතුවයි. මෙම රීතිය තමනට කීමට ඇති බොහෝ දෑ, නිර්මාණාත්මකව, ප්‍රබන්ධයක් තුලින් ඉදිරිපත් කිරීමට අවකාශ ලබා දේ. බැලු බැල්මට "අරගොලන්ගේ" නැතිනම් "මේගොලන්ගේ", පැත්තට "කඩේ යනවා" යන අවලාදාත්මක ප්‍රකාශ වලින් විනිර්මුක්තව, සාපේක්ෂ වශයෙන් පිටත සිට යමක් නිරීක්ෂණය කරනා ඉරියව්වක් පිළිඹිබුවට මෙම රීතිය ඉතා උචිත ය.

ලේඛකයාගේ ලේඛන ශෛලිය ව්‍යක්තය. තැනෙක ගැට පද විසඳුමක් අවශ්‍ය වෙයි (එවැන්නක් මෙහි නැත ), එහෙත් ඒ වදන් පාඨකයා තුල රස නිෂ්පත්තියට හානියක් නොවේ. එය ව්‍යක්ත වුවද, ලුහු කලාව ක ශෛලියක් ද පෙන්වයි. යථාර්තවාදයෙන් ඔබ්බට ගිය, ව්‍යක්ත මුත් ලුහුඬු බස් වහරක් භාවිත කිරීම ආදි ආකෘතිය ශෛලියක් මෙම කෙටිකථා දහයට ම, අතත්‍ය තලයක දී පාඨකයා හා නිර්මාණය අතර සිදුවෙන සංවාදයක භාව ලෝකයක් තනයි.

මෙහි එන "විනෝදපාල" කෙටිකථාව සැලකුවහොත්, දේශපාලන සාර්ථකත්වයට කෙටිම මග, මුලින් අන් මාර්ගයකින් ජනතාව දිනා ගැනීම පෙන්වන කෙටි කථාවකි. අප රට ගායක-ගායිකාවන්, නළු-නිලියන් මහජන ඡන්දයෙන් පත් වීමේ ප්‍රවණතාව දුටු විට මේ කෙටිකථාව, විනෝදපාල-විනෝදපාලිකා ලා ට අපිව පාලනය ට රුකුල් දෙන අපට, ඉතා යෝග්‍ය කෙටි කථාවකි.

"නසරානියා" පාඨකයා මදක් ගැඹුරින් සිතීමට පොළඹවන ආකාරයේ කෙටි කථාව කි. හරි-වැරැද්ද, පිය-පුතු සබඳතාව, අයෙක් සැමදාම නිවැරදි විය හැකි ද ආදි කාරණා පිළිබඳ පාටහකයන් සිතීමට පොළබවයි.

"ජීවයාගේ ආත්ම ජාලය" කෙටි කථාව  අන් මානයක් වෙතින්, අප කුඩා බව, අප දකින අසාධාරණය යන්න, ඊට වඩා පුළුල් තලයක් තුල එසේ අර්ථ ගැන්වෙන්නේ නැති අයුරු , අපූරු නිර්මාණයක් ඔස්සේ නිරූපනය කරයි. මෙහි එන සර්ථක නිර්මාණ වලින් එකකි මෙය.

"අළුකොබෙයියා" ද දේශපාලන කෙටිකථාවකි. බලකාමය, මමංකාරය, නිලධාරීන්ගේ මුග්ධබව ඔස්සේ පාලකයින් තව තවත් මමංකාරය උග්‍රස්ථානයට පිවිසීම ආදි කාරණා ඉතා සාර්ථකව නිරූපිතය.

"තහනම් ගහේ ඇපල්" ආදම්-ඒව ඉතිහාසය සාර්ථකව වර්තමානයට ගලපවා ඇත. අප වසන සමාජයේ ස්ත්‍රිය ට අත්වන ඉරණම, තම ජන්මය හා බැඳි ඇති අයුරු, පාඨක සිත කොනිත්තන අයුරකින් ලියා ඇත.

මෙහි එන "යකාගේ කතවක්" හාස්‍ය මතුකරන අතර, මිනිසෙකු සිහිනයක් තුල කරනා ගණුදෙනුවක දී තම බිරිඳ ගේ හෝ තමාගේ ජීවිතය පරදුවට තබන ගූඪ ස්වභාවයකුත්, අවසන් මොහොතේ තම දිවිය, තම බිරිඳගේ නුරුස්සන ගති ඔස්සේම රැකෙනා බවක් ද ගම්‍ය කරවයි. හොඳ නිර්මාණයකි. - මෙහි එන කෙටි කථා අතරින් වඩාත් සාර්ථක නිර්මාණයකි.

දේශපාලනය, ඉවසීම සහ ක්‍රියාශීලි වීම අතර ඇති සියුම් සීමාව, "ඔටුවා ට ඔළුව දැමීමට ඉඩ දීමෙහි පළවිපාක", කලට වේලාවට තීරණ ගැනීමේ වැදගත්කම ආදි සම්බන්ධ කාරණා එක්කාසු කොට, දාර්ශනික මට්ටමක ට එළබුණු නිර්මාණයකි, "වවුල්ලු". මෙහි එන ඉහළම තලයේ නිර්මාණයකි.

දාර්ශනික අදහස් සහ දේශපාලන අදහස් අතර පෙරළුණු කෙටිකථාවට රහස් පරීක්ෂක සහ ත්‍රාස රසයක් ගෙන දෙන "හෘද සාක්ෂිය" නම් කෙටි කථාව මෙහි විවිධත්වය වැඩි කරවයි.

බල කාමය සහ කාමයේ බලය අතර සිත් ගන්නා සුළු අරගලයක්, ඉතා සංයමයෙන් යුතුව ගොඩ නැගුණු අවස්ථාවක් ලෙස "කයි තුවක්කුව" හඳුන ගත් හැකිය. මෙය ද දාර්ශනික අදහස් අතරට පාඨකයා ගෙන හැර යාමට සමත් නිර්මාණයකි.

වර්තමානයේ පිරුහුණු දේශපාලඥ්ඥයා ස්ත්‍රි දුෂණය ආදි මහත් අපරාධ කරමින් වැජඹෙති. යකෙකු ඔහුට දෙවෙනි බවට අඟවමින්, වර්තමාන දේශපාලනය පිළිබඳ කියවීමක් රැගත් "මිනිහා වැහුණු යකා" කෙටි කථාව මෙහි එන අවසන් කෙති කථාවයි.

 විටින් විට දේශපාලනික සිදුවීම් එබි කම් කරයි, නුමුත් ඒ කෙටි කථාවට මෝස්තරයක් වන ආරකට ය.  පෞද්ගලිකව මා වඩාත් මනාප නිශ්ශංක විජේමාන්නයන්ගේ කෙටි කථා වලට ය. මෙහි සමහර කථා විජේමාන්නයන් සිහි ගන්වයි. එහෙත්, ප්‍රභාත් ජයසිංහගේ කෙටි කථා වල ආරක් ද ඇත. දුර්වල කෙටි කථා නැති ම තරම් ය.මා සාපේක්ෂ වශයෙන් අඩුවෙන් රස වින්ද කෙටි කථාව වනුයේ "අළු කොබෙයියා" නම් වූ කෙටි කථාවයි. වෙනස් ආරක,  නැවුම් ස්වභාවයකින් හෙබි රසවත් කෙටි කථා එකතුවකි. අයෙකුට කියවීම උදෙසා  නිර්දේශයට, නොපැකිලෙමි.



Monday, 14 March 2016

The Myth of Sisyphus: Within the Limits of Camus, and the Choices beyond

"There is but one truly serious philosophical problem and that is suicide"


     So begins, Camus' reflection on whether life is worth living, and his exploration as to why man create. It is one of the most cold, unemotional, condensed works I've come across. It is brutally honest and  difficult to read on at a pace. I took literally months over it. In actuality this writing exercise is the road to another exercise of reading, given that few will take the time to read the resulting essay. I have a very strong hunch that I will read and re-read this book during my life time. Not because I am convinced about Camus' solution, but because the questions he asks are of the utmost importance.

The Essay is divided into four major parts- the first of which is  titled, "An Absurd Reasoning". Here he ponders about why one dies voluntarily ? He comes up with the basic premise that one does so because he or she has identified albeit instinctively the absence of any profound reason to go on living. To quote: "This divorce between man and his life, the actor and his setting, is properly the feeling of absurdity." He argues then, it is logical and legitimate to contemplate on suicide. He conceeds, that there is an attachment to life not withstanding all the ills of the world, and of course the hope for a better place, after life. He makes a worthy observation, that it is not easy to be logical to the bitter end, and usually ending one's life is an emotional conclusion. He ponders on what it is meant, for man to understand the world. He replies that it means to reduce it to terms that he can comprehend. He infers that the world is unknowable, taking a jab at the rationalists, thus: "With the exception of professional rationalists, today people despair of true knowledge." There is a subtle twist in words here, that should be appreciated. He shows that intelligence too says that the world is absurd, contrary to all the pretension by reason that all is fine. This however shouldn't be thought of as inferring a legitimacy for Irrationality. Camus says that Irrationality is ever present, and that the irrational is vast. He deplores irrationality from his tone.

He turns his attention to existential philosophies, and says thus:
"I see that all of them without exception suggest escape. Through an odd reasoning, starting out from the absurd over the ruins of odd reason, in a closed universe limited to the human, they deify what crushes them and find reason to hope in what impoverishes them. That forced hope is religious in all of them." In dealing with them he criticises  Chestov, Kiekegard and Jaspers. The following quote captures the gist of the criticism: "To Chestov reason is useless but there is something beyond reason. To an absurd mind reason is useless and there is nothing beyond reason." It is this acceptance of hopelessness, and coming to terms with it, which is a main characteristic of the Absurd Mind. He terms existential attitude as Philosophical suicide.

He further elaborates his position and his choices thus:
"I don't know whether this world has a meaning that transcends it. But I know that I do not know that meaning and that it is impossible for me just now to know it. What can a meaning outside my condition  mean to me ? I can understand only in human terms. What I touch, what resists me - that is what I understand" This is his position all along. While in this position, Rationality with its present limitations which cannot explain everything, Theology and even Nibbana (which never figure in these pages ) does not measure up a solution. It is when Chestov challenges these limits that Camus identifies, with reason from his point of view, that it is an escape and a deification of the incomprehensible. Camus, prefers to face up the stark truth as he understands it. Thus he says:
"I understand then why the doctrines that explain everything to me also debilitate me at the same time. They relieve me of the weight my own  life and yet I must carry it alone."
Camus does recognize that the loss of  hope of eternity, gives him freedom of action.

The next section is called "The Absurd Man". Here he explores the mind of the absurd man, starting with the thought that the absurd man gives up the comfort of the eternal. To quote, "The certainty of god giving a meaning to life far surpasses in attractiveness, the ability to behave badly, with impunity." He infers the courage involves. He explores the opportunity available to an actor to live a whole exceptional life, within his given role. Camus understands the religion would always be against him. To quote: "We are not ignorant of the fact that all churches are against us. A heart so keyed up eludes the eternal, and all churches, divine or political, lay claim to the eternal. Happiness and courage, retribution or justice are secondary ends for them. It is a doctrine they bring, and one must subscribe to it. But I have no concern with ideas or with the eternal. The truths that come within my scope can be touched with the hand, I cannot separate from them." I am almost inclined to believe that the limitations that Camus sets himself, are parochial in a sense, that only the most obvious of the materialistic manifestations can be included in his convictions. It become evident from the fact that he is ready to give up all that science purport to have discovered since they are not evident. To his credit, most of the ardent supporters of science tend to believe what scientists say, thinking that if the actual experiment is to be carried out, it can be proven ; their argument is that no experiment of that nature can be used to prove the meta-physical. So While Camus is more generic and fair in one sense, he is parochial in another. He has understood that it will not do to broaden his scope of limitations, albeit he leaves no space for exceptions and loopholes.

In the penultimate part of his essay, Camus dwells on creation, artistic creation in particular. He professes that there is no difference between philosopher and the artiste with respect to their life long creation. To quote: "In opposition to the artiste, it is pointed out that no philosopher ever created several systems. But that is true, insofar, indeed,  as no artist ever expressed more than one thing under different aspects."
Camus spends special emphasis on Kirilov, the Engineer who commits suicide on Dostoevsky's "Demons". It was only yesterday I read about the thoughts of Kirilov, on the night he committed suicide. The thoughts of Kirilov are so much similar to Camus, I am not reluctant to believe that Kirilov among other  fictitious characters was instrumental in influencing Camus. Kirilov says: "It is my duty to proclaim unbelief. For me no idea is higher than there is no God. Th history of mankind is on my side. Man has done nothing but invent God, so as to live without killing himself; in that lies the whole of world history up to now. I alone for the first time in world history did not want invent God. Let them know once and for all." ( Demons - Fyodor Dostoevsky )


Kirilov, further says:
"Listen to a big idea: There was one day on earth, and in the middle of the earth stood three crosses. One on a cross believed so much that he said to another: 'This day you will be with me in paradise.' They day ended, they both died, went, and did not find either paradise or resurrection. What had been said would not prove true. Listen: this man was the highest on all the earth, he constituted what it was to live for. Without this man the whole planet with everything on it is--madness only. There has not been one like Him before or since, not ever, even to the point of miracle. This is the miracle, that there has not been and never will be such a one. And if so, if the laws of nature did not pity even This One, did not pity even their own miracle, but made Him, too, live amidst a lie and die for a lie, then the whole planet is a lie, and stands upon a lie and a stupid mockery. Then the very laws of the planet are a lie and a devil's vaudeville. Why live then, answer me, if you're a man.” Yet, Dostoevsky doesn't end up where Camus did. Talking of Dostoevsky's last work, Brothers Karamazov, Camus realises that it is "not an absurd work, but a work that propagates the absurd problem." The problem is the same - yet Dostoevsky ends up taking the side of God.

In the short last section, Camus' compares the choice of the absurd man to Sisyphus and says:
“I leave Sisyphus at the foot of the mountain. One always finds one's burden again. But Sisyphus teaches the higher fidelity that negates the gods and raises rocks. He too concludes that all is well. This universe henceforth without a master seems to him neither sterile nor futile. Each atom of that stone, each mineral flake of that night-filled mountain, in itself, forms a world. The struggle itself toward the heights is enough to fill a man's heart. One must imagine Sisyphus happy.” 

Upon summarizing the book albeit inadequately as I've done above ( for I confess it is beyond my capability to summarise with my limited faculties), I write below as a means of thinking out loud - an extension if you will, which I hope should help me appreciate Camus' treatise more. It is this, which baffles me. I suspect that nine out of ten, after spending many days of pondering upon reading this, eventually accepts a belief. Belief in what the scientists tell us, and they have no reason to doubt ( because science reevaluate itself, and the stark truth that man knows more than he did a hundred years ago ) -  they extend the dotted lines and take comfort in the belief that man will eventually get there - maybe not in their time; not even in their children's', but one day. This is how they look at the question of environmental pollution too - that it is within man's capabilities to understand the world - someday - ( Camus wants a solution, now, in contrast.) He doesn't understand most of what is in the science journals today. Even scientists will not understand, for knowledge is so compartmentalized. It is unlikely that we will ever have a Leanardo Da Vinci ever again, even among the genii. So in effect most of man's bravado claiming that science is the ultimate conqueror and all else is myth, is due to his belief of his kind - the Mankind. In contrast we have an ever diminishing percentage of the world's population which believe in theistic liberation or non-theistic liberation, the writer of this scattered essay, among the latter category. As I've debated above, the question I have is of the limits. I am fully with Camus when he says that life is meaningless. But his solution is to face this meaningless life in its face, and continue either the daily toil or more ambitiously, create. This takes courage, and I concur with Camus on this too. But, outside of the limits, I am told there is science, there is God's eternity and more attractive to me, there is Nibbana. All these are beyond the limits that Camus formulates his equation. The meaningless of life is treated at different levels by the three solutions beyond the limits self-imposed by Camus. Science doesn't accept that life is meaningless ; Theology  accept that life is meaningful, because God gives it meaning ; Nibbana attempts to stop the routine turmoil for good because it accepts that life is meaningless. I stick to this last solution proposed, from here on, because I favour it. I ask myself. Camus, within his defined limits, imagines that Sisyphus is happy. Nibbana, accepts that life is meaningless, or is unsubstantial and hence seeks deliverance from it. It seeks deliverance, through Nibbana, since the Dhamma claims that life is but a samsaric circle that we have no power to stop until, we liberate ourselves. Samsara is beyond the realm of the five limited faculties, and is  beyond the  tools of science too, to date. But Nibbana doesn't give a bonanza as we see understand it today. It doesn't promise eternal enjoyment of faculties. It claims the very opposite. The unsubstantiality of all pleasure of the five faculties. There is no promise at the end of the tunnel, for one who seeks temporal pleasures.
Science is a work in progress; The Dhamma, the proponents claim is a proven solution. I don't see a living example among the proponents. Yet  liberation is Private. If there are those who have liberated themselves, they will not seek to advertise this fact. I find that I am given a choice.  Between, believing in a work in progress which is science, which necessitate me to take the teachings of the scientists at their words, often. I have no strong criticism against them other than the fact that it is a work in progress - an unfinished knowledge system. There is the choice of Sisyphus, who continues, undiminished with courage. Yet, I don't see why I must bind myself within the limits that Camus imposed upon himself.  On the other hand I have Nibbana, which cannot be proven to me until I attain it. It too concede the meaningless nature of life, albeit in a more profound level. Kirilov killed himself to prove that, since there is no God, he is, God. I could take a leaf from his book and seek absolute liberation, to prove its existence. I am much likely to  fail in my endeavor.  But I see that this is my best bet, since I do not want to restrict myself to deception that the whole world can be comprehended by my limited faculties. I know that the reverse is true already. Camus said, famously, "The struggle itself toward the heights is enough to fill a man's heart. One must imagine Sisyphus happy." Why then cannot  I  believe my self happy in search of Nibbana ? 

( Philosophy is best  read on trying to understand how acceptable a certain premise is. It cannot be evaluated sufficiently by focusing on its' literariness alone, I guess. Hence this, my humble effort to understand Camus' treatise, and to what degree I concur with him, and what extension of thought his essay provokes me to indulge in. This should not be read in anyway as a means of forwarding my belief, over that of Camus, to the reader. It is but an exercise of a mental journey, fueled by what Camus forwards, and weighing it with other ideas that influence me )



Thursday, 10 March 2016

භාවගීත - ගුණදාස අමරසේකර


අමරසේකරයන්ගේ පළමු කාව්‍ය එකතුව වූ "භාවගීත" කියවූවෙමි. 1955 දී, එනම් ඔහු විසි හය වියේදි,  කාව්‍ය එකතුව පළ කිරීමට දිරි දුන් සරච්චන්ද්‍රයන්ට කෘතිය පුදා ඇත.  පළමු පොතට පෙරවදනක් ලියූ කතුවරයා, "පැරණි කාව්‍ය රීති මේවා ලිවීමේදී නොසලකා හරින ලදී. එසේ වුව ද මේ හැම කාව්‍යයක ම එයට පොදු ලයක් හෙවත් තාලයක් තිබේ" යැයි පවසයි. මේ කාව්‍ය සංග්‍රහයට භාව ගීත ලෙස නම් කිරීමට මේ  "තාලය" හේතු වන්නට ඇත. මේ තාලය යන්නෙන් රිද්මය යන්න ගම්‍ය වන්නේ නම්, මෙහි එන සියළු කවි වල ඒකායන ලක්ෂණය මේ රිද්මයම බව පසක් කර ගත හැකිය. වරෙක කවියා රිද්මය ම මුල් කරගෙන, අන්තර්ගතය දෙවෙනි තැනට හෙළා ඇතැයි සිතෙන තැන් ද වේ.  කවියා ගේ විශිෂ්ඨ ත ම නිර්මාණ ලෙස සැළකෙන්නේ අමල් බිසෝ සහ ගුරුළු වත වුවත්, මෙහි අංකුර කවියකුගේ පැහැදිලි දසුන් දැකිය හැකි යැයි සිතමි. 2009 මුද්‍රණයට පෙර වදනක් ලියමින් අමරසේකරයන් පවසන්නේ මේ කෘතිය පළමු වරට පස්මත් විරිත ආකෘතිය හඳුන්වා දුන් වගය. ඒ කාරණාව මත පමණක් වුව මෙය ඓතිහාසික කාව්‍ය සංග්‍රහයක් බැව් නොකියාම බැරිය.



මේ කවි පංති අතර ඉතා විශිෂ්ඨ කවි පංති සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ඇත.  ඒ වාගේම කෙටි කථා වන් දිගු, අනවශ්‍ය යැයි සිතන කවි වලින් පංතිය දිගු කෙරෙන, පාඨකයා නිර්මාණය තුල රඳවා ගැනීමට අසමත් නිර්මාණ ද සෑහෙන්න තිබේ. නූතන සිංහල කවියේ ළදරු අවස්ථාවක , කවියා ම කියනා පරිදි ඔහු අවිඥ්ඥාණකව තම කවිකම, සිංහල කවියේ ඉදිරිමග ගැන සිතනා අවදියක ලියැවුණු ඓතිහාසික වටිනාකමකින් යුත් කාව්‍ය සංග්‍රහයක් ලෙස මෙය හඳුන්වා දීමට පුළුවන. මගේ නිරීක්ෂ‍ය වන්නේ නම්, ඒ වන  විට කවියා අතැඹුලක් සේ දත් අත්දැකීම් සහ පරිසරය කවියට නැගීමේ දී හේ ඉතා සාර්ථක වී ඇති මුත්, ඔහුට ඒ වනවිට සාපේක්ෂ වශයෙන් නැවුම් අත්දැකීම් හා අදහස් කවියට නැගීමේදී, එය එතරම් සාර්ථක වී නැති බවෙකි.

දුර්වලතා වලින් පටන් ගනිමි.

තම චින්ත සන්තානයේ ඇති වන අලස කම, පාළුව, ශෝකය ප්‍රකාශ කිරීමට තම නිර්මාණ යොදා ගෙන ඇත. මගේ කියවීම අනුව නම්, ඔහු තැනක භාවිත කරන විරිත, පදවැල් වලට ආරෝපිත වේගය, භාවයට පටහැනි බවෙකි දැනෙනුයේ.

නිදසුනක් ලෙස අලසකම යන කවි පංතියේ මේ කව පිරීක්සන්න:
 "මගේ හැම දිනයක් ම
මෙ ලෙස ගෙවෙ වා නිතර
ඇඳ මතෙහි දිග ඇදී
කල්පනාවෙන් තොර ව
අලස දෙව්දුව ඇගේ
පට සළුව සිත ඔතා
ඇගෙ අලස සිපගැනුමෙ
මා ගනී වා නිබඳ"
කවි පෙළේ, මීට පෙර කව් වල සුනංගුව, එහෙ මෙහෙ දුවන මිනිස් කැළ ගැන පළවෙන අවඥ්ඥාව, පස්මත් විරිත ගෙනෙන වේගය හා කව ම තනි නොබිඳි ප්‍රකාශයක් වීම , හා හොඳින් ගැලපෙන මුත්,  කවියාගේ අලසකම කියා පානා මෙම කවියේ දි  එය උචිත ද යන්න සැකය.

තව තැනෙක කවි පංතියක් අනවශ්‍ය ලෙස දිගුය. එහි බොහො කවි වලින් සමස්ත භාව ප්‍රකාශනයට යමක් එක්කාසු කරතැයි සිතිය නොහැක. "සම්භාෂණය" යන කවි පංතිය නිරීක්සන්න. පිටු හතක් පුරා, කවි 43ක් රැගත් මේ කවි පංතියේ නැවත නැවත  ලියැවී ඇති, පදවැල් බොහෝය. සම්භාෂණය විස්තර කිරිමට කටවහරින් ලියැවී ඇති කොටස් හිස් පදවැල් වලින් ගහණ යැයි සිතේ. කවියක සෑම වචනයක් ම එහි පැවැත්මට අත්‍යවශ්‍ය, එහි භාවය සහ ආකෘතිය පෝෂණයට හේතු වන්නේ යැයි සිතන ගුරුකුළ වෙති. එය සාධාරණ ප්‍රවාදයක් යැයි සිතේ. ඒ අනුව බලන කල මේ කාව්‍ය පංතිය බෙහෙවින් කෘතීම, පාඨකයා වෙහෙසට පත් කරවන ව්‍යායමකි :
"'හා එන්න මෙහාට ම
මාලිනී මෙහෙ එන්න'
'අර වයින් වීදුරුව
ඇන්ටීට ගෙන එන්න'

...

'යන් තිලක, ගඟ ළඟට
මෙහේ හරි ඌස්ණ යි
අර ඉන්න විස කොඩිය
ඒවි දැන් මෙතෙන්ටත්'"

"සැත්කම්ගාරය ළඟදී", "නර කෙස" කවි පංති වලත් මෙම දොස දැකිය හැක.

මෙහි එන විශිෂ්ඨතම නිර්මාණ , අමරසේකර ගේ ජීවන සුවඳ, රතු රෝස මල, කරුමක්කාරයෝ, ගමනක මුල ආදි නිර්මාණ වල මූල බීජ සැපයූ යටලමත්තේ සාරසොබාවෙන් සුපෝෂිත ය. ඇත්තෙන්ම, ස්වභාව සෞන්දර්ය වැනුම පමණක් නොව, ඔහු ගේ මුල් කාලීන නිර්මාණ වලින් ඔහු මුසපත් කල, කාමයෙන් නොකිලිටි, අප්‍රකාශිත පෙමක නිකළැල් සිතුවිලි මතක් කරවන සුළුය.

මෙහි එන "සිතින් කල ගමනක්" කවි පංතිය ඇත්තෙන්ම අප ව ද එම ගමනට එක්කාසු කර ගැනීමට සමත් ය. එය මෙහි එන සාර්ථක කවි පංතියකි.
"පාලමේ මෙ ගොඩ ඇති
අප්පුහාමි ගෙ කඩෙන්
උණට උණු තේ එකක්
හකුරු කා බීලා යමු

ගඟ අයිනෙ උණ පඳුර
හිරු එළිය වැටී වැල්ල
පාරුව ද එ ගොඩ වෙන
එහි ඉඳන් ගැහැනියක
රෙදි ගහන හඬ ගලෙහි
උදෑසන නිසසල වු
කොයි තරම් පියකරු ද?"

"සැඳෑ සිතිවිලි" අප සිතු චිත්‍රණය කිරීමට සමත් මා සිත් ගත් තවත් නිර්මාණයකි.

"රෝල් ගෙය, තාප්පය, උණ පඳුර, පේර ගහ
වසාගෙන හොර හොරෙන් අඳුර එන සැටි පෙනේ
කාරගෙන එනු ඇසේ නාකන්දේ අයියා ද
උණට උණු තේ වතුර ඉව වැටිලා වගේ

....

කොයි තරම් සුන්දර ද කොයි තරම් සුන්දර ද
මට අහෝ ඒ හැඟුම් විඳගන්න යළි බැරි ද
සිතින් වත් මේ මොහොත එහි ගොසින් එක් වෙන්ට
සිත විනා කය නොමැති බඹ ලොවක් නම් මෙ ලොව ?"

අප ද ප්‍රිය කල සමාජයක, ඊට ඖචිත ම පරිසරයකින් පෝෂණය වූ යම් යම් අවස්ථා අප ට ආවර්ජනය කිරීමට සමත් පමණක් නොව, අමරසේකරගේ ඒ සැඳෑ සමාජයේ ම කොටස්කරුවන් බවට  පත්වන්නේ අප ද නොදැන ය.


"මී දුමෙන් වැසුණු ලෝකය" කවි පංතිය ද අප ව උක්ත මීදුමේ අතරමං කිරීමට සමත්ය. ලියැවී ඇති පස්මත් විරිතින් සුපෝෂිත කෙටි වැකි, මා මනසේ මැවුවේ, ඝණ මීදුම නගනා කෙටි දුරය.
"ගඟ දිය ද, පාරුව ද
හිස් ය නිදි ගත් වැන්න
සළුව මී දුම් එතී
දෙ පා අත් බැඳ තිබේ

....

මට මෙන් ම ඔරුවට ද
ඔරුවට සෙ කඩයට ද
පිටත ලෝකය ඇතැ ති
සිහි නො වේ මොහොතකට"

"බොළඳ ප්‍රේමය" කවි පංතිය තරමක් අනවශ්‍ය ලෙස දිගුයැයි සිතුන ද, අමරසේකරගේ මුල් නිර්මාණ වල ඇති කාමයෙන්  "නොයිඳුල්" ප්‍රේමය ගැන ඔහු මනෝභාවය පසක් කරයි. වෙසෙසින් තම නිවස්නේ නැවතී සිටි තරුණ ගුරුවරියකට සිතින් පෙම් බැඳි  අවස්ථාවන් ඔහුගේ "යළි උපන්නෙමි" ඇතුළු තවත් නිර්මාණ වල තිබුනා මතකය.

"ඔබ ගෙ කාමරයෙ වූ මල් බඳුන තුළට මම
හැම දිනෙක උදෑසන සුවඳ මල් දැමූවෙමි
එ විට ඔබ සුදු අතින් මගේ හිස පිරිමදිත
බැති සිතින් පිරුණු හද මම ඔබට පුද කළෙමි

....

විදාගත් නිය දැළැති, ලේ පෙරාගත් මුවැති
පවිටු රකුසෙකු දිටිමි, උරා බොන ඔබෙ රුහිරු

ඔහු පහස රුදු පවිටු දුඟඳ දෙන ගොරහැඩි වු
ඔබට රිසි වූ අයුරු කෙ ලෙස අදහමි අහෝ"

මෙහි එන සාර්ථක නිර්මාණ වල රහස, තමන් හොඳින් ම දන්නා මනෝභවයන්, ඊට හේතුභූත වූ පරිසරයෙන් පොෂිත වැ, අප කවියා එම සුසංයෝගය ඉතා මැනවින් පදවැල් වලට පෙරළා තිබීම ය. ඔහු ගේ මනසට පමණක් ගෝචර, එහෙත් පරිසර අත්දැකීමෙන් සාපෙක්ෂව ඈත් යැයි සිතිය හැකි කව් නිර්මාණ කෘතීම ය, රස හීනය ( නිදසුන් පෙර කී "සම්භාෂණය" , "නර කෙස" නම් වූ කවි පංති ).  එහෙත් අර සාර්ථක සුසංයෝගයෙන් සහ කවියාගේ කවිකමෙන් ඔපවත් වූ කවි පංති අඩකට ආසන්න සංඛ්‍යාවකින් මෙම එකතුව පොහොසත් ය. "අඳුර සහ බිය" වන් කවි පංති නිරීක්සන්න. මින් මවනා චිත්ත රූප, හැඟීම්, පාඨකයා තුලරස නිෂ්පත්තියක් ඇති කරයි

"රබර් ගස්වල මුදුන් මහ කිතුළෙ හේඩාව
අඬාගෙන ඇද වැටෙන දොළ අයිනෙ උණ පඳුර
තාත්ත ගෙ සොහොන් කොත වසාගෙන එන අඳුර
ගලා එන විලාසය මසිත බිය දෙන සුලු ය

...

දොළ අයිනෙ ගල ගාව මෙ වේලෙහි ගන අඳුර
එය ම නේ පිළිකන්න වසාගෙන මේ එන්නේ
ගල් ගහන, තනි කරන, දොළ ඉහළ මඟ වහන
මේ අඳුර දැන් ඇවිත් මෙන්න මගෙ අත ගාව"


නාම මාත්‍රික හෝ අලුත් දේශයක, සිංහල කවිය තම අනාගත මග එළි පෙහෙළි කරලීමට යත්න දරණා අවදියක,  ලියැවුණු වැදගත් කෘතියක් බව අවිවාදිතය. සිංහල කවිය ට පෙම් කරනා, එය නැවත නැවත කියවමින් තමනට ද හොරා එය යම් අයුරකින් හදරණා පාඨකයන් අනිවාර්යයෙන්ම කියවිය යුතු කාව්‍ය සංග්‍රහයක් ලෙස මෙය මම දකිමි.




Friday, 4 March 2016

The Color Purple - Alice Walker



"See my old man's got a problem
He live with the bottle that's the way it is
He says his body's too old for working
His body's too young to look like his
My mama went off and left him
She wanted more from life than he could give
I said somebody's got to take care of him
So I quit school and that's what I did

You got a fast car
Is it fast enough so we can fly away?
We gotta make a decision
Leave tonight or live and die this way"
      ( Fast Car - Tracy Chapman )


   The lyrics of Chapman's song (one time partner of the author ) portray only one aspect of this fabulous Pulitzer award winning novel from 1982. That would be the bleak, abusive background that the sisters Celie and Nittie find themselves in.  However if I am to list out the themes that nurture this novel - Domestic Abuse ; Racial Abuse ; Ethnic Living ; Going Back to Africa ; Free Love and Free Marriage ; Lesbianism ; Feminism ; Learning to live and love ; Maturity ; Success, Revenge and Forgiving - it becomes clear that this is more than a book based on domestic violence.

Domestic abuse, one of the primary themes, and the one which led to all the other circumstances, are presented in quite harrowing detail here.The circumstance that Celie find herself appear to be so hopeless,  the reader feels its weight and prepares for a outright narration of suffering, abuse and despair. Yet, this environment of abuse is only the launching pad for what is to unfold. For all the hopelessness, that appear so dense and permanent at start, the authoress appears to show that kindness does reward, and for all the never ending ups and downs that life brings, a life that is to be lived in and experienced , is yet rewarding. Other than Celie, the other characters - Albert, Shug, Sophie, Mary Agnes, Harpo - all age and make better people of themsleves over the forty years or so, that is in scope. None of them are faultless, none of them not cruel at some stage, and none of them repenting at some stage to become better persons, learning from their mistakes. Love is to be celebrated in all its various formations, with formal boundaries treated with disregard. The detail of the communal living is represented in such naturalness, the reader cannot help but take comfort in the earthy, homely, accepted environment of the extended family that Celie finds herself in, as it matures. People change, love them for what they are as long as they don't wrong you, the book seems to say.
"I be calm.
If she come, I be happy. If she don't, I be content.", things Celie as she thinks of her lover, while the latter is away having her latest fling. This is the nature of the relationships right through the book.

Yet, this is but half the novel. The novel unravels so much else. The relationship between the "white" and the "colored" and how each look at the other with disdain, and mistrust is another major theme.
The episode where  abject injustice is done to Sophia, after all the provocation  which led to the incident, elaborate on the Black and White relationship back in the 40s and the 50s. This episode detail how intolerable it has been for a white to see a black living a comfortable life,  and how cruel justice can be as to break the back of a life.  The author makes it a point to infer that forgiveness would be a long time in coming,  while not sounding proud of it.
“It’s times like this make me know us didn’t make this world. And  all the colored folks talking bout loving everybody just ain’t looked hard at what they thought they said” 

The problem with Africa is looked at, in a more wider view. How the Africans themselves sold their strongest people as slaves- "Today the people of Africa - having murdered or sold into slavery their strongest folks- are riddled by disease and sunk in spiritual and physical confusion. They believe in the devil and worship of the dead" (quote) -  how "Hard Times" were the consequences as stated by the Whites, while being unable to accept the damage they did to Africans.

The Native Africans' own version of the evolution the concept of Adam and Eve make an interesting reading of its own, and kindle the urge in the reader to do some digging up on their beliefs. In fact I found this part so interesting, a few quotes are in order.
 -“The first man that was white. Not the first man. They say nobody so crazy they think they can say who was the first man. But everybody notice the first white man cause he was white.”
And the other, of how they see the white man.
-“They tried to explain to the missionaries that it was they who put Adam and Eve out of the village because they was naked. Their word for naked is white. But since they are covered by color they are not naked. They said anybody looking at a white person can tell they naked, but black people can not be naked because they can not be white.”

On a minor, note of trivia, the Africans believed that Yam was a sure way of preventing blood related disease. Whether this is the origin of the belief would be another interesting point to pursue.

In conclusion, this is a novel that has such a wide span. I saw some reviews in Amazon, identifying this as "Anti-Black Male" - whoaah !!! and I went like, is that all you got from this novel ? This is a novel that can be lived in, and possibly mulled over for at least for a couple of days, for its brutal honesty.  There is also a Sinhala translation of this book, and also a Spielberg produced movie, based on this novel, starring Whoopie Goldberg, which will probably me by next stop with regards, to this book.