Tuesday 20 November 2018

Some random musings about reading ( on employing the ever dwindling reading time to better use )

In the current era, a person is wont to weigh the pros and cons, the opportunity costs ( for man values leisure time too ), of almost everything he does, for time is possibly the scarcest  resource he or she has. In such a context, how should a person look upon reading as a hobby, as a means of enjoyment and leisure, given that it is relatively a time consuming activity ? These are some random musings that crossed my mind as I dwelt on the matter - namely on the subject of reading fiction ( meaning novels and short stories ), and non-fiction.

Let's start with fiction - having read hundreds of novels over the last couple of decades, my thought process tends to compare them with test matches. Test matches have it all - the character to persevere, the unexpected twists, the chance to wait out for the opportune time, correct one's mistakes (if you will) and the chance to put show one's skill and talent. If one can afford to spend five days over a good test match, it is indeed a rewarding exercise. The English and the Australians still do it at large, and the other countries, to different levels. Tests have traditionally been  considered the litmus test, for a cricketer, for it is thought to sharpen and shape him, and give him character. If one takes a good test match it can be thought of as resembling a miniature life span. With that  try to cut across to its resemblance to a good novel.  The writer of a novel puts in a lot to make it a complete experience. Her experiences, her ideologies, the forms and the techniques that she thinks can best carry her creation. Usually reading a good novel is a winding journey. The reader should have the patience for the atmosphere of the novel to take root, live through the highs and lows, the fast moving and the slow, taste the nuances and savour what the author expected the reader to live through ( for it is a good novel that we talk of here). A good author like Dostoevsky can create characters who will reside in the back of your head for life. It can present the complexity of life, while being part of what appear to be as a whole, lives of selected people over a given time.

The question is can we afford the subtleties, the nuances, the ups and downs of a test match, or a novel, in the present era. Here enters the shortened format - the T20, the fifty over match or the short story. These days the novel that am reading is "The Milkman" by Anna Burns - the Man Booker award winner for 2018. It paints a vivid picture of '70s Ireland with all its petty divisions, the mistrust and the religious bigotry. It is presented from the point of view of an eighteen year old girl, who builds a wall surrounding her, leaving her mother, and her neighbours of the village she was born in out of her world. Even her boy friend is not in her full confidence. It is an engrossing read, as the reader sits within the girl's mind as she presents the narration  mostly in terms of a monologue. The insecurity of the girl, the trying times which she tries to handle as best she could, friendless with terror all around her makes it a journey, through her ups and downs - mostly,  downs. But at times, I begin to wonder, probably for the first time - do I really have the time to go through the whole mental agony that the girl lives through, across this whole narration?   Can't I live through "a slice of her  life" and more or less obtain an experience as closer to this as much as possible? And that brings us to the short story. A short story, more comparable to a shortened version of a cricket game offers us "a slice of life" as someone said. The incisions to demarcate the focal area is so deep that it ends in a severance, and then it  stands by itself as a short story. The profound impact is almost always same or even higher than with a novel, and it is quite capable of imparting the same emotions, conflicts, insecurities while spending fewer time for the results. Haven't I experienced the issues of the human condition captured to full effect in the work of Chekhov, Hemingway, Alice Munro, Lahiri as well as our own Kammallaweera, Wijemanna and Illayappaarachchi, in their short stories ?  Like how the T20 is the game of the time, isn't the short story the fiction read of the era ? Just like how we can afford to sit through 20 overs or 40 overs after work, can't we squeeze in a short story or two during the day, leaving the lion's share of reading for a different, rewarding experience?

And what is the different rewarding read that I hint of here ? A rewarding read that can only be compared to an academic work which reduces one's ignorance while making one understand life, the world and the universe more. A read which makes you go "eureka" as you read through, and make you feel good about your self. I've always found it a challenge to read a sufficient number of non-fiction. This year towo I've read but about half a dozen. These days am on the last quarter of Yuval Noah Harari's "Sapiens", and it has challenged my views on the supposed Eco-friendliness of the early homo sapiens, all religions and  about capitalism. The other most unforgettable read was Priyamvada Natarajan's  "Mapping the Heavens". It is about the road we've come in the field of cosmology and where we know, what we know and what we don't know, presented in a way largely readable to a lay reader like me. The humbleness of these knowledgeable authors itself is enough to awaken the reader.  Such books, repeatedly remind me that there are better reads that I should spend time on and the time spent on fiction, however well chosen and whatever their quality is, should be highly bargained and only an essential handful selected. In essence, if the non-fiction is the work that one spends his Lion's share of time on ( the analogy is applicable when the work in question is challenging and rewarding - and not mundane as some experience ), the short read/story  ( i.e. the short game after work ) to relax you and possibly a long wind down with well a selected novel over the weekend - similar to how one spends a day or two at the grounds watching a test match. Keeping it to a bare minimum. Don't get me wrong, I will still read The Milkman to completion as well as other consciously, competitively selected novels. But it will not be as much as in previous years.

 I trust that these thoughts will guide me in selecting my reading list for 2019. Possibly these are thoughts I've written for myself, and put on record for no apparent reason.  If you have read so far down, appreciate that you did, and hopefully I made some sense in your future reading selection too. And if you did read this far, but disagree with me, I would love to hear your thoughts as well.



Thursday 15 November 2018

තාත්තාගේ මළගම - ජයතිලක කම්මැල්ලවීර

කම්මැල්ලවීරයන්ගේ "මිනිස්සු යක්කු සහ දෙවියෝ" (1986) සහ "තවත් කමලාවියක්" (1990) යන කෙටි කතා සංග්‍රහයන් දෙක, එක පොතක් බවට පත් කොට පළමුව පළ ව ඇත්තේ 1999 දී "තාත්තාගේ මළගම" ලෙසට ය. අද වන විට මේ කෘති තුන ම වෙළඳපොළේ නැති මුත්, කොළඹ මහජන පුස්තකාලය නම් වූ ඒ ක්ෂේම භූමියෙන් මෙවන් "දුලබ පොතක්" මට හොයා ගත හැකි වූ කී වෙනි වතාව දැයි මට අමතක ය.

මේ ව්‍යායාමය කම්මැල්ලවීරයන්ගේ කෙටි කතා සංග්‍රහයන් එකිනෙක කියවීමේ එක් අදියරයක් බැවින්, ඉහත කී කෙටි කතා සංග්‍රහයන් දෙක වෙන වෙන ම සලකමි.

(මිනිස්සු යක්කු සහ දෙවියෝ  - ****1/2)

මිනිස්සු යක්කු සහ දෙවියෝ - අප රට සිදු වූ 1983 "ජාතියාල කෝලාහාල" අලලා ලියැවුණු හොඳම නිර්මාණය අනුලා විජේරත්න මැණිකේ ගේ වඩබාගින්න යැයි සිතමි. එය නවකතාවකි. එම අවාසනාවන්ත සිදුවීම් අලලා අද වන තෙක් ලියැවී ඇති හොඳම කෙටිකතාව මෙය විය යුතුය. මනුස්‍යත්වයේ උසස් බවත්, එහි සීමාවත්, අප සැම තුල ජීවත් වන ආශාවේ යක්ෂයා හිස එසවීම ට කලක් වේලාවක් ගත නොවන බවත්, එසේ තම යක්ෂයා ගැන දන්නා මිනිසෙකුට දෙවියෙකු ට වන් සැලකුම් ලැබීම හ්‍රද සාක්ෂි ඇත්තෙකුට බාර ගත නොහැකි බවත් නිදර්ශනය කෙරෙන කෘතහස්ත නිර්මාණයකි.

අපෙ අම්මා කිරට ගියා - අසූව දශකය! විවෘත ආර්ථිකය අප රට සමාජ ගත  වීම! අසූ එකේ වැඩ වර්ජනය නිසා එදා වේල සොයා ගත නොහැකි ව අසරණ වූ මිනිසුන් ! ආර්ථික ප්‍රශ්ණ වලට පිලිතුරක් ලෙස මැදපෙරදිග රැකියා වලට ගිය අපේ ගෘහණියන් ! මේ ඒ දශකයේ ප්‍රශ්ණය; සිදුවීම් ය; මේ තමන ට අත් වූ ඉරණම් තමනට හැකි අයුරින් විසඳාලීමට තැත් කල අඹු සැමියන් යුවලක්, තම පරිසරයෙන් ඇති වූ පීඩනයක් හේතුවෙන් සිත් බිඳ ගත් අයුරු අපූරුවට පෙන්නුම් කරන කෙටිකතාවකි.

රජ්ජුරුවෝ - වෙසෙසින් රාජ්‍ය සේවයේ නියැලෙන්නන්ට දේශපාලනය ඔවුන්ගේ රැකියාවේ උන්නතිය ට මෙන්ම අවනතිය ට ද එක සේ හේතු විය හැක. එලෙස ම එසේ වෙසෙස් වර්ධනයක් නොලත් අයෙකුට එසේ නොලැබීම ට නිදහස ට කාරණායක් උදෙසා ද එය කදිම තත්ත්වයකි.

වෙස් මුහුණ - අසූව දශකය මුල "ක්‍රියාත්මක වූවන් ට" එහි මැදක් වන විට "යමක් කමක්" තිබිණ. අපේ රට එතෙක් තිබූ සම්ප්‍රදායන්ට විරුද්ධව ක්‍රියාත්මක වූ ඒ අය, වරෙක අප සම්ප්‍රදායික නැටුමක් ගැයුමක් ඇගයීම ඇත්තෙන්ම උත්ප්‍රාසජනක දෙයක් ලෙස කතුවරයා දැක ඇත. මෙහි නව යොවුන් වියේ ප්‍රේමයක සේවායවකට අමතරව, වෙස් මුහුණ ඇත්තේ කොහෙ ද, කා ළඟ ද යන්නත්, වටිනාකම ඇත්තේ කොහෙද යන්නත් සිතා බලන්නට යොමු කරවන අපූරු නිර්මාණයකි.

තාත්තාගේ මළගම - අසූවේ දශකය වන විට ගම සහ නගරය අතර පරතරය පැහැදිලි ලෙස පැවතුණි. ඒ පරතරය කෙතෙක් ද කිවහොත් එකල වැඩිහිටි වියේ පසුවූ මුළු දිවිය තම ගමේ ජීවත් වූ දෙමව්පියන් ට කොළඹ ජීවිතය ට අනුගත වීම අපහසු විය . අද වන විට එම පරතරය අඩු නිසා ඒ ප්‍රශ්ණය ඒ තීර්වතාවෙන් මතුනොවේ. එහෙත් පිටරටක ට දෙමව්පියන් ගෙන්වා ගන්නා දරුවන් ට වැඩි කල් නොගොස් ම ඒ දෙමව්පියන්ගෙන් මැසිවිලි අසා ගැනිමට සිදු වේ. එයත් තව පරම්පරා කිහිපයක් වන විට මැකී  යා හැකිය.
මේ කතාව ලි‍යවී ඇත්තේ ඒ නගරය සහ ගම අතර පරතරය උපරිමව තිබූ අසූව යුගයේ ය. පර්චස් විස්ස - තිහේ ( අද වන විට පර්චස් 8-9-10 ) තාප්ප්ප වලින් වෙන් කෙරුණු නාගරික ජීවිතය සහ, දෙමව්පියන් සහ ගම අතර දුර පමණක් නොව, ගමේ වෙසෙන තම සහෝදර සහෝදරියන් අතර පරතරය ගැන ද විමසුම් ඇසක් යොමු කරන මේ කෙටිකතාව, ඒ යුගය ගැන ලියැවුණු උසස්ම කෙටිකතාවක් විය යුතුය.

පරතරය - බොහෝ සේ උක්ත යුගයේ සමාජයේ වෙනස්වීම් හැල හැප්පීම් පිළිබඳ ව ලියැවුණු රචනා ගොන්නක් අතර, හදිසියේ බැඳුණ ආල නුරාවක් ගැන ත්, පිරිමින් හා ගැහැණුන් වරද ට යොමු වීම ට එතරම් වෙලාවක් සහ හේතුවක් අනවශ්‍ය බවත් කියාපාන රචනාවකි. ලියැවුණු යුගය හා සසඳද්දි විශ්වාසනීයත්වය ගැන සැක මතු විය හැකි මුත්, කිසි ලෙසකින් "එවන් දේ සිදු නොවේ" යැයි කීමට නම් නොහැක.

ඉතින් සමස්ත ලෙස ගතහොත් මේ කෙටි කතා සයෙන් රජ්ජුරුවෝ හැර අන් සියල්ල ම පාහේ ඉතා සාර්ථක නිර්මාණය. කළු සපත්තු මගින් සිංහල කෙටි කතා කියවන්නන් හමු ව ඔවුන්ගේ විශ්වාසය දිනා ගත් කතුවරයා, එම විශ්වාසය තහවුරු කරලමින් ශක්තිමත් වූ අවදියකි. ඒ සංග්‍රහයත් මෙයත් අතර කාල පරාසය අවුරුද්දක් පමණකි. ඇත්තෙන්ම මේ කෙටි කතා හය "කළු සපත්තු" හි දෙවෙනි කොටසක් වන තරමට ඒකාත්මික වේ - සම යුග වේ - සම මැයන් උක්ත කර ගත්තෝ වේ - ඒ තරම්ම රසවත් වේ.

(තවත් කමලාවියක්  - ***1/2 )

 මිනිස්සු යක්කු සහ දෙවියෝ පළ වී අවුරුදු හතරක් ඇවෑමෙන් ප්‍රකාශ වුවත්, මාතෘකා වල එතරම් පරාස පුළුල් වීමක් සිදු ව නැත. පෙර කී මාතෘකා ඔස්සේ ම මේ කෙටිකතා රචනා වී ඇති මුත්, පෙර ට වඩා සුක්ෂම ව පෙර සමාජ සිදුවීම් දෙස කතුවරයා තම දෑස් යොමු කොට ඇත්තාක් සේය. ඒ නිසා අප ඒ ඒ චරිත වල සමීප දසුන් දකින්නෝ ය. එහෙත් රස ජනනය සැලකීමේ දී, ඒ පෙර සංග්‍රහයන් දෙක තරම් සාර්ථක ද යන්න ගැටළුවකි. ශාස්ත්‍රීය අතින් තරමක් පෙර ට වඩා ඉහළ තලයක ට කතුවරයා සිතා හෝ නොසිතා හෝ යොමු ව ඇති සේ ය.

අමරබන්දු - වත්මන වන විට හාස්‍ය රසයක් ගෙන දෙන නාමයක් වුව ද, මේ කෙටිකතාවේ අපට හමුවන අමරබන්දු ද යම් සිදුවීමක් ඉදිරියේ කෙසේ හැසිරේවිදැයි සිතිය නොහැකි ආරේ අමුතු පුද්ගකයයෙකි. එහෙත් සමානකම් එතකින් නිම වේ. මෙහි එන පුද්ගලයා කාත් කවුරුවත් නැත්තෙකි; ආත්ම අනුකම්පාව සොයන්නෙකි. කතුවරයා පසුවදනේ පවසන්නේ මෙවන් පුද්ගලයකු ඇත්තෙන්ම තමන් දැන ඇඳින සිටි බවකි. පුළුල් වශයෙන් බැලුවහොත් රැකියාව ට වඩා වෘත්තීය සටන් ගැන මහන්සි වූ යුගයෙක හරස් කඩකි.

පීරිස් සහෝදයා - අප රට දිය වෙමින් තිබූ වාමාංශික පක්ෂයක් හා සබැඳි එහි සහෝදරවරුන් හා ඔවුන්ගේ නිවෙස් වල කාලය කා දමමින් ආත්මාර්ථකාමි හැසිරීම් රටාවක් පෙන්නුම් කල පුද්ගලයෙකු අලලා ලියැවූන්නකි. නැවතත් ඒ යුගයේ අද ට වඩා බහුල ව සිටි චරිතයක් විය යුතුය. අද වන විට මොවුන් දුලබ සත්ව විශේෂයක් විය යුතුය.

කවුළු ප්‍රහේලිකාව - මේ කෙටි කතාව මට "කළු සපත්තු" කෙටි කතාව මතක් කලේය. තැනකට කොටු වී රැකියාවක නිරත වීම යනු මහා කරදරයක්, අපායට කොටු වීමක් ලෙස ලේඛක සන්තානයේ අදහසක් වූ බැව් මට සිතේ. ඒ ගැන නිගමන වලට ඒමට හදිසි නොවන්නේ සැමදා එකම දේ සිදු කරන රැකියාවක් කරන අයෙකුගේ සිතුම් පැතුම් වටහා ගැනීම ට මා නුසුදුසු බැවිනි. අද වන විට ඇත්තේ නිරන්තර ආතතිය ගෙනදෙන, නිරන්තර අරමුණු ඔස්සේ හැල්මේ දුවයන රැකියා වල බහුලත්වයකි. ඉන් සෞඛ්‍යමය ගැටළු මතු වීම අනෙකකි -එහෙත් "මා මේ කරන්නේ මොන මඟුලක් ද?" යැයි ඈණුම් අරිමින් සිතන්න විවේකයක් නොලැබේ. ඒ පෙර කී යුගයේ රැකියාව යනු යම් තරමකින් හෝ "මරණවා" වැනි හැඟීමක් වන්න ට ඇත. අද වන විට මෙය  "මැරෙනවා" දක්වා වෙනස් වී ඇත - ඒත් මැරෙනකම් ම දන්නේ ද නැත.

කලගෙඩි පිස්සා - මේත් යුග පෙරලියක් ගැන ඇඟවෙන කෙටිකතාවකි. වසර 15ට පමණ පෙර පෙරහරක කල ගෙඩි රන්ගනයක් පෙන්වූ මන්දමානසිකයෙකු, අද කරාතේ ශිල්පයේ අයුරු දක්වා තම පැවැත්ම ට කීයක් හෝ හොයා ගනී.

තවත් කමලාවියක් - නිදහස් ආර්ථිකයත් සමඟ කාන්තාවක ට තමන්ගේ නිර්භීත කම ඔස්සේ පිරිමියෙකුගේ අණසකට යටත්ව විසීම අනිවාර්ය වීමක් නොව, තේරීමක් බවට පත් විය. හොඳ-නරක, සංවර-අසංවර ආදී කෘතීම බාධා යම් තරමකින් අභියෝගයට ලක් කල හැකි විය. ජීවිතය තමනට බෙදා දුන් "බත් පිඟාන" කා ඉඳීම නොඉවසූ නිර්භීත කාන්තාවක් සියල්ල පරදුවට තබා තම දිවිය සිත්සේ ගත කිරීමට ගත් වෑයමක් ගැන අපූරු රචනයකි.

වෙනස - සැමදා කුකුළු මස් බුදින්නා ට කෙතෙරම් කුණු ගඳ වුව ද කරවල කෑල්ලක් දුටුව කල දොළක්  ඉපදීමේ සම්භාවිතාවක් තිබිය හැක. තම සැප පාසුවට සිටින බිරිඳ වෙනුවට තමනටත් හොරා කය වෙහෙසා වැඩ කරනා කතක් කෙරේ සිතක් බැඳෙනා පිරිමියෙකු ගැන කතාවයි. රසවත් නිර්මාණයකි.

කතුවරයා යම් ආරක තම නිර්මාණ වෙනසක් කිරීමට උත්සාහ ගත් යුගයක, නැතිනම් තම පරිකල්පනයේ සූක්ෂමත්වයක් ඇතිවෙමින් තිබූ යුගයක නිර්මාණය වූවක් විය යුතුය. එහෙත් ඔහුට ඇති මාතෘකා වල මහත් වෙනසක් සිදුව නැත. එක් අතකින් "කළු සපත්තු - තුන්වෙනි අදියර" ක් වෙනුවට මේ තරමක් ළඟ දසුන්, මෙම යුගයේ සිංහල කෙටිකතා පාඨකයා ට ලබා දීම අනූව දශකයේ  දී කම්මැල්ලවීරයන්ගේ නැවුම් නිර්මාණ ආරක් කෙරෙහි බලාපොරොත්තු තබා ගැනීමට හේතු වන්න ට  ඇත.


Saturday 3 November 2018

කළු සපත්තු - ජයතිලක කම්මැල්ලවීර


කළු සපත්තු වනා හි කම්මැල්ලවීරයන්ගේ පළමු කෙටි කථා සංග්‍රහයයි. විශේෂයක් වන්නේ 1985 වසර ට හිමි හොඳ ම කෙට් කතා සංග්‍රහයට හිමි රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය මෙම කෘතිය හිමි කර ගැනීම යි.  එය උචිත සම්මානයක් යැයි හැඟේ,

ජයසිරිගේ කතාව: ජයසිරි නම් වූ ඉගෙනුමට කාත් කවුරුවත් නැති ළමයෙකි. හේ විසුවේ පන්සලක් ආශ්‍රිතව ගෙනගිය අනාථ නිවසකය. එහෙත් ඔහුගේ කථාව වනාහි ඔහු ඉන් පැනවිත්, කොහු මෝලේ වැඩ ට යොමු වීමේ පසු බිම මත්තේ ය. පසුකාලීනව කතුවරයා ගේ අනන්‍ය ලක්ෂණයක් වූ සියුම් ව යමක් ඇඟවීමේ ශෛලිය ඔහු තම මුල් කෘතියේ දී ම පෙන්වයි.

"හැම ළමයෙකුටම ඇඳක් සහ කුඩා කබඩ් එකක් එම ශාලාවේ ඇත. පොත් පත් සහ ඇඳුම් දැමීමමට එම කබඩ් පාවිචි කිරීමේ අවසරය ළමුන්ට ලැබී තිබුණත්, ඇඳන්වල නිදා ගැනීමේ වරය ඔවුන්ට ලැබී නැත. නායක හාමුදුරුවන්ට කැමති වෙලාවකට ඕනෑම ළමයෙකු වහාම තමා වෙත කැඳවා ගත හැකි අන්දමට ඔවුන් ළමා ශාලාවටත්, නායක හාමුදුරුවන්ගේ කාමර පේළියටත්, අතර ඇති ධර්ම ශාලාවේ පැදුරු එලාගෙන නිදාගත යුතුය. සමහර දවසක ධර්ම ශාලාවේ 'පැට්ට්‍රෝල් ලාම්පුව' නිවා දැමූ පසුව පවා නායක හාමුදුරුවන් එහා මෙහා ඇවිදිමින් ළමුන් මුරකරන අන්දම ජයසිරි දැක තිබේ." (20 පිටුව )

ආපසු යෑම: මෙහි එන රසවත් ම කෙටි කතාවකි. ප්‍රේමය අයෙකු ව මනස් රෝගියෙකු බවට පත් කිරීමට සමත් වෙද්දි, ඊට සම්බන්ධ අනෙක් කෙනාට එය මතුපිට ස්පර්ශ කරන හැඟීම් මාලාවකට එහා නොයන්නක් විය හැක. මෙහි එන්නේ පරණ ප්‍රේමවන්තියක ගේ ආරාධනයක් වැරදි වැටහීමක ට ගත්තකු පිළිබඳ රසවත් කතාවකි - මෙහි වැදගත් වන්නේ ඒ වැරදි වටහා ගැනීමට හේතු වූ  කෙනාගේ මනස ක්‍රියාකාරිත්වයයි.

ජීවිතයෙන් දොළොස් පැයක්: දියණියක් විවා පත් වන විට මෑතක් වන තුරු ම - බාගෙ විට තවමත් අපේ ගම් වල - ඇගේ "පිරිසිදුකම" මැනීම විවා මංගලයේ ම සිරිතක් මෙන් බැඳී තිබිණි. මේ කෙටි කතාව එය ඉටු කිරීම නොහැකි දියණියක් වෙනුවෙන් ඇගේ මවගේ සැලැස්මක් සහ ඉන් පසුව සිදු වූ සිදුවීම් පිළිබඳව ය. කෙටි කතා සන්දර්භය තුල බලාපොරොත්තු නොවූ අවසානයක් සහිත සාර්ථක කෙටිකතාවකි.

සිරිසේන අයියා: පිටස්තරින් බලන්නෙකුට කෙතෙරම් විඳවීමක් ලෙස පෙනුන ද, මිනිසෙකු ට  සහ ඔහුගේ බිරිඳ ට තම දිවි පෙවෙතේ දුක් "පැණි රස" ය. වෙසෙසින් තම දරුවන් ඔවුන ට සම්පතක්ය. ඒ පිළිබඳ ඔවුන්ගේ බාහිර ස්වභාවය බලා උපකල්පනයන් කල නොහැකි බව පසක් කරවන තාලේ කෙටිකතාවකි.

යුධ වැදුණු මිනිස්සු: මේ කෙටි කතා සංග්‍රය ලියැවෙන විට අසූවේ වැඩ වර්ජනය සිදු ව එතරම් කලක් නැත. කළු ගලක ඔළුව ගසා ගත් ඒ අය ට, තම හිතේ හයිය හැර ආඩම්බර වීමට හේතු අවම වන තරමට ඔවුන් අසරණ විය. කතුවරයා ඒ වන විට තවම අලුත් පෞද්ගලික බස් රථයක වූ සිදුවීමක් අලලා මේ වර්ජකයෙකු ගේ සිත ඇතුලට එබීම ට අවස්ථාවක් උදා  කර දෙයි.
"රස්සාව නතිවෙලා අවුරුදු පහයි. ඒත් අපි තවම සටනෙ. තේරුණාද මල්ලි. මම වැඩ වර්ජකයෙක් තේරුණාද? ගන්නව තමුසෙගෙ සල්ලි ආ.... ගන්නව!" (58 පිටුව )

පොත ලියවුණු යුගයේ මිනිසුන් ට තිබූ ගැටළු, ඉතා ස්වභාවික වටපිටාවක් තුල ඉදිරිපත් කරලීමට සමතෙක් බව ලේඛකයා තම පළමු කෙටි කතා සංග්‍රහයෙන් ම පසක් කරලයි.

අපරාධකාරයා: අප රට සාමය පවත්වාගැනීම තම වගකීම වන ආයතන වගවීම පිළිබඳ සැමදා ප්‍රශ්ණ තිබිණි. මෑතක ගායිකාවක ගේ ඝාතන සිද්ධියක දී ඇට චරිත වාර්තා දීමට හදිසි වූවෝ ඔවුන් අතර වෙති. මේ කෙටිකතාවේ අත් අඬංගුවට ගත් අයෙක් සන්ත්තනයේ තිබූ භාණ්ඩ ( බඩු මුට්ටු ? ) මත ඔහු කවරෙක් ද යන්න තීරණය කිරීමට තරම් ඔවුන් දක්ෂය. මේ එහි උපහාසය ද අපහාසය ද රැගත් නිර්මාණයකි.

හේතුවක් නැති මිනිමැරුමක්: මිනිමරුවා එසේ ක්‍රියාත්මක වූයේ ඇයි ද යන්න පිළිබඳ කතාවසනය ආසන්නය වන තුරු කිසිවක් නොකියවේ. එහෙත් හිරෙන් නිදහස් ව විත් ඇති ඒ මිනිමරුවා, "එක් පුද්ගලයකු" දුටු වහාම ඔහුගේ මුහුණේ භාව ප්‍රකාශය  වෙනස් වීම මතින් පමණක් බොහෝ දේ ඉඟි කරයි.  සියුම් නිර්මාණයකි.

කළු සපත්තු: විරැකියාවෙන් පෙළෙන්නකු අවුරුදු ගණණාවක් දුක් විඳ රැකියාවක් ලබා ගනී. රැකියාව හා බැඳි වගකීම් ඉටුකරලීමේදි තම නිදහසේ සිමාවන් උල්ලංගණය, මහ බරක් වෙන අවස්ථා තිබිය හැක. මෙහි එන මිනිසා ට රැකියාව අහිමිවීම හේ මහත් වූ භාග්‍යයක්, නිදහසක් ලෙස සලකන්නේ, ඒ සන්දහර්භයේ ඔහුගේ අන්ත අසරණවීම අභිමුඛව ය.

අදට වසර තිස් පහකට පමණ පෙර, නාගරීකරණ ය තවම ගමට එබිකම් නොකල යුගයක, අප මිනිසුන් මුහුණදුන් ජීවන ගැටළු ඉතා ස්වභාවිකාකාරයෙන් මෙන්ම කෙටිකතා කියවීම ආයාසකාරි නොවන ලෙස අන්තර්ගත කොට ඇති අපූරු නිර්මාණයන් ය. තවම නගරයෙන් පිට පෞද්ගලික බස් ලෙස ඉසුසු එල්ෆ්, ටොයොටා හයි-ඒස් දිවූ යුගයක ට අප ගෙන යයි. ඒ අදට වඩා විරැකියාව රජ වූ යුගයකි. ඒ රැකියා අවස්ථා මදි වූ නිසාත්, අසූවේ වැඩ වර්ජනය නිසා රැකියා අහිමි වූවන් නිසාත් ය. එම යුගය අශ්‍රිත ව නිමැවුණු නිර්මාණත් ( යුධ වැදුණු මිනිස්සු; කළු සපත්තු ) මිනිස් සන්තානයේ ප්‍රේමය පිළිබඳ හැඟීම්, දෙමව්පියන් අහිමි දරුවන් විඳින පීඩා ආදි එදාට ත් අදට ත දාළ මාතෘක ත් අලලා ලියැවුණු අපූරු නිර්මාණ පෙළකි. මෙහි දුර්වල යැයි කීමට තරම් කෙටි කතාවක් නැති තරම් ය - ඇත්තේ හොඳ කතා සහ ඉතා හොඳ කතා ය; ඒවා ද සමෝසමව මෙනි. සිංහල කෙටි කතාව ට ඇළුම් කරන කියවන්නිය, කියවිය යුතු ම සංග්‍රහයක් ලෙස නම් කිරීමට මැළි නොවෙමි.

( ගොඩගේ පොතකි;  සිව්වෙනි ප්‍රකාශනය 2017 )