Saturday 28 January 2017

සුසුමකින් සුළි සුළඟ - ලක්ෂාන්ත අතුකෝරල



"මොට්ටුවක් මලක් වන්නා සේම සුසුමක් බඳු යම්තමින් පිඹින ලද අදහසක් කිසියම් විඳින්නෙකුගේ සිත තුළ හැඟුම් සුළි සුළඟකට මුල් විය නොහැකි ද?"
( ප්‍රස්ථාවනාවෙන් උපුඨනය කර ගතිමි )

    පිලිතුර - විය හැකිය; ඒ කෙසේද යත් ?

නිදසුන් 1 -
"දැවෙන මුත්
සිනාසෙනවා මිසක
හඬන්නේ කෙලෙසින්ද
ගිනි පුපුරු"
    විප්ලවය පතන්නන්, ඒ වෙනුවෙන් කැප වූවන්ගේ සහජ ලක්ෂණයක් ද සියළු බාධක වලට එඩියෙන් මුහුණ දීම, නැසුමට පවා? කවියා මා සිත් තුල සියුම් සුළියක නංවයි.

නිදසුන් 2 -
"සුරාවෙන් දුක
මකන පියෙකුගේ
සාක්කුවේ
රස කැවිල්ලක්"
    පාඨකයා කම්පනයට පත් කල හැකි ආරේ සුසුමකි; කතා සුළි වැලකට මුල් විය හැක.

නිදසුන් 3 -
"ප්‍රේමෙන් අඳ වී
කොළ එළි නොපෙනී
නුරා නුවර ඉම
නැවතී සිටියෙමි"
   පශ්චාත් තාපයක සේයාවක් වෙත් ද ? එනම් අද දවස සිට අතීතාවර්ජනයේ යෙදෙන්නේ පැරදුම් කණුවේ  සිට සිත සුළියකට හසු වී අනතුරුව ද?

නිදසුන් 4 -
"එසඳ නගරයම පීරා
සොයා ගත් ඔබ
අතුරුදන් වී
මා තුළම අද"
      අප වන් රටක තරුණියන් කී දෙනෙකු තම ස්වාමියාගේ මනදොළ, අභිලාශ පුරවනු වස් තම අනන්‍යතාවන් හැකියාවන් දිය කර හරින්නියන් ද ? අන් කෝණයකින් බලන්නේ නම්, මල නෙලා ගත් පසුව, ඇගේ මනදොළ ගැන සිතන පිරිමින් සුළභ ද ?

නිදසුන් 5  -
"ගිළිහුණු
මල් අතර අනේ
පර වුණ
පොඩි පොහොට්ටුවක්"
  පොත් දොරට වැඩුම දින මේ කව ගැන තම දේශනයේ සඳහන් කල තිඹිරායගම බණ්ඩාරයන් මෙය කවියා හදිසියෙන් ලියූ කවක් යැයි සැක කලේය. එහෙත් නිවෙසට විත් සෙමින් පොත බලන අතරේ මා දුටුවේ, කවට අදාළ සිතුවම මේ කව ට අරුත් එක්කාසු කරන බවකි. මට නම් හැඟුණේ යුධයක්, උද්ඝෝෂණයක් තුල දිවි පිදූ තවම නොපිපුණු දරුවකුගේ සේයාවකි.

නිදසුන් 6  -
"අලුත් නුවර
සුදිලේ විදුලි පහන්
සිත දවයි
පැරණි ගිනි හුල්"
  තිඹිරියාගම බණ්ඩාරයන්  තම දේශපාලන මතය අනුව විමර්ශනය කරමින්, වත්මන අලුත් නුවරක් බවටත් මීට පෙර තිබූ "ජාතිවාදි-ආගම්වාදි" ගිනි හුලු සිත දවන බවත් ඒ ගිනි දලු තවම නැගිටින්නට තනන බවකුත් කීවේ ය. කවියේ අරුත් දැකීම සාපේක්ෂ ය. මට නම් හැඟුණේ, දැන් නම් අලුත් නුවරවල් ඉදිවන්නේ නැති හෙයින් සහ දැල්වෙන විදුලි පහන් ද කවදා නිවී යයි දැයි සැක සහිත නිසා, මේ කවේ පසුබිම ඊට වඩාත් පෞද්ගලික ලෙසය. එනම් අද දින නිදහස් චතුරස්‍රය වන් තැනක ට ගිය මැදිවයස් අයෙක් වී නම්, පෙර මෙතරම් නොදිදුලන කලෙක මතක ගිනි හුල් ඔහුගේ සිත කෙසේ තවාවී ද යන කාරණායයි. බණ්ඩාරගේ කවි අරුත් දැකීම ට දොසක් නොකියමි; කවියේ රස විඳීම, හා අරුත් දැකීම සාපේක්ෂ බව පසක් කර ගතිමි.

නිදසුන් 7  -
"පෙරහැරේ
නටන මට
පෙරහැරකි
පෙර්හැර බලන ඇය"
     සිත පොපියන, පාඨකයා නැට්ටුවක චරිතයක් ලෙස ආරෝපණය කරවන සුළු දඟකාර කවියකි. මෙවන් කවි කිහිපයක් ම "හිතග්ගිස්සේ නැතක් මොට්ටු" හි ද විය.

නිදසුන් 8  -
"ළපල්ලක
සිහින් මල් කැකුළක්!
දන්නේ නෑ තව
කවුරුවත්"
      අන් "විෂකර" බිඟු විත් රොන් උරා බීමට පෙර, මේ බඹරා ඉක්මන් විය යුතුය! සිතේ උද්‍යෝගිමත් සුළියකි!

නිදසුන් 9  -

"රතු කොඩිය ගෙන
රේල් ගේට්ටුව දෙසට
දුවයි මුරකරු"
   අහෝ! මුරකරු ප්‍රමාද වැඩි වී ද ? ( චිත්‍රය සමඟ කව අරුත් කියවමිනි )

   ඉතින් මේ කෙටි කවි 150න් නවයෙකි. මේ නිදසුන් උවමනාවටත් වැඩිය. සංග්‍රහයේ වටිනාකම වැඩිවනු වස්, කවියාගේ පළමු කෙටි කවි සංග්‍රහයේ කවි 150 ක් ද පරිශිෂ්ටයක් ලෙස එක්කාසු කිරීමට තරම් ලක්ෂාන්ත නොමසුරුය. නැවුම් නිමාවෙන් සිත් බඳනා කව් පිළිඹිඹු වලින් හෙබි, ඔප් නංවන ලද කඩදහියෙන් පෝෂිත මෙහි තව ද පිටපතක් ගෙන, සාලයේ ටීපෝවේ තබන්නට සිත් දෙන්නේ, මෙය අර කියනාකාරයේ "කෝපි මේසයක" ට ඔබින නිමාවෙන් යුක්ත නිසාවෙ නි. ආත්මෙට කවියක් කියවන්නේ නැති අවාසනාවන්තයෙකු, වාසනාවන්ත වී පොතේ පිටු කිහිපයක් පෙරළා මින් යම් රසාස්වාදයක් ලබාවි නේ ? එනුමුදු කවියාගේ අත්සන රැගත් මගේ පිටපත උන්ට නොදෙමි. සිතුවම් සංජීවි සෙනෙවිරත්නගෙනි.




Sunday 22 January 2017

සර්පයකු හා සටන් වැද - කේ.කේ. සමන් කුමාර


"අපි සර්පයාට තලා එලවා දමන්නට සැදීමු. එහෙත් ඌට අපේ පහරවල් දැණුනේවත් නැත. ඌ මහත් සේ වැඩී අප වඩා දරණ ලා සිටියි.
  අපට ඌ මැරිය නොහැකි වනු ඇද්ද? අපි මුගුරු ගෙන දෑතින්ම ඌට තලමු. ඌ අද හෝ හෙට මිය යා යුතුය. නැතහොත් ගල්මුල්වලින් වැසී අපත් සමඟම මිය යා යුතුය." ( 35 පිටුව )

   මේ උදෘතය කේ.කේ. සමන් කුමාර ගේ 'සර්පයකු හා සටන් වැද' කෙටි කතා සංග්‍රහයේ එනමින් වූ කෙටි කතාවෙනි. එම කෙටි කතාව සැලකුවහොත්, එය පිටු තුනක් ඉක්මවන්නේ මදකිනි. ඒ පිටු තුන තුල, කෙටි කතාවේ මුඛ්‍ය්ය චරිතය ට තම දියණියගේ උත්පත්තිය, බිරිඳගේ වියෝව, දැරිවිය වැඩිවියට පත්වීම, ඇගේ ස්ත්‍රීත්වය පිළිබඳ ඔහු තුල වූ සඤ්ඤාව, ඇගේ සරණ බන්ධනය හා එහි දෙදරා යාම, ඇගේ අන් සබඳතා, ව්‍යාභිචාරය සහ එය පිළිගැනීම යන්න, පාඨක අපට දැනෙනා අයුරින් රචනා වී ඇත. කෙටි කතා දොළසකින් හෙබි මෙම සංග්‍රහයේ, පාඨකයා මහත් කම්පාවට ලක් කරන නිර්මාණය මෙය වුව ද, අනෙක් කෙටි කතා ද ඉතා සාර්තකය. මෙම කෙටි කතා දොළසටම සමන් කුමාර වියදම් කොට ඇත්තේ මුද්‍රිත පිටු 43කි. මා සතුව ඇති විශේෂ "Collector's" මුද්‍රණයේ පෙරවදනකින් ද,පසුවදනකින් ද, උපග්‍රන්තයකින් ද, සර්පයකු හා සටන් වැද කතාවේ ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනයෙන් ද හෙබිය. මෙම අවශේෂ කොටස් පිටු අසූ හයක් පුරා පැතිරේ.

එක් ටැමකින් පොළවට - ප්‍රේමය, පෙම් කරන්නාගේ මනෝභාවය දෘෂ්ඨිය වෙතට කබඳු ආකාර බලපෑමක් සිදු කරන්නේ ද යන්න පිළිබඳ යතාර්තවාදි සීමාව සියුම් ව එහා මෙහා කරමින් ලියැවූ අපූරු නිර්මාණයකි. මේ කෙටි කතාව ලියැවුණේ රචකයා තරුණ වියේ දී බැව් සලකද්දි, ඔහුගේ ජීවිතාවබෝධය සහ කෞශල්‍යය පිළිබඳ ඇගයීමක් අපට ඇති වේ.


අපබ්‍රංස කතාවක් - දිවි තොර ගැනීමේ අටියෙන් සිටි ඇය,  අනතුරුව බලහත්කාරකමකට ලක් ව, තමනට බලහත්කාරකම් කල ඔහු වෙත සිතක් පහළ වීමේ අමුතු පෙරළීමකින් යුතු කතාවකි.

දේශ ද්‍රෝහියාග්ගේ පෙම්වතිය-පෙම්වතියක්  තම පෙම්වතා තමන්ගේ රාජ්‍යයට විරුද්ධ වීම, ඔවුන් අතර ඇති බැඳීම කෙරෙහි කෙසේ බලපායි ද? වෙසෙසින් ඔහු කලින් නිර්භීත ජාති හිතෛශියෙක් නම් ?

මගක් වසා මගක් - මවක ගේ ඉරණම කෙරෙහි දුවක් පිළිකුලින් යුතුව බලන්නි, ඇයට ද එම ඉරණම ට මුහුණ දීමට සිදු වූ විට එම මවගෙන් ම උපකාර පතන්නේ කෙසේ ද? එම  මවගේ ක්‍රියා කලාපය නිරතුරු අවඥ්ඥාවට, ගැරහීමට ලක් වූවේ ඔවුන්ගේ දේශපාලන දර්ශනයට යටත්ව ය.

සුළඟට ගසා ගිය ගැහැනියක් - 1983 දී දකුණේ සිංහල සමාජයත් සමඟ, ඔවුන් විශ්වාස කල,  ඔවුන් හා අවාහ විවාහ කල දමිළ සමාජය ට අදහා ගත නොහැකි සිදුවීම් පෙළක් සිදු විය. දෙමළ තරුණෙකු හා පෙමින් බැඳුණු ඒ තරුණිය කුනාටුවකට හසු වූවාක් මෙනි.

පා පුවරුවේ ගිය මිනිහෙක් - පෘතග්ජන මිනිසාගේ ජාගර සිතත්, මැස්ලොව් නියමයේ ප්‍රකෘති අවස්තාවකුත් මතක් කෙරෙනා, සියුම් ගෙත්තමකි.

ලෙයත් කිරත් මුහුව ගියා - අයෙකුට තම අතින්, තම දොසින් නොවූව ද, ජීවිතහානියක් සිදුවුවහොත්, එම යතාර්තය සමඟ ජීවත් වීමට සිදු වේ. විටෙක එතැන හානියට පාත්‍ර වන්නේ එක් ජීවිතයක් නොව, දෙකකි. 

පුංචි විප්ලවකාරයා - පරම්පරා තුනක් විප්ලවය වෙනුවෙන් සිහින මැවූ අයුරු, වර්තමානයේ සිට අතීතාවර්ජනයේ යෙදෙන්නෙකුගේ දෑසින් දකිනායුරු ගෙත්තම් වී ඇත. විප්ලවය වෙනුවෙන් ඔවුන් බොහෝ දේ කැප කලෝය.

ගල්යුගයට පිම්මක් - රොකට් යුගයේ මිනිසා ගල් යුගයේ මිනිසෙකු ට ඇති ඥාතීත්වය, ඒ මුල් පෘතග්ජන අදහස් වල සෙවනැලි තවම සිතේ සොල්මන් කරන අයුරු, යතාර්තවාදි සීමාව විතැන් කරමින් ලියැවි ඇත.

ගිනි මැද පිනිබර මල් පිපුණා - යුද්ධය ස්වභාවයෙන් ම කුරිරු ය. සම්මතයන් ඉක්මවා යුද්ධය මුවාවෙන් අපරාධ සිදුවන විට, අයෙකුට එය විඳ  දරා ගත නොහැකිව තම පිළට ම විරුද්ධ ව නැගී සිටිය හැක. ඒ බොහෝ විට තම දිවි වන්දි වශයෙන් ගෙවමිනි.

ඇස් දහසක රෑ - වරදෙහි බැඳුනු ස්ත්‍රියක් බාරගත් පුරුෂයෙකුට, ඇය ජීවිතකාලයෙදී ම ණයගැති ව, දෙවියෙකුට වගේ සලකයි නම්, පෘතග්ජන ඔහුට එය කෙතෙරම් බරක් ද ?

පිටු දෙකේ සිට පහ දක්වා දිගු මේ ඉතා කෙටි, කෙටි කතා ගැන ඇවැසි නම් පිටු දහයක පහළොවක විචාරයක් ලිවිය හැක. කිමද ඒවා තුල එතරම් බරක්, අන්තර්ගතයක්  ඇති හෙයිනි. එහෙත් මම එසේ නොකරමි. අප රට පශ්චාත් නූතනවාදි චින්තකයකු ලෙස සැලකෙන දීප්ති කුමාර ගුණරත්න පිටු හතලිහක පසුවදනක් ලියා, එය මෙහි ඇතුලත් කොට ඇත. ඇත්තෙන්ම මේ කෙටි කතා දොළස කියවීමට වඩා දීර්ඝ කාලයක් මට එම විචාරය කියවීමට ගත විය. එහෙත් එම කාලය ප්‍රතිඵලදායක යැයි සිතේ. කිම ද මම එම අදහස් තනිකරම පිළිනොගත්ත ද, ඉන් අනතුරුව ජිජැක් ලියූ "How to Read Lacan" පොතත්, ගුණරත්න ලියූ ඇසිඩ් වැස්ස සහ හපුගොඩ/අලවත්ත මෑතක පළ කල ජිජැක් අධ්‍යයන ත් කියවීමට පෙළඹීමයි.

සර්පයකු හා සටන් වැද, යුගයේ විප්ලවීය කෙටිකතා එකතුවකි. මා එය  කියවූයේ වසර තිහක් ප්‍රමාදව ය ( මේ පොත මුලින් නිකුත් වන කල මා වසර දහයකුත් නැති තරම් ය ). සිංහල සාහිත්‍ය පරිශීලනය කරන, අධ්‍යයයනය කරන පාඨකයා අනිවාර්යයෙන්ම කියවිය යුතු කෙටි කතා සංග්‍රහයක් ලෙස කිසිදු පැකිලීමකින් තොරව ප්‍රකාශ කරමි.





Saturday 14 January 2017

තිදස - සේපාලි මායාදුන්නේ




( හොඳම නවකතාව - රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය - 1997 )

        මේ නවකතාව, රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය දිනූ නවකතා කියවීමේ මගේ උනන්දුවෙන්, කොළඹ මහජන පුස්තකාලයේ තිබෙනු දැක, කියවූවෙමි. ගොඩගේ පොතක් වන මෙය, අද වන විට මුද්ර්‍අණයේ ඇතැයි නොසිතමි.

විසිවන සියවස මුල් දශකයේ පමණ අවිස්සාවේල්ලට නුදුරු, එහෙත් බෙහෙවින් ගම්බද ප්‍රදේශයක තතු මුල් කොට ගෙන ගෙතුණකි. කතුවරිය එම කාලයට සහ ගම් පෙදෙසට ඉතා උචිත බසක් මැ භාවිතා කරන්නීය.
"අර තෙලිජ්ජ බීපු උගුඩුවෙක් අල්ලාන ඌ මස්කර ගත්ත... කොහෙද.. හ්... අපේ ආරච්චියට ඒවා අරහං කියන්නේ... එයින් මෙයිං මටත් ඒකෙං පොඩ්ඩක් කන්ඩ පින නැති උණා. මං ඉතිං ළඟම තියන ගේනෙ කියල ඒක ඒමිසාට ගොහිං දුන්නා..."
මේ දෙබස් අප කතානායකයා වන සලොංචියාගෙනි. ගත වෙහෙසා වැඩෙහි දක්ෂයෙකු මෙන්ම කලාව ද යම් දුරකට පිහිටා ඇත්තෙක් වූ ඔහු, තම වැඩිමලු සහෝදරයා ගෙනා කතක් හා එකගෙයි කෑමට සිද්ධ වීමෙන් දුකට පත්වූවෙකි. අයියාය කියා බොහෝ දුරට කරබාගෙන නිසා ම බොහෝ සේ අසාධාරනයට භාජනය වන ඔහු, ගැමියන් බොහෝ වන්දනාමාන කරනා රුක්කත්තන ගසක් ද ඇති, අසල කඳු ගැටයක තමන් ම තෝරා ගත් ගැමි කතක් සමඟ පැලක් සිටුවාගෙන, හැකි තරමින් කටුසර බෝග වගා කරමින් යැපෙන්නේ, අය්යියා ඔහුට බිම්මඟලක් හෝ නොදීමත්, නීතිය ද සලොංචියාගේ පිහිටට නො ඒමත් නිසා ය. ගොයිතැනට දක්ෂ වුවෙකු වුව ද, පරිසරයේ සියුම් සමීකරණ නොදත් ඔහු ගේ ක්‍රියාකලාපය නිසා ඔහුත්, ඔහුගේ පවුල වූ ජය මැණිකාත්,  කන්ද පහල වෙල්යාය අස්වද්දන් කාපු ගැමියන් බොහෝ දෙනෙකුත් මහත් ව්‍යසනයට ලක් වන්නෝය.


"මිනිස්සු ඉන්ඩ ඕනෙ වටාපිටාවත්තෙක්ක හරකයි විය ගහයි වායෙ බැඳීගෙන... ඒ බැඳීම නැවතිච්ච ගමංම කරත්තෙ ඉස්සරහට ගමං කොරන එක වැලකිනව... ඔරු කන්ද මේ සම්මජ් ජාතියේ අස්වද්දපු තැනක් නෙමෙයි... මං උඹට දොස් කියන්නේ නෑ සලොංචි ළමයෝ... උඹට ජීවත්තෙන්ඩ ඉඩක්කඩක් නැතුව ගියාම මොකෝ උඹ පාරට බහින්ඩයැ... ඔය කොහේ හරි අහු මුල්ලක් එළි පෙහෙළි කොරගෙන උඹත් පැලපදියං වෙන්ඩ ඕනෙ නොවෙඤ්ඤං... උඹලයෙ ආරච්චි අයිය, ආගිරිස, සාරලිසා ඉඳලම හැම එකායෙම වැඩි තණ්ණාසෙ  හන්දා ඒ ඔක්කෝම වම්පරස් උණා... "
නවකතාව මිනිසා හා පරිසරය පිළිබඳ ඇති බැඳීම සහ සමබරතාව මතුකරතත්, ඒ නවකතාව ට මුඛ්‍ය පරිසරය, කාලය, ගැමි දිවි පෙවෙත හා සුඛනම්‍ය ලෙස වෙළී ඒ දේ සිදු කිරීමට කතුවරිය සමත් ව ඇත. 

එලෙස ම  ගමෙන් පීඩා විඳ ඉන් බැහැරට යන්නන් ද එක්කාසු වන්නේ ව්‍යාජ ලොවකට බව කතුවරිය අඟවන්නේ, සලොංචියා කොළඹ යෑම ගැන සිතුවිල්ලක් තුලින් ය. ඒ මෙසේ ය,
"කොළඹ ගමනේ මුල් පියවර සමඟ ම අත්විඳින වංචාව ඇස ගැටීමෙන් සලොංචියා බෙහෙවින් ම කළකිරීමට පත්විය. මේ සියල්ලෙන් ම අඟවන්නේ ඉදිරියට දිගින් දිගට තමා අත්විඳින වංචාව හා ව්‍යාජය යැයි ඔහු සිතුවේය. එහෙත් ගමේ නතරවී සිතින් දුක් විඳින් අතීත මතකයේ ඉදිරි වසර ගණනාවක් ජීවත්වනවාට වඩා ඒ ව්‍යාජයට ඔහු ල\වීමට ඔහු හිත හදා ගත්තේය. එවිට හොඳ හෝ නරක වුව ද පරිවර්තනයකට වුව ද ඉඩ තිබේ."

අප රට උක්ත කාලයේ සිදුවීම් ද පසුබිම් පරිසරයට එක්කාසු කොට ඇත... ධර්මපාල තුමා ගේ රට පුරා ගමන්, සේනානයක  මුල පිරූ ගොවි තරඟ, වාමාංෂික ව්‍යාපාරය ආදිය එහි පසුබිම් පරිසරයේ වෙත්. සලොංචියා අවසනේ ගමැතර යන්නේ, මේ වාමාංෂික ව්‍යාපාරයට ගමින් ගොස් බැඳුන අයෙකු ගේ බසකට අවනතව, ඔහුට වෙන් අන් බලාපොරොත්තුවක් නැති නිසා ය. මෙහි බොහෝ තැනෙක පරිප්පු මහත්තෙයෙකු ගැන සඳහන් වේ - ඒ ද පසු බිම් චරිතයක් ලෙසට ය. ඒ කවුදැයි නොදනිතත්, ඒ බොරළුගොඩ සිංහයා විරුදාව ලත් පිලිප් ගුණවර්ධන දෝ සැක මතු විය. එහෙත් ඔහු ජන්මය ලබා ඇත්තේ 1901 දී ය; ධර්මපාල තුමන් කලුරිය කලේ 1933 දීය. ඉතින් මේ දෙදෙනා එකම කාලයේ ක්‍රියා කාරි වූ යුගයක් නොවූ තරම් යැයි සිතමි.



කියවිය යුතුම ආරේ පොතක් ලෙස නොදකිමි. අද වන විට සිංහල සාහිත්‍යයේ අග්‍රගණ්‍ය කතෘවරියක් බවට පත්ව ඇති මේ ලේඛිකාවගේ මුල් කෘති අධ්‍යයනය කරන්නකු නම් කියවිය යුතු පොතකි. එහි සාහිත්‍ය රසයත්, ඉතිහාස රසයත්, පරිසර හිතකාමි පණිවුඩයකුත් ඇත. ඉතා කුඩා අකුරින් මුද්‍රණය වී ඇති එතරම් අපැහැදිලි පිටපත නම් කියවීම මදක් ආයාසකාරි කරයි. මා කියවුයේ 1997 දී ප්‍රකාශ වී ඇති පිටපතකි.


(ඡායාරූප - පුස්තකාල පිටපතේ ඡායාරූපය සහ පසුකවරයේ ලේඛිකාවගේ රූපය රැගත් ඡායාරූපය )

    

Wednesday 11 January 2017

Lives of Girls and Women – Alice Munro



      First Published in 1971, this work has the, “at-once” distinguishing identification, of being labeled  a novel on its cover. The main character (Del ) whom we travel this narration with, from  a girl of ten or eleven years  –to an adolescent,  to her womanhood, is the pair of eyes we look at Jubilee with ( As most of Munro’s  work, it is based in Jubilee.)   Although labeled a novel, it is rather a collection of short stories – some not concerning Del or her family or relatives; other  concerning backward fox farmers; yet some concerning her immediate family, like her mother and her ambitions ; also focused is her adolescence ; her first experience with love ; her bout of academic ambitions, its fall and her discovery of sex. In these seven stories, which appear simple narrations on surface, show us,  the reader, the difficulty of getting away from an environment which inhibits you with its ways; how even after a generation, the fate that befell the mother could possibly come back to haunt the  daughter, even twenty years after, when the same factors, the same environment,  haunts to bring one down, not with standing how determined one is. Success is relative when viewed from the  eyes of the town, with the more ambitious being looked down upon. This is what ambition looks like for the average Jubilee resident:

"ambition was what they were alarmed by, for to be ambitious was to court failure and to risk making a fool of oneself. The worst thing, I gathered, the the worse thing that could happen in this life was to have people laughing at you."

 The timid  have a concealed grudge against the ambitious. The lives of the backward too is displayed in all its simplicity for better and worse. It is also a fascinating thing how the various Christian churches look at each other in a climate, where it is the main differentiating factor in a neighbourhood of people comprising of the same upbringing, same education levels ( broadly ) and same values and beliefs.

By the completion of this “novel”, or the various collection of tales as told by Del, the only single string which travel right through the novel, is the picture of Jubilee subtly  created inside the author’s mind. Only someone as devoted to ambition, with the family backing him like Jerry Storey's did, could
break away from the invisible chains that the town hold you with. The fact that Bobby Sheriff actually went to University but couldn’t still successfully complete it due to medical reasons, stresses the bleak picture of the  overall narration, which hints on how Jubilee bogs people down. The fact that Del’s bout of Love, does nothing but destroy her chances of higher of education, with some detail on what transpires on the eve of her exams, all suggest the general silent distress of the place.


Munro, has written a collection of related tales, to form a whole that says a lot about a rather small backward town, with its eccentricities, its accepted ways of life, and what is a rebel in the general view of Jubilee, and what courage and determination, not to mention fortune is needed for one to escape from Jubilee. Yet  the obstacles are almost co-incidental - other than for the fact it is not. There is a way of life, way of belief here, that stagnates the place. And Munro has written a well nuanced narration, which is both  charming, and yet distressing. The skill of the authoress, is that the reader keeps looking forward for the subtle grief that pores out of the whole work, which builds its  whole atmosphere.  Not withstanding the label “novel”, to me it is more inclined towards the “short stories” category.