මා මෙම ලේඛකයාගේ 'කාල නදී ගලා බසී' කියවා ඇත්තේ 2015 වසරේ ජුනි මාසයේය
(1). එහි ගුණාගුණ මේ ලිපිය අග යොමුවේ ඇත. කාල නදී ගලා බසී හි ධනාත්මක පක්ෂය කෙසේ වේවා, ඔහුගේ ඊළඟ නවකතාව වූ 'සුර අසුර යාමය' කියවීමට මා තෝරා නොගත්තේ ය. එහෙත්, 2022 වසර සඳහා 'ස්වර්ණ පුස්තක සම්මානය' සහ 'රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය' යන සම්මාන දෙකම ජය ගත් නවකතාවක්, එසේ සම්මාන දෙකක් දිනීමට කාරණා කිම යැයි සෙවීම සිංහල නවකතාව ගැන උනන්දු අයෙකුට මග හැරිය නොහැක්කකි. එය ය මේ නවකතාව කියවීමට හේතුව.
ලේඛකයා, පාඨකයා පොතෙහි රඳවා ගැනීමට සමත් ය. ඒ ඔහු කුහුල දනවන අයුරින් ලිවීමට සූර හෙයිනි. ඔහු කතා ගෙතීමට දක්ෂය. මෙම නවකතාව පාඨකයන්ගේ ඇගයුමට ලක්ව ඇත්තේ නම්, ඒ අයගමගේ ගොතා ඇති සාර්ථක කතාන්දරය නිසාය. ඊට පරිසර වර්ණනා, පෙර යුගයක සමාජ විස්තර එක්කාසු කල විට, සාර්ථක පාර්ශවයට බරැති නිර්මාණයක් බිහි වේ. කතුවරයා ශුංගාරය මතුවන අවස්ථා ද නොමසුරුව එක්කාසු කොට ඇතත්, එහි සාර්ථක අවස්ථා මෙන්ම, සල්ලාල කාමුක අහේනියක් අඟවන අවස්ථා ද ඇති හෙයින් කතුවරයාට සමහර සිදුවීම් ගැන ලියද්දී වෙනත් විදිහකට ලිවීමට තිබිණ. අප ට කිසිදා අත්නොවිඳිය හැකි තවලම් ජීවිතය, මීට වසර 80-90 ට පමණ පෙර අම්බලන්තොට ගඟේ වාඩිය ආශ්‍රිත ජීවන රටාව ආදිය සිනමාවක් නරඹනා සෙයින් අප ඉදිරියේ මැවීමට ඔහු සමත් ව ඇත. මේ විස්තර අනුව මෙම නිර්මාණය සාර්ථක එකක් වන්නට ඇති නේද ?
ඒත්, ඉහත ධනාත්මක සාධක ගෙන එන සාර්ථකත්වය ඒ අයුරින් ම මුදුන්පත් කර ගැනීමට අයගමගේ සමත් ව නැත. 'කාල නදී ගලා බසී' විචාර ය කියවන්න - එහි සාදීරිස් තවෙකෙකුට නොදෙවෙනි වීරයෙකි. එවන් ගනයේ වීරත්වයක් නොපෙන්වන්නෙකු අයගමගේ නවකතාවක ප්‍රධාන චරිතයකට තවම ආගන්තුකය. ස්ත්‍රීන් සිත් දිනා ගන්නට සමත්, යුක්ති ගරුක, සටනෙහි සමත්, නිර්භීත - මෙවන් චරිත කොහේ සිටිත් ද? පැරණි කතාන්දර වල සිටිත්. මට වරෙක මෙම නවකතාව ජී. බී. සේනානායකගේ 'වරදත්ත' මතකයට නැඟීය. ඒ පෙර කලෙක විස්තර ලියා ඇති අපූරුව, ගමන් විස්තර ආදිය නිසාය. එහෙත්, එහි ඩිංගිරාල වැනි අසමසම වීරයන් සිටියේ නැත. වරෙක නිවැරදි, වරෙක වරදින, මිනිසුන්‍ ය එහි ප්‍රධාන චරිතයෝ. අනෙක 'කුර හඬෙකි වියැකෙන' හි අන් සැලකිය යුතු චරිත පෝෂණය කොට ඇති ප්‍රමාණය මදිය. තැන්නේ අප්පෝ ඉන් ප්‍රධානය - ඔහු සැම දා සෙවණැල්ලේ සේ ය. ඔහු සිතුම් පැතුම් ඇති මිනිසෙකු ලෙස මතු වන එකම අවස්ථාව ඔහු මුහුණ දුන් ඔහුගේ දෛවය තීන්දු කල අනතුර අවස්ථාවේදී පමණය. සමහර අවශේෂ විස්තර මගින් නවකතාව අනවශ්‍ය ලෙස දීර්ඝ ගන්වා ඇත. මෙලෙස නවකතාව දීර්ඝ කරලීම ගැන තව දුරටත් කතා කල යුතුය.
මා මෑතක කියවූ අතිසාර්ථකම නවකතාව, කෞශල්‍ය කුමාරසිංහගේ 'නිම්නාගේ ඉතිහාසය' යි
(4). දීර්ඝ නවකතාවක් වුව ද එහි අනවශ්‍ය එකම ඡේදයක් හෝ තිබුනේයැයි මට නොසිතිනි. ඊට සාපේක්ෂ ව මෙම නවකතාවත්, මීට පෙර මා කිය වූ ඉලයප්ආරච්චිගේ 'තිවංක කතාව' ත් අනවශ්‍ය ලෙස දිගු කොට ඇති නවකතාය. ඇත්තෙන් ම තිවංක කතාව මේ අර්ථයෙන්, කුර හඬෙකි වියැකෙන ට වඩා අන්තය (බලන්න
2). ඉලයප්ආරච්චි යනු වර්තමාන සාහිත්‍යය ට, බගන්දරා, රතු පලස වන් අතිසාර්ථක දීර්ඝ නවකතා අපට ලබා දුන් ලේඛකයෙකි. එහෙත්, තිවංක කතාව තුලින් ඔහු ඔහුගේ සිත් හි ඇති වන බොහෝ අදහස් වලට පාලනයකින් තොරව ඉඩ දී පාඨක කාලය සුළු කොට තකා ඇත. මෙම නවකතා කියවන සමහර අයවළුන් එසේ කියවන්නේ අන් දෙයකට යොමු කල හැකි කාලයක් කැප කරමිනි. නූතන ලෝකය හෑලි වෙනුවෙන් කාලය ඉඩ නොතබයි. අපගේ හිත මිතුරන් අතර ද දීර්ඝ කතාවට යොමු වෙන්නන් දුර කතන ඇමතුමක දී හෝ කෙටි කරලීමට උත්සක වන කාලයකි මේ. අප සමහරුන් කෙටි පණිවුඩ වලට යොමු වන්නේ මේ අභියෝගය නිසාය. එවන් වටපිටාවක, කිරිකාරයෙකුට 'වාසනාවක් පාත් වෙන' අවස්ථාවක් නවකතාවට අදාළ නොවන්නේ නම්, එ ගැන කියවීමෙන් නූතන පාඨකයෙකු ශුංගාර රසයක් විඳිතැයි සිතිය නොහැක.
මෙම නවකතාව රසවත් ය. කතාන්දරයක් ලෙස වඩාත් රසවත් ය. එහෙත් මෙම කෘතිය අප රට ප්‍රධන සම්මාන දෙකක් ම ජයග්‍රහණය කරලීමට සමත් වූවේ, එම වසරේ අන් නිර්මාණ එතරම් සාර්ථක නැති නිසා ද ? මට තව 2022 ප්‍රකාශ වූ නවකතා රැසක් කියවීමට ඉතිර ව ඇත. දැනට කියවා ඇති නවකතාවලින් රස වඩාත් රස වින්දේ ගිරිජා ය(3). ගිරිජා ද යම් වීරත්වයක් පෙන් වූ අසමාන චරිතයක් වුව ද, පාලනයකින් තොර කේන්තිය ආදි ලක්ෂණ මගින් ඇයට යම් විශ්වාසනීයත්වයක් ලබා දී තිබුණි - අරත් එහි ප්‍රධාන ආඛ්‍යායනට අදාළ නොවෙන සුළු විස්තර නැති තරම් ය. ඒ අර්ථයෙන් අවම වශයෙන් ගිරිජා මීට වඩා, තරමක් හෝ ඉදිරියෙන් ඇති බවකි, අපගේ සාමාන්‍ය පාඨකයකු ලෙස තක්සේරුව.
ශ්‍රේණිය: ***1/2
2022 ප්‍රකාශ වූ තෝරා ගත් නවක්තා කියවීම - 4
(1) - කාල නදී ගලා බසී: https://me-and-err.blogspot.com/2015/06/blog-post_25.html
(2) - තිවංක කතාව: https://me-and-err.blogspot.com/2024/08/eric-thivanker.html
(3) - ගිරිජා: https://me-and-err.blogspot.com/2024/07/manoharijayalath-2022.html
(4) - නිම්නාගේ ඉතිහාසය: https://me-and-err.blogspot.com/2020/11/blog-post.html
